Bugun suriyeliler giderde ev fiyatlari ve kiralar düşer korkusu başlamiş insta'da. ekonomist title'lı emlakcilarin sürekli algi video'lari var bugun.
herkesin en buyuk korkusu ev ve kiralarin düşmesi.
asla düşmezmiş.
konu şu meşhur maliyetlere gelmiş.
dur, bunun daha , bi de trump sonrasi bizdeki rus ve ukraynalilarin ülkelerine geri dönmesi var...
maliyetmiş.
öyle buyuk bi kâr ile satiyorlar ki evleri.
pandemiye kadar, on yillarca ev fiyatlari dolar kurundaki artişa paralel gider ve dolarin önüne gecmezdi...
pandemi sonrasi, 2022'de müteahhitlere cok dusuk faizli kredi verdiler.
inşaat işindeki, bol kazanci ve çok düşük faizli krediler cekerek , inşaat yapma kolayliğini görenler , bi gecede müteahit oldular...
en alakasiz meslekten emekli olan emekliler bile...
o dönem ev gezdiğim müteahitlerin cogunun ilk insaati idi.
zaten, evden de belli oluyordu..
soruyordum, nerden emeklisiniz diye...
kel alaka meslekten emekliyim , diyorlardi..
müteahitlerin yaptiklarini alsin diye, aliciya da dusuk faizli kredi verdiler.
kredinin gecesinde, evlere 5-10 misli zam geliyordu. hatta 2022'de evlere haftalik zam yapiliyordu..
alicinin tüm psikolojik ayarlari bozulmustu..
cok buyuk psikolojik baski vardi alicinin üstünde.
bu hafta almazsa, haftaya milyon milyon zam gelecekti zira.
müteahhitler, zengin ötesi oldu bu yöntemle.
6 ayda bir verilen dusuk faizli kredilerle, ayni anda dolari sabit tutarak, ev ve buna zincirleme bagli kiralari dolarin önüne , amerika ve ingilterenin önüne cektiler..
ve sonunda bu son 3 senede, kademeli olarak bu seviyelere getirdiler ev ve kira fiyatlarini, pandemi sonrasi.
guzel bulus.
baktilar ki 2024'de müteahhitler ev satamadi.
kasim ayinda, faizler dusecek dedikodusunu piyasaya salip, evlere % 30 zam yaptirdilar.
nerden ne haber duysa, o tarafa koşan alici , panik ve korkuyla gitti, ev aldi balon kare balon fiyattan.
sosyal medya bunun için vardi zaten.
melek sosyal medya ekonomist emlakcilarinin temel işi, korkan insanlara balon fiyattan ev aldirmakti.
alicinin faizler dusecek dedikodusunu duyunca korktugu bu şey , baska hicbir cografyada sorun olmazdi.
oysa burda biliyor ki, etik degerler geregi, faizler duserse , ev fiyatlarina saniyesinde bilmem kaç misli zam gelir.
evlerdeki fiyat artişlarini kontrol eden , afaki fiyat artişlarini denetleyen nasilsa olmaz.
malum serbest piyasa.
ezcümle, baska hicbi yerde olmayan bu sezonluk mortgage olayi guzel bulus, ev ve kira fiyatlarini pompalamak , şişirmek için.
tabii, balon yok.. kesin...
bu inşaat işinden edinilen kârin , kacta biri acaba şu meshur insaat maliyetleri?
dunyanin baska hic bi tarafinda, sezonluk mortgage verme yontemi uygulanarak , ev fiyatlari dakikalar içinde pompalanmiyor, insanlar ustunde psikolojik baski, korku ve manipulasyon yaratilmiyor.
tam bir ögrenilmis / ögretilmiş caresizlik durumu var alicinin tepesinde.
"hemen alalim yoksa, faizler duser zam gelir."
tum sosyal medya sozde ekonomistleri de bunun sözcüsü.
sanirsin bunlar, herkese balon fiyattan ev aldirmaya calisan iyilik melekleri..
bu uygulanan yontem , bildigin psikolojik siddet, ozellikle ilerde barinma ihtiyaci olacak olan genç nesillerin ustunde.
fiyatlarin kontrolsuzce arttirilmasi, ne alacak olan gençlere hayirli, ne de nakite ihtiyaci oldugunda satmasi gereken saticiya hayirli..
şu an parasi olan yabancilar;
3 sene önce vatandaslik için 400 bin dolara ev alan , önceki yabanci furyasinin, dolar bazinda nasil zarar ettiğini gördü.
parasi olan arap, rus şu an, avrupa'da ev alarak eu oturum izni , amerika'da ev alarak green card almanin yollarini keşfetti.
gelip te kadikoyden , manhattan'i gecmiş fiyatlardan ev almiyor.
bu saticilara ise , yerli saf alici aramak kaldi ..
ilginç bi şekilde buluyorlar da..
ah o zam gelecek korkusu yok mu?
herşeyi yaptiriyor alicilara...
bize de iran sinirini yuruyerek gecen afgan, etiyopyali vs. kaldi.
