bir internet platformu. apartmanda bir tek kullanmayan ben kalana kadar direndim yeniliğe kapalı bir insan olduğum için, ancak en son artık sürekli kopan internetim yavaşladığında çözüm üretemeyen eski internet hizmetime artık dayanamayıp aboneliğimi sonlandırıp geçtim turkcell superonline'a ve hala şoktayım sanki interneti hayatımda ilk defa kullanıyormuşum gibi bir his bu, hem çok hızlı hemde sıfır sorun. o kadar önermelerine rağmen hiç kulak asmamıştım, meğerse bir bildikleri varmış.
bu başlığı her gördüğümde buraya gelip yazmam için sanki birileri beni zorluyormuş gibi hissediyorum. bu dehşet veren bir gerçeğin yansıması aslında: insan o kadar yalnızdır ki içinde biriktirdiklerini anlatacak kimsesi yoktur ve yalnızlığını bu başlığa kusarak hafifletmeye çalışır. peki hafifler mi gerçekten yalnızlık? asla. iliklerine kadar yalnız olmaya mahkumdur insan. sadece bazıları bunu unutacak kadar şanslı veya göremeyecek kadar aptaldır.
tanınmak için; küfür etmek, saçma sapan başlıklar açmak, kız olduğunu belli etmek(kız rolü yapmak), ırkçılık yapmak, kalp kırmak ve daha onlarca aptalca harekette bulunmak gerekiyorsa bırak biz tanınmayalım. insanlığını kaybetmekten iyidir.
benim merak ettiğim herkes gitmek istiyor, herkes bunalmış, insanlar herkesin üstüne geliyorlar. arkadaş herkes sıkıntılıysa kim bu sizleri bu hale getirenler? her şeyi bırakıp gitmek sözlüğe girip entry kasmaya benzemez. önce o boynundaki tasmayı çıkar, duygularını toprağa göm sonra gel bir daha konuşalım.
ölüyorsun sevgili insan.
ölüm bir sonuç değil süreçtir. 3 parçadan oluşan bir süreç; dün, bugün ve yarın.
bir parçası kayıp gitti zaten ellerinden. dün hissediyordun, dün konuşuyordun, dün bir şeyler yapıyordun... hepsi yerini bugüne bıraktı. ve bir gün tamamen unutulmak üzere hafızanda çürümeye çekildiler. geçmişi çürüyüşüdür insanın. usulca ve hissettirmeden. o ünlü cümleyi hangimiz kurmadık ki: ''nasılda geçiyor zaman'' nasılda ölüyor insan...
ölüyorsun sevgili insan
bütün bugünlerin düne, bütün yarınların bugüne teslim edeceğin bir emanet sadece. ve gün gelecek bir yarının olmayacak. ölüm bir süreç dedim ya, işte o süreç bugünde tamamlanacak. yarınlara bilinçsizliğinin çürüyen bedeni kalacak. ardından ağlayacaklar biraz. alışkanlık icabı sadece. düğünler eğlenmek, bebekler sevmek ve ölümler üzülmek içindir. insan vazgeçemiyor tabi alışkanlıklarından.
belki şansın yaver giderde bugüne saplanışın biraz farklı olur. ve bir haber kanalının 60 saniyesi sana armağan edilir. ''evet sayın seyirciler bir ölüm haberiyle devam ediyoruz x yaşındaki y isimli birey evine uçak düşmesi sonucu hayatını kaybetti''.ne kadar talihsiz bir ölüm...
sonra ne mi olacak? araya iki ekonomi bir spor haberi daha sıkıştıracaklar ve o hafta çok tıklanan tatlı küçük kedi yavrularının oyun oynamasını kahkahayla izleyecek spiker, veda ederken.
