darbe, siyasi iktidarın silah gücüyle alaşağı edilmesidir. siyasi tarih, darbelerin tarihidir bir bakıma. eski yunandan günümüze, neredeyse her ülke siyasası darbeye maruz kalmıştır. latin amerika örneğinde mizah konusu olmuş, erken kalkan zabit erki ele geçirir hikayesi hakiki efsanedir. darbe maceraperestleri yok mudur, elbete vardır. ama başarılmış darbeler plan ve strateji ihtiva eder, etmelidir. iç ve dış kimi koşulların bir araya geldiği noktada atılan, plan dahilinde atılan adımdır.
darbe sadece silah gücüne dayanmaz. silahlı güç operasyoneldir. plan, darbe hazırlığı, darbeye meşruiyet kazandıracak dahili-harici güç odaklarının mevzilendirilmesidir. her darbenin sınıfsal temeli vardır. sınıf çıkarına hizmet etmesi, ona dayanması gerekir. uluslarası dost ve müttefik güçlerin açık olmasa da gizli desteğine, ya da tarafsızlaştırılmasına ihtiyaç duyar. efkarı umumiye, etkili medya aracılığıyla darbe koşullarına hazırlanır, propaganda ayağıdır. yargı, darbe ertesinde can alıcı kararlara imza atması tercihe şayandır. parlamento, parlamentoda yer alan siyasi partiler krizleştirilmelidir. tesanüt dağıtılmalıdır.
yüzlerce muvazzaf, emekli, kuvvet komutanı dahil muhtelif rütbeli subay üzerinden yürütülen balyoz darbe planı, anlatmaya çalıştığım darbe vasatını tutturamamış ve planlarıyla bir bakıma suçüstü yakalanmıştır.
cumhuriyet mitingleri-kamu oyunu hazırlama, propaganda, cumhuriyet gazetesinin bombalanması-darbe güçlerine sivil aydın kesimin çekilmesi, danıştay saldırısı, hırant dink'in katli, ülkede kaos yaratmak, 367 kararının anayasa mahkemesine dayatlması, yargıyı etkilemek, o günün chp liderinin ağzından duyduğumuz, 367 çıkmazsa kaos çıkar sözleri, ak partinin kapatılma teşebbüsü, kaosa 400 el kalktı manşetleri darbe için önemli hazırlıklardı, başarıyla uygulanmış, beklenti yaratılmıştı.
anadoluda tabirdir, eşeğin büyüğü ahırda unutulmuştur. büyük küçük, irili ufaklı sermaye grubunun desteği sağlanamamış, bir kısmı pasif kalırken özellikle ekonominin motoru haline gelen anadolu sermayesi açıktan karşı pozisyon almıştır. ab müzakereleri ve abd'nin yedeklenememesi, darbenin gerçekleşebilme şartlarını karartmıştır. hamle yapılmış, boşa çıkarılmıştır.
aslında 27 nisan muhtırası hamlenin, son hamlenin adıydı. hükümet anında tavır almıştır, türkiye siyasi tarihinde bir ilktir.
asker maalesef darbenin bildiriyle değil, bildiri yayınlanırken tank paletlerinin asfaltı çiğnemesi gerçeğini ya unutmuş, ya da ki muhtemeldir son şansını denemiştir. ama kimse şapkasını alıp kaçmayınca, evet yaşadığımız günlere gelinmiştir.