şimdi bu mültecilere bakarak, ellerini ovusturup, yabanci nasilsa cok, bunlar ev alir , ev fiyatlarini canli tutarlar diyorlar.
oysaki bunlarin 50'si birden, olabilen en ucuz yerde barinarak , hayatlarini idame ettiren tipler.
2024'de emlak balonu patladi ama insanlar gormemeyi, dillendirmemeyi tercih ettiler.
2023'de alan, 2024'de dolar bazinda ayni fiyata zararsiz geri satamadi.
Suriyeliler dönmez diyenler var.
Ama konu burda ev alman , burda iş kurman , burda cocugunun okumasi filan degil ki..
bunu anlamayanlar olmuş.
istedikleri koşullar saglansada adlari daima
" suriyeli" idi.
burda dogan yeni nesilleri, kendi ülkelerine uzak bi ortamda buyuyordu.
okulda da , işte de, apartman da komşularinin arasinda da adlari suriyeli idi.. hatta cogu ismini degiştirmek zorunda kalmişti.
bizde ev ve kira fiyatlari dusecek korkusu ile simdi de gitmelerini istemeyen ev sahiplerine ve emlakçilara inat,
ben suriyeli olsam, tum sermayeyi yanima alir , geri vatanima döner, paramla artik orda yatirim yapardim.
ki eminim, şu an bizden cok daha ucuzdur, arsa da, tarla da, dukkanda, ev de, kira da, gida da..
zaten iklimi ve plajlari cok guzel bi ulke ..
konu nerde rahat oldugu degil, nerde daha saygin olacagi..
Olmayacak durum.
ilk uyanan emlakcilar, burdan müsteri götürüp , kibrista ev satmaya baslamişlardi evler daha ucuz oldugu ve sterlin kira getirisi nedeni ile.
sonra yunanistan portekiz ve dubai de satmaya basladi ilk uyananlar.
şimdi de , suriyede arsa satacaktir gene ilk uyananlar.
inşaat firmalari da suriyeye yönelecektir.
yani bizdeki ev ve kira fiyatlarinin akibeti bu yönde ilerleyecektir artik.
bölge genelindeki emlak piyasasi için , bölgeye suriye'de katilacaktir 2025 ve sonrasinda.
iklimi güzel, plajlari güzel.
bizdeki fiyatlar artik global emlak piyasalarinda rekabetci degil.
400 bin dolara ev alan yabancilar dolar bazinda zarar ettiler.
suriyeye burdan geri gidecek olan suriyelilerde turkce konusuyor olacaklar.
bizler için arapca ogrenmeye gerek olmayacaktir.
özetle, suriyeye arsa yatirimi için ilk gidenler kazananabilir teorik olarak..
Gideceklermiş. instadaki videolari bu yönde..
ilk uyanan emlakcilar, burdan müsteri götürüp , kibrista ev satmaya baslamişlardi evler daha ucuz oldugu ve sterlin kira getirisi nedeni ile.
sonra yunanistan portekiz ve dubai de satmaya basladi ilk uyananlar.
şimdi de , suriyede arsa satacaktir gene ilk uyananlar.
inşaat firmalari da suriyeye yönelecektir.
yani bizdeki ev ve kira fiyatlarinin akibeti bu yönde ilerleyecektir artik.
bölge genelindeki emlak piyasasi için , bölgeye suriye'de katilacaktir 2025 ve sonrasinda.
iklimi güzel, plajlari güzel.
bizdeki fiyatlar artik global emlak piyasalarinda rekabetci degil.
400 bin dolara ev alan yabancilar dolar bazinda zarar ettiler.
suriyeye burdan geri gidecek olan suriyelilerde turkce konusuyor olacaklar.
bizler için arapca ogrenmeye gerek olmayacaktir.
özetle, suriyeye arsa yatirimi için ilk gidenler kazananabilir teorik olarak..
ilk uyanan emlakcilar, burdan müsteri götürüp , kibrista ev satmaya baslamişlardi evler daha ucuz oldugu ve sterlin kira getirisi nedeni ile.
sonra yunanistan portekiz ve dubai de satmaya basladi ilk uyananlar.
şimdi de , suriyede arsa satacaktir gene ilk uyananlar.
inşaat firmalari da suriyeye yönelecektir.
yani bizdeki ev ve kira fiyatlarinin akibeti bu yönde ilerleyecektir artik.
bölge genelindeki emlak piyasasi için , bölgeye suriye'de katilacaktir 2025 ve sonrasinda.
iklimi güzel, plajlari güzel.
bizdeki fiyatlar artik global emlak piyasalarinda rekabetci degil.
400 bin dolara ev alan yabancilar dolar bazinda zarar ettiler.
suriyeye burdan geri gidecek olan suriyelilerde turkce konusuyor olacaklar.
bizler için arapca ogrenmeye gerek olmayacaktir.