onu öldüreceğim. mutlaka öldüreceğim
nefes alışıyla, yürüyüşüyle, gülüşüyle, uyumasıyla, konuşmasıyla...varlığıyla işe yaramaz bir hata sadece. bütün insanlar birer hatadır, bazıları felaketlere yol açan hatalardır. değil var olmak, dünyaya ölü bir bebek olarak gelmek bile fazla bazılarımıza. ama hiçbir hata çözümsüz değildir bence. evet evet hiçbir hata sonsuzluğu içinde barındıracak kadar güçlü değildir
onu öldüreceğim. hiç acımadan, yalvarmasına bile fırsat vermeden. yalvarmakta bir haktır sonuçta. bazı yaratıkların yalvarmaya bile hakkı yoktur. gözyaşı dökmek, pişman olduğunu söylemek ve belkide son defa af dilemek. hayır buna asla fırsat tanımayacağım. 9 ayda dünyaya gelmiştir sanırım, ben ona 9 saniye bile vermeyeceğim.
onu sevmiyorum, ondan nefret etmiyorum, onu özlemiyorum...
bütün duygularım kendime karşı. bütün duygularım tek bir noktada birikiyor: öfke.
nefret etmeye ve öfke duymaya değer miyim bilmiyorum. umrumda değil açıkçası. sadece bu kadar zaman sonra bir insana kendimi anlatacak, ruhumun ve aklımın kapılarını açacak ne vardı anlamıyorum. bu kadar aptalca bir hata, benim gibi bir aptal için bile fazla. anlatırken neyi bekledim? anlaşılmak mı? hayır değil. insan anlaşılmayı beklediği anda kaybeder. kimse kimseyi anlamak için dinlemez. sadece bunu yapması gerektiği ve bir işe yaradığını hissetmek için katlanır bir süre.
bana katlanmamalıydı. bu bana bile fazla.
evet bu gece yapacağım bunu. önce kendimi sonra onu öldüreceğim.
Öbür gün, evet, yalnızca öbür gün...
Yarın öbür günü düşünmeye başlayacağım,
Belki her şey olup bitecek; ama bugün değil...
Hayır, bugün değil; bugün yapamam.
Öznel nesnelliğimin şaşırtıcı inadı,
Gerçek yaşamımın uykusu, araya girmesi,
Sezinlemesi, bitimsiz bezginlik-
Bütün dünyam bir tramvaya yetişme çabası-
Öyle bir ruh o...
Yalnızca öbür gün...
Bugün hazırlanmak istiyorum...
Hazırlanmak istiyorum kendi yarınım için, öbür günü düşünmek için...
Sonucu belirleyecek olan bu.
Halihazırda planlarım var, ama hayır, bugün planlama yok...
Yarın planl yapma günüdür.
Yarın dünyayı fethetmeye masama oturacağım;
Ama ancak öbür gün fethedeceğim dünyayı...
Ağladığımı hissediyorum,
Apansız ağladığımı hissediyorum, derinden içime doğru...
Bugün ne olup bittiğini bilmeyin, bu bir giz, söyleyemem.
Yalnızca öbür gün...
Çocukken her hafta Pazar günü sirki beni eğlendirirdi.
Bugün bütün eğlencem çocukluğumdaki tüm hafta süren Pazar günü sirki...
Öbür gün, bambaşka biri olacağım,
Yaşamım zaferle taçlanacak,
Zekamın bütün gerçek nitelikleri, iyi öğrenimim, uğraşım-
Hepsi toplanacak bir araya herkese duyurmalı...
Ama herkese sunulan boşa gidecek yarın...
Bugün uyumak istiyorum, gerçek nüshayı yarın yapacağım...
Bugün için, hangi gösteri yineleyecek çocukluğumu bana?
Yarın bir bilet satın alabilirsem,
Gerçek gösteri öbür gün çünkü...
Daha önce değil...
Öbür gün göstereceğim halkın karşısında yarınki kendimi
Öbür gün bugün ben olmadığım görülecek sonunda.
Yalnızca öbür gün...
Sokak köpeği gibi uykuluyum.
Gerçekten uykum var.
Yarın size her şeyi söyleyeceğim, ya da öbür gün...
Evet, belki de yalnızca öbür gün..
