1.afyon, hastalığı tedavi etmek ve yaraları saraken can yakmasın diye kullanılır. din de bunun gibidir, iyileştirici ve görmezden getirici bir tarafı vardır.
2.ayfon, uyuşturucu bir maddedir. dinin toplumsal düzene getirdiği güzelleme, kitleleri düzen yanlısı olmaya eğilimli hale getirebilir. bu açıdan söylenmiş olur.
sosyolojik açıdan etkilerinin eleştirisidir bu cümle; dinin hakikatiyle ilgili bir eleştiri değildir. sizin anlayacağınız "sosyalistler din düşmanıdır" anlamına gelmez; "düzen düşmanıdır. statik olana karşıdır" manasına gelir. bu vecheden bakıp, değerlendirilmelidir.
