tek parti döneminde tahrip edilen tarihi eserleri inceleyen bütün işi gücü bu olan araştırmacı ve meraklılar vardır. sadece bursa'da taşınan, değiştirilen, tahrip edilen mezar taşları bile çarşaf çarşaf liste haline getirilirken, kitaplar yazılıp araştırma tezlerine konu olurken bazı bağnaz insanların hani nerede o camiler demeleri tiksindiriyor insanı. insanlar gibi kurumlar da hata yapabilir. evet hata yapmıştık diyememek bir kompleks belirtisidir. öğlenin sıcağında güneş yoktur hani nerede göremiyorum demek düpedüz yüzsüzlük veya andavallıktan başka bir şey değil.
denizden bir damla belki ama birkaç tanesini aşağı yazdım.
--spoiler--
15 kasım 1935'te tbmmnin çıkardığı 2845 numaralı kanunda ödenek dışında tutulan cami ve mescitlerin kapatılacağı veya başka bir şekilde istifade edileceği belirtilir.
çorum, amasya, tokat, kütahya, kırşehir, adana, eskişehirdeki birçok cami ya kapatılır ya da başka bir amaçla kullanılır. örneğin tokatta kâbe mescidi uzun bir süre tuz deposu olarak kullanılır. kanunda yapılan bir değişiklikle başka amaçlarla kullanılan camilerin vatandaşlar tarafından satın alınmasına izin verildiği için 10 yıl sonra tuz deposu olarak kullanılan camiyi satın alınır ve tekrar ibadete açılır.
ismet inönü döneminde başka amaçlarla kullanılan ve yıkılan camii sayısı 900'ü buluyor. bu camilerin önemli bir kısmı depo, samanlık, ahır, chp ocağı ve meyhane olarak kullanıldı. bazı camiler de işyeri ve hana dönüştürüldü.
kırşehir çarşı camii yıkılmak istenmiş fakat kırşehir halkının tepkisi üzerine yıkılmaktan kurtarılmış dört yıl ibadete kapalı tutulmuştur. bir süre de şehrin belediye başkanı tarafından tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.
çorumda anadolu selçuklu sultanı aladddin keykubat tarafından yaptırılan alaaddin camii yıkılmak istenmiş fakat vatandaşların karşı çıkması üzerine yıkılmaktan kurtularak kapalı tutulmuştur. 1509'da depremde çorum ulu camii yıkıldığı halde ondan daha eski alaaddin camii zarar görmemiş fakat chpli idareciler camiyi yıkmak istemişlerdi. çorumda kapatılan camilerden biri de abdibey camiidir. bu cami belirli bir süre kapalı tutulmuş daha sonra da tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.
bursa heykel meydanındaki sarı camii cemaati olmadığı gerekçesiyle 1939'da jandarma nezaretinde kazmayla yıktırılmıştır. şehrin en işlek caddesinde yer alan camiinin bugünkü yerinde alış veriş dükkânları bulunmaktadır.
mihri şah sultan tarafından yaptırılan anadolu hisarındaki göksu mescidi 1941'de çıkan bir kanundan faydalanarak chp ocağına dönüştürülmüş ve caminin giriş kısmını chpnin simgesi altı ok konmuştu. adanadaki alidede camiide yaklaşık 7 yıl chpnin il başkanlığı binası olarak kalmıştır.
adanada siyavuş paşa cammi yıkılmak istenmiş fakat başarılamayınca han olarak kullanılmasına karar verilmişti.
gaziantepte mehmet paşa camii, konya da alaattin camileri de belirli bir süre ahır olarak kullanılmışlardır.
divriğideki cedit mustafa camiide chp döneminde hapishaneye dönüştürülmüş, minberin önüde mahkumların tuvalet yeri olarak kullanılmıştır.
taksimdeki kâtip mustafa çelebi camii meyhaneye dönüştürülmüş
taksimdeki ağa camii ile aynı yıllarda yaptırılan katip mustafa camii kadro dışı bırakıldığı ve ödenek ayrılmadığı için 1931'den itibaren kapalı tutulmuş daha 1941'de satılarak cami daha sonra yıkılmış yerine üç katlı bir bina yapılmış ve binanın giriş katı meyhane olarak kullanılmıştır.
sirkecideki merzifonlu kara mustafa camiide chp döneminde kapatılan camilerden biridir. viyanayı kuşatan merzifonlu kara mustafa paşa adına oğlu ali bey tarafından yaptırılan camii anadolu saz evi adıyla bilinen bir eğlence şirketine kiraya verilerek uzun süre sazevi-payvon olarak işlev görmüştür. ancak 1985'te vakıfların devreye girmesi ile camii restore edilmiş ve ibadete tekrar açılmıştır.
--spoiler--