olsa olsa bazı detaylarından pragmatik bir etkilenme olabilecek ve genel yaklaşımı içinde ağır basmadığı bariz olan vaziyettir. yoksa en çıkara dayalı karşılıklı ilişkilerin söz konusu olduğu kurtuluş savaşı döneminde dahi atatürk'ün komünizme net bir yönelişini tespit ve ispat etmek pek mümkün görülemez.