fransada çıkmış olan sekülerizm için doğru bir ifadedir. sekülerizm klisenin baskısından kurtulmak adına sosyologların ürettiği bir çözümdür. gerçek anlamda sekülerizm aslında din tacirlerinin düşmanı olarak doğmuştur. ancak zamanla farklı coğrafyalarda uygulanarak, klise gibi dini etiketle insanları sömürmeyen islami coğrafyalarda uygulanarak din tacirleriyle dost, bilinçli müslümanlar ile düşman haline gelmiştir.
yani ortaya çıktığı zamanki laiklik ile türkiyede 80 küsür yıldır uygulanmaya çalışılan/uygulanan laikliği ayırt etmek gerek. çünkü şöyle bir toplumsal, sosyal yasa vardır ki; bir coğrafyada, bir zihniyete karşı üretilen ideolojik alternatif evrensel olmak durumunda değildir. zaten o dönemde bunu iddia da etmemiştir. dolayısıyla o dönemki ideolojik alternatifin türkiye'ye uygulanmaya çalışılması gerçek anlamda yanlış bir durumdur. toplumsal anlamda böyle bir yanlışa düşülemeyeceği için, bu ancak bir projedir. yani bilinçli bir şekilde, birileri tarafından sekülerizm servis edilmiştir.