+hiçbir şey umrumda değil. artık ne dediğinin bir önemi yok.
-saçma olduğunu sende biliyorsun. ne beklediğini bilmiyorum sadece
+bir beklentim yok, neden seninle bu kadar zaman kaybettim anlamıyorum
-aptalcaydı değil mi bu?
+hayır hayır sadece anlamıyorum
-savaşalım mı?
+seninle bir daha asla sevişmeyeceğim.
bir sigara. sabah, öğlen ya da gecenin bir yarısı, hiç önemi yok. sadece bir sigara iyi hissetmemi sağlıyor. hücrelerim nikotine aşk ve tutku karışımı bir duyguyla bağlı. aptal aptal hikayeler yazarken sigaranın bir elimde, kalemin öbür elimde olması dünyanın en güzel şeyi benim için. usulca sigaradan yükselip boğazıma giriyor duman, orada biraz bekletip ses tellerimin yanışından sadist bir uyarım alıyorum. sonra nefes borusundan karın boşluğuna yayılıyor ve kana karışıp diğer elimdeki kaleme mürekkep olarak geri dönüyor. sigara dumanını bu kadar iyi işlemek aptallık değil mi?
bir daha sevişmeyelim... işte bir kızdan duyulacak en büyük felaket cümlesi. duygusuz ve işe yaramaz bir herifin tekiyseniz bu cümle bir daha görüşmeyelim anlamına geliyor.
bir daha görüşmeyelim, bir daha hayatımda olma, bir daha gözlerime bakma, bir daha sana kahve yapmayacağım, bir daha seni görmek istemiyorum bir daha bir daha bir daha...
unutmak zor olmayacak. en azından benim için. ama keşke bir kahve makinesi olsaydın. belki sevişemezdim seninle ama bir daha, bir daha kahve içerdim üst üste. evet yine bir daha bir daha.
ne olduğu halen bilinmeyendir. materyalizm gerçeğe dayanak olabilir mi? duyularımıza ne kadar güvenebiliriz? dünyanın ve pozitif bilimin gerçekliğe dayanak olamayacağı o kadar kesin ki bunu sayfalarca yazıyla anlatabiliriz ama tek bir örnek hepsinin yerini tutabilir. bilginin kaynağının henüz tam anlaşılamaması gerçeklik algımızın ne kadar basit ve yetersiz olduğunu gösteriyor. nedir gerçeğe temel olabilecek? duyular cevabını verirsek şayet her gece gördüğümüz rüyalardan hiçbir şüphe duymadığımız, ancak uyandıktan sonra rüya olduğunu anlamamız ve hatta bir sürede rüyanın etkisinden çıkamamamız gerçeklik için duyuların yeterli olmadığı anlamına geliyor.
bir şizofreni hastasını ele alalım örneğin. tüm gördüklerinden, tüm kafasının içinde kurguladıklarından o kadar emindir ki bir çoğunu hasta olduklarına ikna etmek çok güçtür. zaten bunu başarırsanız tedavinin yarısına gelmiş sayılırsınız. şizofreni hastaları beyinlerinin kimyasal yapısı farklı çalıştığından bir takım olmayan (bize göre, belkide onlar olanı görüyordur sadece) şeyler görür ve duyar. mesela olmayan varlıklar veya tamamen orada olmayan bir masa görebilirler. gördüklerinin gerçek olmadığını nasıl iddia edebiliriz? sonuçta gerçeklik tamamiyle kişisel bir olgudur. benim görmem benim dünyamda gerçek kılar. senin duyup duymaman veya görüp görmemen beni ilgilendirmez. ama tabi ortak bir dünya ve toplumsallaşma süreci nedeniyle ortak hayatlar kurmak ve konu gerçeklik bile olsa temel bir zemin oturtmamız şart. bu nedenle gerçek olanı genel olan olarak kabul ederiz. 10 kişilik bir odada 7 kişi bir masayı görüyor ama 3 kişi göremiyorsa burada doğru söyleyenler 7 kişilik grup olarak kabul edilir. ama asla hangisinin duyularımızdan bağımsız salt gerçekliğe işaret ettiğinden emin olamayız. zaten duyulardan bağımsız bir gerçeklik nasıl mümkün olur o da ayrı bir sorun. duyulardan ayrı olamıyorsa bu da gerçeğin mutlak göreceli yapısına götürür insanı. ve yine sonuçta elimizde sadece çelişki kalır. işin idealizm boyutu da var ama orada da aynı sonuca çıkıyoruz. asla, gerçek nedir bilemeyeceğiz. varsaymaya devam o halde.