özetle, suriyeye arsa yatirimi için ilk gidenler kazananabilir teorik olarak..
Yeni senede kiralarla birlikte artik düşecek olandir.
Sebepler:
son gelişmeler üstüne, bizdeki suriyeliler ülkelerine geri dönerek , bizde de ev ve kira fiyatlarini 2025 senesi ve sonrasinda düşüreceklerdir.
aynisini ocakta baslayacak olan trump politikalari sonrasi bizdeki ukraynali ve ruslar icinde öngörüyorum.
bizdeki rus ve ukraynalilarda memleketlerine geri döneceklerdir.
hatta bize gelen afganlarin ve afrikalilarin bir kismi da rotayi artik suriyeyeye de cevirebilirler yasam kosullari daha ucuz olursa.
hatta bizden bile suriyede deniz kenari yerlerden ev veya yazlik almak isteyenler olabilir , fiyatlar uygunken..
eski suriyeyi bilenler bilir. iş için giderdik 30 sene önce.. cok guzel ve modern bir ülkeydi vakti zamaninda ..
2 arkadas gecen yaz yunanistandan ev aldilar.
birisi selanik, digeri atinayi tercih etti.
birisi kendisi taşinip oturacak . ( çocuklari için gida guvenilirliği ve kaliteli ucuz yeme içmeyi baz aldi. remote calişiyor)
digeri kiraya verecek.
250 şer bin euro'ya aldilar.
golden visa almak ve kirayi euro almakti amac.
golden visadan yararlanma hakki sadece evi alana degil, evi alanin esine, cocuklarina, anne babasina ve hatta esinin anne babasina da veriliyormus .(yanliş anlamadi isem.)
250 bin euro'luk evin senelik kira geliri 20 bin euro civari imiş.( dolayli yoldan duydugum, meraklisi kendisi arastirsin)
bizde ocaktan sonra kiracisi olan mal sahibi, 2-2.5 kira/sene kira geliri vergisi verecek. bir kere giren kiraci evin 10-12 sene kullanim hakkina sahip. ve tefe tufe oranindaki senelik artişlarla bile alinan kira baslangicta cazip gorunsede hizlica eriyor.
yani euro kira geliri kulaga iyi geliyor.
birde bizde aldiktan ilk 5 sene içinde satarsan, kâr geliri vergisi ödüyorsun.
sattiğin zamanki doviz kurlarina göre , tl bazinda yaptiğin satiş bedeli döviz bazinda zararina olabiliyor ( 2023'de alip, başka birşey almak ya da nakite dönmek istediği için 2024'de satmak isteyenler bunu yasadi).
evi tekrar satmak istediğinde alirken verdiğin euroyu , gene euro almakta cazip.
bu bilgiler işiginda bizde 2024'de bence döviz bazinda patlayan ama patladiği algilanmayan emlak balonu, 2025'de hava kacirdiğini aleni gösterecektir.
genel secime teorik olarak 3-3.5 sene oldugu dusunulurse, kisa vadede dusuk faizli kredi cikarilacagini sanmam.
ciksa da belki 2025 sene sonuna dogru ya da 2026 sonrasi olabilir(tahmin) , kriterleri olacaktir, kısıtlı olacaktir( tahmin ve düz mantik)
2022'de , dolari sabit tutarak , 6 ayda bir sık sık verilen ucuz kredilerle evlerin gecesinde kac misli zamlandiğindan, yerli insanlara barinma krizi yaşatildiğindan, ev fiyatlarinin dolardaki artişin ve yabanci alimlari için, yurt dişi piyasalarin önüne gecerek, global piyasalarda rekabet şansini kaybettiğinden ve afaki ev /kira artişlarinin enflasyonu nasil körüklediğinden de bi ders alinmiş olabilir...
son 10 senede gelen suriyelilerde , yeni gelişmelerden sonra geri dönebilirler.
hatta bence önemli bir kismi döner topragina.
aynisi rus ve ukraynalilar içinde olabilir, ocak 2025 de baslayacak olan trump sonrasi politikalari ile.
ezcümle; 2024'de döviz bazinda patlayan ama 2023'de alip, 2024'de satanlar haricinde dillendirilmeyen balon, 2025 de göstererek hava kaciracaktir..(döviz bazinda)
bir iki evi olanin kendisini emlak krali, yatirim dahisi sandigi piyasada, 2025 itibariyla maalesef olacagini dusundugum hadisedir.
aslinda balon 2024'de gayette patladi .
gören gözler icin.
gecen sene bu zamanlar, dolarini bozdurup ev alan yerli ve yabanci daha sene bitmeden, 35 dolar kuru üstünden, ayni evi dolar bazinda,
ya zararina satti geri nakite dönmek istediğinde,
ya da ayni evi daha senesi dolmadan dolarin artik 35 oldugunu baz alip fiyatlayarak geri satmak istediğinde , herkes koydugu bu fiyata guldu, yani satamadi.
aslinda, dolar bazinda 1 sene önce , evi alirken verdiği birebir ayni parayi , kârsiz geri istemişti sadece, evi satmak istediğinde.
ama 35'den tl'ye cevirince alici bulamadi.
gecen sene bu zaman aldiği ev elinde patladi şu an.
