bir kere öncelikle kapitalizmdeki sanat ve sanatçı kavramı ile sosyalist yapılardaki sanat ve sanatçı kavramı, toplumun bakış açısı farklılık arz eder.
sanat'a bir çeşit üretim gözü ile bakarsak, her çeşit üretimde olduğu gibi sanatçı üreten kişi olarak emek verir ve sanatı ortaya çıkarır. kapitalist toplumlarda emeğiniz sonucu elde ettiğiniz şeyi bir gelire dönüştürmeniz gereklidir. farklılık ise şurdadır; bir eseri para kazanmak için yapmakla, sanat adına yapmak!
birinde arz talebi, diğerinde talep arzı doğurur.
fakat sanatı sanat yapan şey, üretkenlik ve yaratıcılık ise, düşünmek gerekir, romantik, barok dönemlerin ortaya çıkması hangi kaygılarla ortaya çıkmış? yine düşünmek lazım saray adına sanat yapmak ne zaman tercih sebebi olmamaya başlamış ve düşünmek lazım 'sanat toplum için olmalıdır' lafı bu dünyaya nasıl yön vermiş?