Kolay değildir hemde hiç. yaşama iradesini yadsımak ve bunu teoriden pratiğe dökmek ciddi bir sürecin sonucudur. karşısındaki kim olursa olsun tokat yediğinde bilimsel anlamda 3 saniyede refleksif olarak karşılık verecek kadar kendini koruma ve var olma arzusuyla dolu insan nasıl olur da yaşama güdüsüne karşı çıkar ve kendi yaşamını isteğiyle sonlandırır? birçok nedeni olabilir ama en genel nedenleri ele almaya çalışalım.
1 başka bir güdü yaşama güdüsünü devre dışı bırakır. örneğin aşık olur insan. yani soyunu devam ettirme güdüsü ön plana çıkar. beyin birey kendisine (ve tabi insanlığın devamı adına) en uygun eşi bulunca evlenip çocuk yapmaya karar vermesi için bireye aşk dediğimiz oyunu oynar. bu o kadar güçlü bir güdüdür ki aşık olduğumuz vakit dünyanın karşı cins anlamında nüfusu bire inmiştir sanki. tek istediğimiz onunla evlenmek ve o büyük aşkın meyvesini almaktır. tabi o aşk karşıdaki kişiye değil aslında gelecek soya yani çocuğadır. neyse çok ayrıntıya girmeyelim. işte bu güdü bir şekilde sekteye uğradımı insan ölümü arzular. varoluş amacı ve anlamı insanlığın devamını sağlamaktır çünkü. bunu birlikte yapması gereken karşı cinsi bir şekilde kaybettimi var olmasının anlamsız olduğu sonucuna varır ve intihara yönelir. tarih boyunca intiharların en büyük nedeni de aşk sanıyorum. ki bu bir çok filme ve kitaba da ilham kaynağı olmuştur
2 aşk dışındaki diğer güdüler yaşama güdüsünü devre dışı bırakır. burada diğer güdüleri (duygularda birer güdüdür) aşktan ayrı tuttum. zira aşk çok daha baskındır. evet aşk dışındaki güdüler. mesela nefret, hırs, üzüntü ve benzeri duygular insanda bazı zamanlar yaşama güdüsünü arka planda itecek kadar baskın olabiliyor. bilimsel olarak da insanların intihara en meyilli olduğu dönem depresyon dönemidir. insanın ruhuna binen yük bedenini devre dışı bırakmasına pekala neden olabilir.
3 anlamsızlık yaşama güdüsünü devre dışı bırakır. hayat sorgulanmaması gereken şeyler bütünüdür. evrim bu kadar zihinsel ilerlemediği ve insan salt güdülerinin denetimi altındayken hayat belkide çok daha güzeldi. görevlerimiz belli, sınırlarımız ortadaydı. avlan, çiftleş ve üre. ama iş zihinsel boyutun ilerlemesiyle farklı bir hal aldı. artık temel görevlerini aksatmayan ama bunun ötesinde kendisine yönelik bilinç geliştiren bir canlı türüne dönüştük. ben kimim sorusuyla başlayan ben neyim sorusuna dönen yüzlerce soruluk bir sorgulama döngüsünün içine düştük. kimisi dinlere inanmayı seçip sormanın yarattığı ızdıraptan kendini muaf tutmayı başardı. bu çoğunluğu oluşturur. bu nedenle dünyada asla doğmatik fikirlerin değer kaybetmeyeceğini, hiç bir saf aklın eleştirisinin doğmatizmi yenemeyeceğini düşünüyorum. asıl konuya dönersem tekrar, bazı insanlar bu soruları ısrarla sormaya devam ederler. cevap bulamayacaklarını içten içe hissederler belkide. hayatları boyunca bitmeyen bir inatla hep aynı sorular içinde mekik dokuyup, giderek umutsuzluğa düşerler. cevap bulamamanın ve sınırlı aklımızın çelişkiye düşmesinin yarattığı umutsuzluk. bu bir süre sonra öyle bir duruma dönüşür ki cevapsızlık yaşama iradesinin yadsınmasına yol açar ve insan anlayamamanın getirdiği acizlikle kendi hayatına son verir.