özetle; tek istediği gecen sene, bu zamanlar bozdurdugu x bin dolarini,eurosunu ya da sterlinini birebir geri cebine almakti , alamadi.
2025'de faizlerin dusecegini, ya da dusuk faizli kredi bollugu yasanacagini, ya da
" kredi cikti, dur zammi gecirelim şu enayilere, 2022'de oldugu gibi bi daha dolandiralim, şu saf alicilari "
türü zevkler yasanabilecegini sanmam, satici kanadi için.. alici uyandi bu sefer.
bu balon bal gibi patladi 2024'de . piyasaya sosyal medyada , ucuz kredi cikacak, evlere zam gelecek heyecanini pompalayarak , suni teneffus yaptirmaya calisiyorlar. basardilarda.. faizler dusecek diye manupulatif dedikodu yayip, kasim ayinda satilmayan evlere zam yaptirdilar.. panikle insanlar kosturup ev alsin diye. muhtemelen alanda olmustur.
en cokta istanbul'da eski ve nispeten pahali evi olup( 10 milyon ve ustu gibi) , müteahitin kentsel dönüşüm adı altinda istediği , ek bi ev parasi kadar kentsel dönüşüm parasini veremediği için , eski evini , olacagi söylenen deprem öncesi , satamayip, evi elinde kalana patladi balon.
pahali derken, 300 bin dolarin üstü filan gibi olanlar. ucuzlarda sirkulasyon var.
misal;
20 sene önce verdiği, 300 bin dolari, 20 sene sonra zararsiz geri kurtaramiyor, olasi deprem sebebi ile.
yiktirip yenisini de yaptiramiyor.
istanbulda ozellikle avrupa yakasinda merkezi yerlerde, cogu eski apartman, zaten 5-7 kat ve ustu oldugu için ve besiktasta filan , kadikoyde oldugu gibi ilave kat izni alinamadiği için( kadikoyde son 10 senede nasilsa ,cok kat icin izin alip , yenilenen binalari deprem bolgesinde 15-20 katli olarak yenilediler), avrupa yakasinda en merkezi yerlerdeki eski binalarin cogunda , müteahite kat maliklerinden para almadan yenilemek icin cazip gelen arsa payi yok..
yani muteahhitin illa daire basina ciddi paralar almasi lazim kat maliklerinden kentsel dönüşüm için..
yuzde 51 galiba artik gereken cogunluk karari.
kentsel donusum icin apartmanda bu cogunluk karari ciktiktan sonra da ev diger kat maliklerinden birinin istemesi halinde ona satiliyor, artik kaca satilirsa apar topar evin o durumunda.
tam köşeye sıkıstı bu grup... yani istanbulda yuksek katli binalarda eski evi olanlar ya da istanbul demeyelim de, genel olarak deprem bekleniyor denilen marmara ve egede..
ama henüz ayranim ekşi diyen yok.
2025'de başlayacaktir .
gerci evin içine girdikten sonra , her ev 2.el artik, kullanilmiş araba misali..
ve son depremde yenilerde yikilmişti maalesef.
ev işinden para kazanmanin tadi kalmadi pek bu cografyada..cok fazla parametre var huzursuz eden.
altin ya da döviz bozdurup ev alsan,
altin, döviz , borsa vs. evden daha cok artabiliyor.
ve dolar bazinda zarar etmeden , baska birsey almak icin, o evden geri nakite dönmek istediğinde , bunun icin bazen yillarca beklemen gerekiyor satisi icin .
ucuz kredi verseler, bu defada kredi cikti diye ayni gece çat diye gelen mesnetsiz zamlardan dolayi, alinan ev astari yuzunden pahaliya geliyor.
kiraya versen, kiraci min.10-12 sene , belki daha uzun sure, tefe tufe artişlari yaparak , evin kullanim hakkina sahip.
tahliye taahhudunu de herkes ogrendi.
kiraci adayi zorda kalirsa önce imzalayip ertesi gun noterden geri feragat ediyor, hukumsuz oluyor o tahliye taahhudu.
satmaya kalksan, içinde kiraci varsa, alici yanaşmiyor.
ve 2025 ocaktan sonra, senede min. 2 -2.5 kira, kira geliri vergisine gidecek yeni düzenleme ile.( kiracili evi olanlar icin)
bu kasim ayinda faizler dusecek dedikodusunu piyasaya salip, evleri çat diye bi gecede %30'a varan zamladilar.
yiyen de yedi.
cunku saglam psikolojik baski yaratti bu dedikodu alicinin ustunde.
teki de sormadi, ekimden kasima asgari ucret mi artti, dolar mi artti? ne oldu da sen saflari dolandirma karari aldin bi gecede diye..
