Kürtçüler Dersimde sistemli bir katliam yaşandığını iddia ediyor. Halbuki durum böyle değildir. Dersim isyanı için Kürt aşiretleri yıllarca hazırlık yapmış, Atatürk liderliğindeki Türk devleti de isyan başlayana kadar askeri hiçbir harekâta girişmemiştir. Kemalist iktidarın 30′lu yıllarda Tuncelide yaptıklarını incelersek bu gerçeği görebiliriz.
1930′daki Ağrı isyanının bastırılmasının ardından Doğu Anadoludaki gücüne büyük darbe vurulan Kürtçülüğün Dersim dışında tutunabilecek bir yeri kalmamıştı. Dersimdeki Kürt aşiretlerinin bir ayaklanmaya hazırlandığı daha 30′ların başlarında tespit edilmişti. Pek çok resmi raporun yanı sıra Başbakan inönü ve Ekonomi Bakanı Bayarın Şark Raporları da, bu konuda uyarılarla doludur.
Atatürk de isyanı elleri kolları bağlı beklemez. 1935′te Tunceli Vilayetinin Kurulmasına ilişkin Kanun kabul edilir. O zamana kadar Dersim olarak bilinen yöreye Tunceli ismi verilir.
Ancak Atatürk Tuncelide yalnızca askeri önlemler almaz, Tunceliye medeniyet götürülür. Yüzlerce yıldır şehir merkezlerinden kopuk yaşamış Tunceli köyleri yapılan yol ve köprülerle medeniyetle tanışır. Hastane yapılır, doktor götürülür. Okul yapılır, öğretmen götürülür. Mahkeme yapılır, adalet götürülür Köylüyü baskı ve zulüm altında tutan aşiret reislerinin silahlarına el konulur Tabii tüm bu medenileşme hareketi gerici Kürt aşiretlerinin direnişiyle karşılaşır.
Ve 1937 yılının 21 Martında, yani bugün PKKlıların da ayaklanma günü olarak kutladığı Nevruzda, Seyit Rıza liderliğindeki Abasan Aşireti, Harçik Köprüsünü yakarak isyanı başlatır. Aynı gece bir karakolumuzu basarak 33 askerimizi şehit ederler. 1920 Koçgiri isyanını liderlerinden ve Ağrı isyanına da katılmış Alişer ile Nuri Dersimi de isyancılar arasındadır.
Ertesi gün Pah Hükümet Konağı, ilçede yeni kurulmuş ilkokul ve hastane de ateşe verilir. isyanın hedefi açıktır: Atatürk Cumhuriyetinin götürdüğü medeniyetin bütün simgeleri
Tabii Atatürk, isyanın hemen bastırılmasını emreder. Ve dönemin Tunceli Valisi Korg. Abdullah Alpdoğanın komutasındaki 20 bin kişilik bir kuvvetle isyan bastırılır. Elebaşları idam edilir.
Dersim Harekâtı olarak bilinen bu isyan bastırma operasyonu, bölgedeki aşiretlerin gücü tamamen kırılana kadar sürer. Aşiretlerin önde gelenleri, Tunceli dışına sürülür ve bölgede Cumhuriyet rejimi tam anlamıyla tesis edilir.
