şu bir gerçek ki osmanlı anadolu'da batıya doğru sınırlarını genişlettikçe bizans ile hep karşı karşıyaydı. bizans'ın kültürünün osmanlı'nın kültür dinamiklerini etkilemediğini hiç kimse öngöremez. bu dünyada hiçbir tarihi çağ yoktur ki küçük veya büyük çapta bir kültür etkileşimi olmamış olsun. türkler ya da osmanlılar ya da araplar ya da müslümanlar bütün dünyanın kültür dağıtıcısı konumunda değiller ki? nereden geliyor bu kanı? bu saydıklarım da birçok yunan ve skolastik düşünceye kapılarını açtılar. bana kimse arap edebiyatı skolastik düşünceyi tanıdıktan sonra değişmedi diyemez. benzer şekilde bu saydıklarım nasıl ki çevre kültürleri etkilemişse, çevre kültürler tarafından da etkilenmişlerdir. biraz tarih okuyan bunu bilir. ha kültürler arası sahtekarlık yok mudur vardır. olmayan şeyleri oldurma ya da başkasına ait değerleri üstlenme gibi. bunlar ayrıdır. ancak kimse bir avrupa yıkıcıydı diye belden aşağı vurmasın. yıkıcılık sadece avrupa'da yoktu.
