kişinin diğer insanlarla iletişimi kadar kendisiyle de iletişimi son derece mühimdir ve bu bağlamda çok doğru yapan insandır.
yalnız bu dertleşme işini sesli yapması gerekmez elbette, kendi kendisine bazen sorular soran, yaptığı davranışları sorgulayan, savunma mekanizlarıyla değil kendisine tarafsız yaklaşan kendisini kandırmayan insan tabiki de sırf kendini suçlayıcı pozisyonda olmamalı, bazen kendisine de hata payı bırakmalıdır. bazen kendi kendimizle iletişimi sözlüğe de taşırız ve kendimizle olan iletişimin ve ifade edilişinin ne gibi artı eksilere uğradığını test ederiz belkide. bir çok edebi türde yazarın kendisiyle dertleşmesi söz konusudur ayrıca.