Maalesef cok önemli bir konu.
Fay hatti diye bir gercek var.
hep merak ederdim.
cumhuriyetin tarihinden beri ankara'da olan merkez bankasi bile neden her an deprem olmasi beklenen istanbul'a kaydirildi diye.
yetmedi, istanbulun kuzeyine misal istanbul havalimanin oralardaki bos alanlara degilde, panik halinde kaçilmasi en zor olan daracik atasehir, umraniye acibadem hattina konuçlandi diye.
meger sasirmam gereken seyler bununla da kısıtlı degilmiş.
direk fay ustunde kurulu sehirler de varmiş.
hic ummadiğim sehirlerde var listede.
tiktok uygulamasi olanlar için maalesef link .
az önce denk geldi..
direk fay üstünde yaşayan iller, sirali tam liste.
anlayamadiğim, bu sehirler kurulurken bilim belki bu kadar gelişmiş değildi..
bilemeden bu şehirleri direk fay üstüne kurdular o zaman diyelim.
peki bilim geliştikten sonra, neden bu kadar buyuk yuzölçümü olan bir ülkede , bu şehirler fay hattindan daha uzaga dogru kaydirilacak şekilde yapilanmamişta, hala birebir ayni yerde gelişimini devam ettirmiş?
https://vt.tiktok.com/ZSjm551jc/
Naci hocanin uyarisi .
tiktok uygulamasi olanlar için .
direk fay üstünde yaşayan iller, sirali tam liste.
anlayamadiğim, bu sehirler kurulurken bilim belki bu kadar gelişmiş değildi..
bilemeden bu şehirleri direk fay üstüne kurdular o zaman diyelim.
peki bilim geliştikten sonra, neden bu kadar buyuk yuzölçümü olan bir ülkede , bu şehirler fay hattindan daha uzaga dogru kaydirilacak şekilde yapilanmamişta, hala birebir ayni yerde gelişimini devam ettirmiş?
öte yandan,
hep merak ederdim.
cumhuriyetin tarihinden beri ankara'da olan merkez bankasi bile neden her an deprem olmasi beklenen istanbul'a kaydirildi diye.
yetmedi, istanbulun kuzeyine , misal istanbul havalimanin oralardaki geniş bos alanlara degilde, panik halinde kaçilmasi en zor olan daracik atasehir, umraniye acibadem civarindaki o sıkışık hatta konuçlandi diye.
meger sasirmam gereken seyler bununla da kısıtlı degilmiş.
direk fay ustunde kurulu sehirler de varmiş.
hic ummadiğim sehirlerde var listede.
direk fay üstünde yaşayan iller, sirali tam liste var yukarda ki linkte...
anlayamadiğim, bu sehirler kurulurken bilim belki bu kadar gelişmiş değildi..
bilemeden bu şehirleri direk fay üstüne kurdular o zaman diyelim.
peki bilim geliştikten sonra, neden bu kadar buyuk yuzölçümü olan bir ülkede , bu şehirler fay hattindan daha uzaga dogru kaydirilacak şekilde yapilanmamişta, hala birebir ayni yerde gelişimini devam ettirmiş?
öte yandan,
hep merak ederdim.
cumhuriyetin tarihinden beri ankara'da olan merkez bankasi bile neden her an deprem olmasi beklenen istanbul'a kaydirildi diye.
yetmedi, istanbulun kuzeyine , misal istanbul havalimanin oralardaki geniş bos alanlara degilde, panik halinde kaçilmasi en zor olan daracik atasehir, umraniye acibadem civarindaki o sıkışık hatta konuçlandi diye.
meger sasirmam gereken seyler bununla da kısıtlı degilmiş.
direk fay ustunde kurulu sehirler de varmiş.
hic ummadiğim sehirlerde var listede.
direk fay üstünde yaşayan iller, sirali tam liste var yukarda ki linkte...
anlayamadiğim, bu sehirler kurulurken bilim belki bu kadar gelişmiş değildi..
bilemeden bu şehirleri direk fay üstüne kurdular o zaman diyelim.
peki bilim geliştikten sonra, neden bu kadar buyuk yuzölçümü olan bir ülkede , bu şehirler fay hattindan daha uzaga dogru kaydirilacak şekilde yapilanmamişta, hala birebir ayni yerde gelişimini devam ettirmiş?
Ne güzel bir şehirdi..
Hatta çok güzel bir şehirdi..
20 sene önceye kadar.
bunca betonlaşma olmadan ve bunca mülteci/göçmen sınırsızca yerleştirilmeden önce..
