sosyalist şair ve yazardır. devrin büyük turancısı nihal atsız ile aralarında büyük bir çekişme olmuş, birbirlerine köşe yazılarından birçok laf sokmuş ve birbirleri hakkında sayısız dava açmışlardır.
sabahattin ali'nin ölümünün şaibeli olduğu ve devlet kurumlarınca öldürüldüğü söylenir.
'kuyucaklı yusuf' romanını okudum, romanın kahramanı yusuf sürekli olarak bir arayışta olan ama arayışının dinle tanrıyla alakası olmayan ve çaresiz insanlara kafasından çözümler düşünen, esasen sıkıcı bir karakterdir. yusufun düşünceleri ve arayışları sonucunda, yazar sürekli olarak sosyalizme işaret eder, arayışın sonunda çözümün sosyalizmde olduğunu empoze etmeye çalışır. bu tip romanların meraklısı olmayan bir kişi 'kuyucaklı yusuf' u okumaya kalkarsa kitap boyunca sıkıntıdan patlayabilir, meraklısı okursa kendine pay biçe biçe zevkten deli olabilir.
sonuç olarak ömrü boyunca türkiyede sosyalizmden başka bir uğraş gütmemiş ve sosyalist kesimden en az nazım hikmet kadar değer görmüştür.
birçok şiiri geniş kitlelere ulaşmıştır.
geçmiyor günler (ahmet kaya)
benim meskenim dağlardır (sezen aksu)
leylim ley (zülfü livaneli-ibrahim tatlıses)
aldırma gönül (edip akbayram)
kara yazı (ahmet kaya)
kız kaçıran (ahmet kaya)
ben yine sana vurgunum (nükhet duru)
bu şiirlerin içerisinde en sevdiğim 'kız kaçıran' isimli şiiridir. kaçırdığı kızla at sırtında kaçarken peşinden gelenlerden ve sevgilisinin yorgunluğundan bahseder, atına sitem eder durur ama öyle bir anlatır ki insanın bu çifte kaçması için yardım edesi gelir.
Dağlar dik, çeşmeler kuru
Yarimin benzi çok sarı
Ölüm var, dönülmez geri
Yürü yağız atım yürü...
Dağlar geçilmiyor kardan
Aman yok candarmalardan
Ayrılamadım bu yardan
Yürü yağız atım yürü...
Yarim bu gece yoruldu
Kaçırdığıma darıldı
Bak daha sıkı sarıldı
Yürü yağız atım yürü...
Nasıl titriyor korkudan
Kaldırdım onu uykudan
Sesler geliyor doğudan
Yürü yağız atım yürü...
hece vezniyle yazılan şiirler benim için önemli bir zeka ürünü olduğundan hececi şairlerin her şiirini özenle okurum. sabahattin ali'nin bu açıdan oldukça başarılı olduğunu itiraf etmek gerekir. örneğini geçtiğim 'kız kaçıran' şiirinde ki hece vezninin ne kadar başarılı olduğu ve uyakların ne kadar zeka ürünüyle yakalandığını çok rahat görebiliriz.
edebi kişiliğinin haricinde dünya görüşleriyle türkiyede çok tartışmalı bir yazar olmuştur. bu konuya değinmeyeceğim.