chp kurulurken tek partili sistem benimsenmiş fakat yıllar sonra halktan , gazetelerden ve yakın çevrelerden gelen baskı üzerine , demokrasi şehitleri verilerek demokratik yaşama geçilmiştir.
inönü ün chp üzerindeki asimilasyonları istediği sonucu vermemiştir.
chp yi atatürk kurdu ama atatürk ün istediği sistem yürümedi.