ABD-Türkiye eksenindeki gizli gündemlere hizmet etmekle suçlanan cemaatin okulları daha önce Rusya'da ve eski Sovyet Cumhuriyetlerinde de soruşturmalara tabi tutulmuş ve hatta kapatılmıştı. Gülen cemaati bu okullar aracılığı ile ABD casuslarına hizmet etmekle suçlanmıştı.
Moskova yönetimi yeni güvenlik konseptini 2001 yılında uygulamaya koydu. Bu tarihten sonra Rusya Federasyonu ve bağlı özerk cumhuriyetlerdeki Fethullah Gülen'e ait okullar yakın takibe alındı. Gülen'e ait okullardaki faaliyetleri dikkatle izleyen Rus gizli servisi FSB, bu okullarda Rusya Federasyonu'nun ulusal güvenliğine aykırı eğitim ve öğretim yapıldığını ortaya çıkardı. Bu okullarda çalışan öğretmenlerin, ABD ve ingiltere adına ajanlık yaptığı, Türk cumhuriyetlerinde bazı darbe girişimlerine karıştığı, yine bu ülkelerde patlak veren bazı iç karışıklıklarda rol oynadığını saptadı.
Bunun üzerine harekete geçen Rus yetkililer, Tataristan'da 8, Başkurdistan'da 4, Karaçay-Çerkes, Yakut-Saha, Astrahan ve Dağıstan'da birer okulu kapattı. 2003 yılında Başkurdistan'da, Gülen'in okullarında çalışan 10 öğretmen sınır dışı edildi.
SINIR DIŞI EDiLDiLER...
Yürütülen istihbarat faaliyeti sonucu, Rusya Federasyonu'nun güvenliği aleyhine faaliyette bulunduğu saptanan öğretmen sayısı son bir yıl içinde 50'ye yaklaştı ve bu öğretmenlerin tamamı sınır dışı edildi. Sınır dışı edilen öğretmenler arasında Türk pasaportu taşıyanların yanı sıra Kazakistan ve Kırgızistan pasaportu taşıyanların da olduğu öğrenildi.
Fethullah Gülen'in Rusya'daki temsilcisi Tolerans Vakfı Başkanı Mustafa Kemal Şirin'in de Eylül 2003 tarihinde Rusya Federasyonu'na girişi yasaklandı. Şirin'in, Rusya'ya girmek için geldiği Moskova'da havaalanından geri çevrildiği belirtildi.
Gülen'in okullarının kapatıldığı bilgisinin Ankara'ya ulaşmasından sonra, Dışişleri Bakanlığı bu uygulamanın gerekçesini sordu. Moskova yönetimi de ''Bizim eğitim sistemimizden farklı eğitim yaptıkları için kapattık'' gerekçesini Ankara'ya iletti. Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin 2004 yılında Türkiye'ye yaptığı ziyarette, bu konuyu en üst düzeyde gündeme getirdi ve duydukları rahatsızlığı bildirdi. Putin, Moskova yönetimi resmi ağızdan Gülen'e ait okulların, ''terör eğitimi verdiği, dinci örgütlere eleman yetiştirdiği'' yönünde açıklamalar yapmıştı.
