madde madde üzerinden gideceğim. atatürk diktatör sayılabilir mi sorusu bir kesinlik içermez. buna verilebilecek yanıtın arada kalmışlığı olmaz, önce burada bir ortaklaşmak gerekiyor. eğer böyle bir tanım yapmak gerekiyorsa da tarihe dönmek -resmi tarihe değil- gerekiyor. dönemin yönetici kadrosu -mustafa kemal dahil- fransız devrimine bir yakınlık duyduğundan bir diktatoryen bir yönelim taşımaktadır bunun inkar edilemeyeceğini düşünüyorum. bu yönelim tarzı marksist-leninist düşünürlerde dahi tartışılmakta. ikinci maddeye gelirsek, harf devrimi meselesi bir türkleştirme, bir ulus-devlet yaratma projesinin bir ürünü olarak düşünülebilir. ki medeni bilgiler kitabında da mustafa kemal tarafından bir millet oluşturmanın şartları arasında -dil birliği- vardır. bu pek çok açıdan sıkıntılı bir durumdur ki ulus-devletin varlık nedeni kapitalizmin sermaye birikimi ve dolaşımını hızlandırması, ve mevcut kılması açısından gereklidir -bu da kemalist yönetimin sınıfsız bir kitleyiz tezini çürütür niteliktedir- halifeliği kaldırması meselesine gelince bu sadece dönemin mutlak iktidar gücünün paylaşılmaması anlamına gelir. kadın meselesine gelirsek eğer gerekirse dönemin gazete sayfalarını görür onlar üzerinden tartışırız. dönem kadına bir özgürlük verirken aynı zamanda ona bir 'annelik' işlevi de yüklemiştir bunu gazetelere bakarak daha rahat görebiliriz. gerici isyanı hangi ilerici tavıra göre belirleyeceğimizde bir tartışma götürür. ağrı, dersim, koçgiri gerici midir? islamı karakteri ağır basan her hareket yok edilmeye mahkum mu? komünistlerin tutuklanması meşru mu? mustafa suphilerin katledilmesi vacip mi?
