kuran okuyunca aydınlanmak tabiri, kişiden kişiye değişeceği için, "aydınlanmaktan" kastın ne olduğu bile ne olduğu belli olmadığından çok tartışma götürecek bir öngörüdür.
ben kuran okuduğumda "aydınlanırım". çünkü kuran´da nasıl davranırsam o davranışın nasıl sosyolojik etkileri olur, onu görüyorum. bana allah, birisine borç verdiysen, borcunu sormak için "o şahsın durumu düzelene kadar bekle" diyor. beline tabancayı alıp, git adamın kafasına beş tane saydır, demiyor. ayrıeten durumu düzeldikten sonra sana borcunu ödemezse de, onu affet, ecrini rabbinden bekle, diyor. çünkü adamın durumu düzelmiş olduğu halde bana olan borcunu ödememesi "bana karşı" bir tavır olmuş oluyor. o andan itibaren o şahıs "hırsızlık yapmış" oluyor. ben bunları okuyor, üstünde düşünüyor, ve aydınlanıyorum. ama kuran okumanın binbir çeşiti var. bazılarının kuran okuduğu halde aydınlanmadığını da görüyorum. demek ki "her kuran okuyan aydınlanır" diyemeyiz. o bakımdan yukarıda verilen öngörü tam doğru değildir.