20 sene öncesini de bildiğim için kendimi şansli hissediyorum.
ama benden daha şanslilari da var.
istanbul'da eski yeşilçam filmlerinin çekildiği ve hatta daha da öncesindeki yillarda yaşayanlar.
ne yazik ki, bu muazzam güzellikteki ve stratejik öneme sahip lokasyondaki şehre, çok nankörlük edildi , son 20 senede ..
geri dönüşü olmayacak şekilde silueti çirkinleştirildi, kontrolsuzce kalabalıklaştırıldı..
öte yandan, beklenen büyük istanbul depremi de herkesin aklinin bi kenarina kazili artik..
2023 'deki, 10 ili kapsayan son dev depremde sifir binalarda yikildi, rezidanslarda.
yenilen binalar, beklenen yıkıcı deprem gerçeğine ne derece uygun ve sağlikli bilmiyorum ama 10-15 -20 kat ve hatta üstü.
ince uzun ya da bitişik nizam devasa yapilar..
beklenen depremin büyüklüğü ise 7.2 -7.6 ( referans naci görür)
hep merak ederdim.
cumhuriyetin tarihinden beri ankara'da olan merkez bankasi bile neden her an deprem olmasi beklenen istanbul'a kaydirildi diye.
yetmedi, istanbulun kuzeyine , misal istanbul havalimanin oralardaki geniş bos alanlara degilde, panik halinde kaçilmasi en zor olan daracik atasehir, umraniye acibadem civarindaki o sıkışık hatta konuçlandi diye.
direk fay üstünde yaşayan iller, sirali tam liste var yukarda ki linkte...
anlayamadiğim, bu sehirler kurulurken bilim belki bu kadar gelişmiş değildi..
bilemeden bu şehirleri direk fay üstüne kurdular o zaman diyelim.
peki bilim geliştikten sonra, neden bu kadar buyuk yuzölçümü olan bir ülkede , bu şehirler fay hattindan daha uzaga dogru kaydirilacak şekilde yapilanmamişta, hala birebir ayni yerde gelişimini devam ettirmiş?
Hormonlu fiyatlar.
2022'de dovizi cok uzun sure yatayda seyrettirip, 6 ayda bir cikardiklari ucuz kredilerle, ev fiyatlarini doviz bazinda , habire suni olarak zamlandirip, fiyatlari dolar bazinda avrupa ve amerikanin onune cekmenin olusturdugu muazzam kopuk kimin isine yaradi?
a) şu an psikolojik olarak , diger saticilarin fiyatlarina bakip fiyat kiramadigi icin , paraya ihtiyaci oldugu halde satamayip , doviz bazinda avrupa ve amerikadan daha pahali evi elinde patlayan saticiya mi?
b) elinde parasi oldugu halde , eger bu seviyedeki fiyatlardan alirsa dolandirilacagini bildigi icin, psikolojik olarak alamayan aliciya mi?
c) fay hatti üstü olmayan ve yaşam koşullari daha iyi bir cografyada, dolar bazinda kredili daha rekabetci fiyatlar sunan dubai , kibris , avrupa , amerika emlak projelerine mi?
sonuc: bir emlak sektoru ancak bu kadar yanlis yonetilirdi.
şu an , kağit üstünde fiyatlar yukselmiş gibi görüldükçe gözleri parliyor bu sektörün gelecegini düşünmeyenler.
oysa ki, international pazarda döviz bazinda fiyat rekabeti iyidir.
aliciya 2 seyden biri gerekir .
ya avrupa ve amerikadan daha iyi yasam kosullari.
ya da avrupa ve amerikadan daha rekabetci fiyatlar.
bu model insanlar, ayni zamanda özünde sorunlu tipler.
aşiri yüksek farkindalikta, bir çeşit psikolojik rahatsizliktir (bence).
ve bu özelliği cevresindekileri cok irrite ettiği için( bazen ailesi de dahil), günün sonunda yalnizlaşir.
yalnizlik aslinda seçimi değil, bu özelliğinin cevresini yormasinin getirisidir.
sadece farkindaliği yuksek olmasi da degil, ayni zamanda içten içe insanlara sinir olmak, insanlarla anlasamamak, kendini cok begenmek, aşiri titiz ve mukemmeliyetci olmak gibi sekonder özellikleri de içerirler.
zekasini akliyla birleştiren insan, yalniz kalmamak için bu yukardaki özelliklerini baskilamayi da başarir.
yüksek farkindalik iyi birşey filan değildir.
yalnizlik garantilidir.
görme ve düşünme o kadar..
Buyuk risk.
Nereye baksan fay hatti.
Basta marmara , ege , dogu akdeniz, dogu ve guneydogu anadolu 1.derece fay hatlari geciyor .
