mitolojik, teknolojik ya da ezoterik nihai olarak müminlik yolundaki insanın son durağındaki olgunun temelini psikolojide araştırırsak karşımıza gözle görünür bir gerçek çıkıyor: insanın güce olan savunmasızlığının verdiği ve yine insanın benliğindeki gücün, doğa üstü güçleri önünde ehlileştirememesi. mit'te insan, yağmurların, şimşeklerin, depremlerin bilimsel bilgisizliğine dayanan korku hissiyle oluşturduğu bir kabul edişi tapınma duygusuna odaklamıştır.
teknoloji çağında tapınma duygusunun yerini dolduran birçok bilgi/duygu olduğu için insan esleyebiliyor aidiyet duygusunu. illaki aradığında geçmiş yüzyıllardaki insanlara nispeten korku değil kendini arama yolunda bir aitlik bulmaya çalışıyor.
ezoterik! en yorucu arayış.
müminlikte ise bu, korkmaya, bilmeye dayalı değil tamamen sevgi duymaya ve insana atfedilmiş bir övgü olarak görülen yaratılma/yaşama duygusuyla allah'a bağlanıyor. tüm bunlar psikolojik temeli oluşturuyor bir ön izleme yaparsak. elbette daha geniş araştırmaya/sunuma açıktır bu konu.
