ne bir kesimin abarttığı kadar yüksek kabiliyette bir padişahtı nede bir kesimin aşağıladığı gibi yobaz,bağnaz bir padişahtı.
osmanlının son 200 yılındaki 2.mahmud ile birlikte en donanımlı 2 padişahından biriydi.
yegane amacı hızla eriyen osmanlıyı kurtarabilmekti.
bazı yobazların iddia ettiği 1 karış toprağını bile vermedi mealindeki söylemler palavradır.geldiğinin 2.yılında 93 harbi yaşanmış ve osmanlı topraklarının 5'te 1'ini kaybetmiştir.zira ruslar istanbul yeşilköye kadar gelmişlerdi.ingiltere ve fransaya verilen rüşvetler karşılığında daha fazla toprak kaybı yine bu ülkelerin engellemesi sayesinde önlenmiştir.kıbrıs bu işin rüşvetlerinden biridir.
bazı gerzeklerin iddia ettiği gibi abdülhamid gerici yobaz bir adam da değildi.yobazları kudurtacak ama içki içerdi mesela.çağdaş bir adamdı sanata meraklıydı.
ümmetçi akımın peşinden gitti çünkü osmanlıyı bu şekilde ayakta tutabileceğini sanıyordu.yani osmanlıyı kurtarabilmek için bulduğu formül buydu.ama tutmadı.formülü fos çıktı.hala ümmetçi zihniyette olan arkadaşlara da bu gerçeği hatırlatırım.
abdülhamidin bu ümmetçilik formülü kendisi hakkındaki malum olumsuz algının nedeni belliki.
ama belirttiğim üzere abdülhamit gerici bağnaz bir adam değildi aydındı üstelik genel anlamda osmanlının daha erken dağılmasını da önlemiştir.ama yobaz cenahın iddia ettiği kadar da muazzam işler yapmış filan değildir.dağılmayı geciktirme konusu tamamen devlet yönetimini müsriflikten uzaklaştırması ve dönem itibariyle birden fazla kutubun oluşmaya başladığı yeni dünya düzenini doğru okumasıydı.
ama belirttiğim üzere osmanlıyı bir arada tutabilmek için peşinden gittği formül başarısız oldu.emperyalizmin arapları osmanlıdan koparma çabasını önleyemedi bu formül.zira fransız ihtilalinin yaktığı ateş artık söndürülemez boyuttaydı.milliyetçilik akımlarının karşısında hiçbir din hiçbir inanç duramazdı.duramadı da.