Hatta olmaz denilen rize ve konyada bile deprem oldu..
fikirtepe, acibadem, kadiköy, ataşehir, kartal, pendik nereye gidersen git , dip dibe göğü delen binalar yaptilar ve yapiyorlar..
binalar bitişik nizam ya da o kadar yakinlar ki, deprem paniği halinde , bölgeden çikiş bile mümkün degil ..
atasehir umraniye finansehir acibadem hattinda misal..
ve hatta maslak'ta ve her yerde...
nerde yapiyorlar? 7-7.8'lik deprem beklenen sehirde yapiyorlar.
neden yapiyorlar? kentsel dönüşüm olsun diye.
bu derece yikici deprem beklenen sehirde , dip dibe 10- 15+ kat nedir , diye soran yok.
tümü fay hatti üstünde olan, cogu kismi ise 1.derece fay hatti üstünde olan, en önemli şehri istanbul'da ve en önemli sanayi bölgelerinden biri olan marmara'da cok yakinda 7-7.8'lik deprem beklendiği japon bilim adamindan tut, tum uluslararasi bilim adamlarina kadar, sayisiz kez söylenen , ayrica ege ve dogu akdeniz içinde benzer beklentiler olan bir ülkede birden cok ev almak yerine, avrupa ya da amerika'da ev , ev üstünden ikinci bir ülkede oturum izni ve hatta ikinci bir ülkede vatandaşlik almak daha mantikli görünüyor.
zaten bu tarafta artik döviz bazinda rekabetci fiyatlar da yok.
hatta burasi döviz bazinda avrupa ve amerikadan daha pahali.
avrupa ve amerika hatta kibris, dubai dusuk faizli ve uzun ödeme sureli , az pesinatla girilebilecek sonsuz çeşitli ev yatirimi secenekleri sunuyor.
bugun gordum, ingiltere'de 250 bin pounda secenekler var, yeni yapilan tam donanimli site projelerinde.
düşük faizli kredisine kadar ayarliyor emlak yatirim araci şirketleri..benzerleri dubai ve amerikada.
ev alma diyen yok ama bi bak bakalim, hesabina hangi ülkede satilan ev daha cok geliyor ..( ingilizce bilenler için)
yasam standardi, deprem riskinin olmamasi, cocuk varsa onlarin da geleceği parametrelerini de dahil ederek..
sterlin/ dolar/euro bazinda kira mi?
dunyanin en enflasyonist para birimi bazinda kira mi?
depremden korunmak mi?
"aman ali riza bey, agzimizin tadi kaçmasin" diyerek beklemek mi?
yeni binalarda o cok daire var ve metrekareler o kadar kucuk ki.. depremde yikilsa senin arsa payindan sana ne kâr kalacak ?
eskisi gibi değil, dedelerimizin zamanindaki gibi degil..
artik parametre çok ve internet cagindayiz.
dunya globallesti.
mevzu bu..
dar gelirlilere ucuz fiyattan satiş yapan yerler açilmasi lazim artik.
dar gelirli insanlarin ilgili kurumlardan alacaklari, gelir durumlarini belirten kartlarla temel ihtiyaçlari için alişveriş yapacaklari yerler açilmalidir.
ücretsiz yardim degil ama maliyetine yakin fiyatlarla.
misal en düşükten emekli ssk emeklisi yaşlilar, fakir ögrenciler, işsiz insanlar için.
örneğin, ssk emeklisi yaşli ayda 12,500 ile 1 ay geciriyor.
tüm elektrik , su , isinma, giysi , ilac , doktor , barinma, hatta yaşli bezi bu paranin içinden karşilanmaya çalişiliyor.
hiç olmazsa sebze, meyve ,süt ,peynir ,deterjan , sabun , bakliyat gibi ihtiyaçlarini bu kartlarini göstererek , en uygun fiyatla alabilecekleri satiş noktalari açilsa keşke..
tabii sıkı bir denetimle, asla istismar edilmeden.
2025 senesinde emlak fiyatlari ciddi bir ivme kaybedecektir tahminimce..
muhtemelen 2023'de satabilen en şansli kesimdi...
yabanci alişlari azalmadi, bitti.
yabanci ucuz diye geliyordu.
artik dunyanin en pahali 2. ülkesi oldugu resmi olarak rapor edildi.
birak evini satacak yabanciyi, turisti bulmak zor.
guvenlik diye geliyordu. yaşanan vahşetler ortada. psikolojik rahatsizliklarda dunya 2.si secilmiş.
saglik diye geliyordu. hastane skandallari ortada.
savastan kacan geliyordu.
oysa şimdi, burda da israille savas kapida diyip durmaya basladilar.
yabanci da , tüm bunlari internette izledi, okudu.
cunku dunya capinda haber oldu hepsi.
olacagi söylenen marmara depreminin, genel olarak tüm ekonomiye domino etkisi riski de var.
bu arada, 10 milyonluk ev dediğin, ciddi ciddi 300 bin dolar civari ediyor.