evet intiharın nedenlerini yukarıda kendimce açıklamaya çalıştım. şahsi fikrim ise; kendi doğumuna karar veremeyen insanın kendi ölümünde söz sahibi olması gerektiği yönünde. sadece saygı duymak gerekir. ve aklınızda olsun tarih boyunca en çok aşıklar ve filozoflar intihar etmişti. bu nedenle aşıklara iyi davranın. pek filozof yok zaten toplumumuzda, o konuda ikaza gerek yok.
bir hastanın iyileşmesi gerekiyor. ve yapılacak ilk şey hastaya, hasta olduğunu kabul ettirmektir. çok basit bir tıbbi prensip gibi gelse de, sartreye ilham kaynağı olan formül budur işte. önce hasta kendi teşhisini yapsın tedaviyi veya reçeteyi biz veririz.
ağır bir hastalığın cisimleşmiş halidir insan. var olmak dayanılmaz bir hastalıktır. helede düşünme gücü kendisinin farkına varacak kadar gelişmiş olan insan adı verilen hayvan türüne mensupsanız. bir kedi olmak insan olmaya kıyasla çok güzeldir oysa. tek yapacağınız fareleri yakalamak ve olabildiğince satanist nüfusu az yerlerde gezinmek. işte bu kadar hepsi. varlığınızın sırtınıza yüklediği basit yükler bunlar.
insan olmak bunun dışına çıkmayı, dışını içine, iç dünyasını gerçek dünyaya uyarlamayı gerektirir. hangi hayvan kendine ''ben neden varım ki?'' sorusunu sorar insandan başka?
yanıldık biraz, bazı insanlar o sorunun muhatabıdır. insanda bir hayvandır dedi darwin. yemek, içmek, üremek ve uyumak dışında farklı bir şey yapan kaç insan var dünyada? yüz kişinin parmak sayısını geçer mi sizce? bence değil.
ayrıntılar bir yana ben neden varım sorusunu sormaması gerekir insanın. cevabı olmayan sorular deliliğe verilen ilk selamdır. neden varım ben? anne baban seks yaptığı için. tamam teşekkürler. keşke bu kadar basit olsa. neden ve nasılı karıştırmanın muazzam güzelliği...
hayat anlamsızdır. doğumundan ölümüne milyarlarca şans faktörünün yanında olmasıyla insan varlığını idame ettirir. balkonda otururken bir maganda kurşunu yemediği için, banyoda yere düşüp beyin kanaması geçirmediği için, seks yaparken kalp krizi geçirmediği için... üç noktayı koydum, siz biraz daha devam edin benim midem olasılıksal varoluşa dayanmıyor daha fazla.
yine çok saptım ben. ama sapmakta varoluşsal bir eylemdir. böylece oyalanıp hayata saçmalamak bazında anlam katıyorum. hayat anlamsızdır dedi sartre. ve insan kendi anlamını kendi yaratmak zorundadır. bir seri katilin anlamı cinayet işlemektir, bir fahişenin anlamı tanımadığı insanlarla kağıt parçaları karşılığında seks yapmak ve bir filozofun anlamı kuramlar üretmektir. ve elbette insan özgürdür. kendi kendisini köleleştirecek kadar hemde.
varoluşçuluk yüzme bilmeyen insanın, hayat denizinde tutunduğu tek kütük parçasıdır. o kütük çürüyecek ve parçalanacak elbet. işte o zaman nihilist çırpınışlar dalgalara karşı koyamayacak. iyi boğulmalar sevgili insan.
