tarih cahilliğinin ifadesi olan geri kalmışlıktır.
sanayi devrimini geriden takip etmemiz osmanlı entellerinde böyle bir teoriyi ortaya atmalarına neden olmuştu. tanzimat dönemi bu fikirler etrafında şekillenmiştir. atatürk ve şürekası aslında yeni fikirler ifşa etmiyorlar, kendi gençlik dönemlerinin meşhur tartışmasında taraf tutup bunu hayata geçiriyorlardı. atatürkçülüğün entellektüel tezgahı tanzimat dönemidir, bu tezgahdan beğendiklerini cumhuriyet idaresi altında cebren uygulamaya koymuşlardı.
90 yıllık cumhuriyet dönemindeki bütün ilerlemeler müslüman idareler dönemindedir.
ilk cumhuriyet döneminin sanayileşme gibi bir derdi yoktu, köy enstitüleri ile köylüyü köyüne çivilemek istiyorlardı. çünkü ellerine geçirdikleri devlet imtiyazlarını paylaşmak istemiyorlardı. hala da istemiyorlar; başörtülü memur olur mu gibi abuk tartışmalarla kendinelerine mevzi kazanma istekleri de bu yüzdendir.