sanki sudan ucuzmus gibi lanse ettileri, 1.derece fay hatti sehrindeki 20 milyonluk ev 600 bin dolar civarina karsilik geliyor..( ege, marmara, dogu akdeniz benim bildiğim yikici deprem beklenen yerler)
son depremde, yepyeni rezidans ve binalarinda yikildiğini gördük..
on binlerce bina yikildi, 2023 depreminde.
burda normalleştirilmiş 300-600 bin dolarlar, amerikanin zengini için bile ciddi paralar..
bu fiyatlarin sürdürülebilirliği var mi?
faizler düşerse, kredi verilirse daha da zam gelir diye plan yapanlar ne hayal ediyor acaba?
bu bi kaç yüz bin dolarlik evler, milyon dolara mi cikacak? kağit üstünde çiksa, kim alacak?
burda apartman dairesi alacagina, los angeles'ta malikane ve green card alabiliyorsun..
dubai'de ve avrupa'da yatirimlik alabiliyorsun.
ülkenin nerdeyse tamami deprem fay hatti üstünde..
amaç barinma ise, fiyati 2-3 milyonun tl'nin üstünde ev almanin, dolar bazinda risk oldugu dusuncesindeyim.
üretim maliyeti yüksek , konut arzi az diyenlere de önerim, 2.eldeki muazzam birikmiş stogu degerlendirmeleri.
ocakta maaslara, bin bin zam gelecek diye, ev fiyatlari milyon milyon zamlanmaz .
zamlansa da kim alacak? dolar bazinda geri düşmeye mahkum.
secim senesinden önce dusuk faizli konut kredisi olayinin cikacagini dusunmuyorum .
çiksa da, bu riskli balon fiyatlarla, kredi kullanicisinin cok olmayacagini düşünüyorum.
aciklanan ev satiş rakamlarinin, enflasyon verilerinde oldugu gibi güvenirliğinden emin değilim.
üreme hizi düştü. gencler yurt dişina taşiniyor. gidenler gelmiyor. doganlar kadar da ölenler var.
tanidik emlakci 2024 de bomboş oturdu. tahminen 2025'de de oturur, başka iş bakmazsa.
instagram sözde emlakci ekonomistleri , sene sonuna kadar ev aldin , aldin diye acik acik manupulasyon ve algi yaparken, dayandiklari nokta pandemi sonrasi plansizca zirt pirt verilen ucuz konut kredilerinin sonrasinda 2 sene boyunca takla atan ev fiyatlari idi.
ve halkta sonsuza kadar böyle sürecegi algisi yaratildi.
oysaki artik fiyatlarda balonunda balonu var, yapilan dev yanlişlardan dolayi. bu balon patlamadan emlak yoluna artik bu fiyatlarla devam edemez. hele ki dolar cinsinden artarak devam edebilecegine ihtimal vermiyorum. kaynak: tecrübe+ mantik.
kasim 2023' de dolar 28 civari iken plansizca aldiğim ev , ocak 2024'deki ani dolar kuru artişindan, bu gune kadar yani dolar 34 küsür olunca, en az 50 bin dolar zarar ettirdi.
ödediğim fahiş %4 alim satim vergisi, %2 emlakci komisyonu, emlak vergisi, x vergisi, y vergisi de cabasi..
yani , gecen sene bu zamanlar gibi alinmişti ev.
instagram ve sözlük emlakçilarinin;
"sene sonundayiz, aman hemen alin, ocaktan sonra zam gelecek"cilerin gazina gelip almiştik , 2023 sonu..
ocak 2025'ten itibaren kira alan ev sahipleri, artik senede 2-2.5 kirayi, kira geliri vergisi olarak verecekler.
kiraya verilen ev , min.10+2 sene kiraciya tahsis durumda. o elinizde tuttugunuz tahliye taahutlerinin, daha kiraciyi cikarmaya yettiğini de görmedim.
evin degerinin artişi/ zarari dolar bazinda hesaplanir.
aldiğin gunku kura google'dan bakar, kac dolara karsilik geldiğini bulursun.(alirken verdiğin paranin) .
sonra, bugunku dolar kurundan guncel satilabilitesi olan tl fiyatinin, dolar karsiliğini bulursun.
aradaki fark, dolar cinsinden kâr veya zararini gösterir.
bu hesapla, istanbulda 20 sene önce aldiğim ev birak kâri , dolar bazinda ciddi şekilde zararda.
dolar cinsinden zararina satmadiğim surece, alanda yok.
birden fazla ev sahibiyim ama vardiğim nokta kiraci ve mobile olmak daima avantajli.
Dunyada tektir.
Hiç bir başka yerde, sabah tapu, ögleden sonra vatandaşlik olayi yoktur.
Ev alsan bile cok uzun yillar gerekir, diğer her yerde vatandas olmak ve hatta oturum almak için.
kiytirik bi ev karsiliği milyonlarca yabanciya aninda vatandaslik verilirken muhalefetin tek kelami olmamişti pandemi sonrasi dönemde.
dün gibi aklimda...