11 yaşımdayken annem bana sarıldığında bir garip hissederdim. ne bileyim hoşuma gitmezdi sevgi ve türevi duygular. 12 yaşıma geldiğimde anne babama isimleriyle hitap etmeye başladım. ve o günden bu zamana onlarla olabildiğince az konuşmaya çalıştım, her sevgi göstermeye çalıştıklarında istemsizce midem kasıldı ve kusmak için banyoya koştum. sadece onlara karşı değil kimseye karşı duygusal durumlardan hoşlanmadım. hiç arkadaşım olmadı mesela, hiç aşık olmadım ya da işte şuan ölse üzüleceğin kim var deseniz sanırım cevap veremem buna. duyguları olmayan bir insanım işte. ha bundan şikayetçi miyim elbette değilim. kimseye bağlı kalmamak canı istediğinde uzaklara gitmek ve hatta şehir değiştirmek muazzam bir durum. özgürlüğü iliklerime kadar hissediyorum böylece. lakin sorun şu ki halen kardeşlerime ve anne babama durumu anlatamadım. hasta olduğumu ve tedavi görmem gerektiğini söylüyorlar ısrarla. bunu anlamak neden bu kadar zor anlamıyorum. düz bir zeminde akıl almaz bir sakinlikle sürünen salyangozdan ne farkım var benim? kendi hiçliğimi hissetmeye hakkım yok mu?
beceriksiz yöneticiler ve hocalar elinde kaç senedir yerlerde sürünen kulüp. bakmayın öyle 4. yıldıza 3 kupaya. avrupa da dört dörtlük oynadık geçen sene.
hayatın anlamsız olduğunu, insanın işe yaramaz bir mahlukat olduğunu ve intiharın en mantıklı seçim olduğunu yalın ve kesin bir dille anlatmış bu nedenle kötümser olmakla suçlanmış filozoftur. oysa schopenhauer sadece gerçekçi bir tarz benimsemiştir. sonsuz tesadüfler sonucu dünyaya gelmiş ve felaket dışında bir işe yaramayan insan nasıl anlamlı olsun?
insanlarla aranızda her zaman mesafe olsun. her daim tek başınıza kalacaksınız. etrafınızda arkadaş olarak bulunanların veya bulunmaya çalışanların bir takım şartlar nedeniyle yanınızda olduğunu ve o basit şartlar değişirse aranızdaki ilişkinin de değişeceğini sakın unutmayın. hayat insanlara güvenmek için çok kısa ve acı çekmek için fazla lüks.
fransız düşünür jean paul sartre'nin ünlü eseridir. okumak için 3 ay boyunca geceleri saatler harcadığım ve tam 3 kez yarısında bırakıp baştan başladığım, ağır kavramlar ve metaforlarla dolu anlaşılması güç kitaptır. başta bilinç, zaman, insan, ontoloji, materyalizm ve idealizm olmak üzere birçok konuda derin bir inceleme yapan sartre sonunda iki kavrama çıkmıştır. ağır bir bulantı kaynağı olarak hiçlik ve çözülemez gibi görünen bir sır perdesi olarak varlık. o kadar sorgulamanın ardından beni sabahın köründe dehşete düşüren bir cümleyle sonlandı kitap; ''insan hiçbir şeye yaramayan bir çiledir''
sinirli. gerçi türkiye insanının genel sorunudur ama kürtler belkide yaşadıkları coğrafyanın sert ve yıpratan koşulları nedeniyle fazlaca sinirliler. arkadaşıyla tartışan 12 yaşındaki kürt çocuğunun evden babasının silahını alıp gelmesiyle şaşkınlığa düşmüşlüğüm vardır.
