devletler özel hukuku duayeni. kitabını anlamak öğrencisi olmayan biri için çok zordur. istanbul hukuk tan kadir has üniversitesine geçmiş. ben olsam da giderdim ama...
ikinci dünya savaşının sona ermesiyle birlikte, 7 Aralık 1944 tarihinde müttefikler ve savaşta tarafsız kalan devletlerden 52 tanesi ABD'nin Şikago kentinde bir araya gelerek, milletler arası havacılığın geliştirilmesi amacıyla bir konvansiyon üzerinde anlaşmaya varmışlardır. Şikago Konvansiyonu olarak bilinen bu anlaşmanın ön sözü, şöyledir:
"Milletler arası Sivil Havacılığın müstakbel inkişafının, dünya devletleri ve milletleri arasında dostluk ve anlayış yaratmaya ve muhafazaya büyük ölçüde yardım edebileceğini; bunun suistimali ise genel güvenliğe bir tehdit teşkil edebileceğini;
Dünya sulhunun dayandığı devletler ve milletler arasındaki ihtilafları bertaraf etmenin ve işbirliğini teşvikin arzuya şayan olduğunu göz önünde tutarak;
Aşağıda imzaları bulunan hükümetler, Milletler arası Sivil Havacılığın emin ve muntazam bir tarzda inkişaf edebilmesi ve hava ulaştırma servislerinin müsavi imkanlar esası üzerine tesisi ile sağlam ve ekonomik bir şekilde işletilebilmesi için bazı prensip ve düzenlemeler hususunda mutabık kalmışlar ve bu maksatla işbu anlaşmayı akteylemişlerdir."
Şikago Konvansiyonu ile konulan en önemli prensip, anlaşmaya taraf olan (Akid) devletlerin, her devletin kendi hava sahası üzerinde tam ve münhasır egemenliğe sahip olduğunu kabul etmelerini içeren birinci maddedir. ikinci maddeye göre, anlaşmanın hükümleri Sivil hava taşımacılığı araçları için geçerli olacak, askeri, gümrük ve zabıta hizmetlerinde kullanılan devlet hava nakil araçları bu kapsam dışında değerlendirilecektir. Devlet hava nakil araçları ancak özel izin alınması kaydıyla başka bir devlet üzerinden uçabilir veya inebilir. Yedinci madde, her devletin kendi ülkesi dahilindeki iki nokta arasında ücret karşılığı yolcu, yük ve posta taşımacılığı yapma hakkını (kabotaj) tescil eder. Madde 15, hava limanı, meteorolojik servisler ve radyo hizmeti gibi seyrüsefer kolaylıklarından Milli ve diğer Akid devletlere ait hava araçlarının aynı şekilde yararlandırılmasını, meydan harçları ve benzeri ücretlerin de aynı uygulanmasını düzenler. 17. Maddeye göre, hava araçları ait oldukları ülkenin uçak siciline kaydedilir, o devletin tabiiyetine haiz olur ve o devletin kanun ve nizamlarına tabidir. 25. Maddeye göre, devletler kendi hava sahaları içinde tehlikede olan veya kaza geçiren bir hava nakil aracına her türlü yardımı yapmak, kaybolan bir hava aracının bulunması için gereken her tedbiri almak zorundadırlar. Madde 29-36, hava araçlarında bulunması gereken belgeleri, 37-42 hava araçları ve personelin sahip olması gereken nitelikleri tanımlar.
Avrupa Konseyi üyesi 16 ülkeden 13 tanesi tarafından 18.10.1961 tarihinde Torinoda imzalanan, 26.02.1965 tarijinde uluslar arası alanda yürürlüğe giren, Türkiyenin ilk imzacı devletler arasında yer almasına rağmen, 07. 08.1989 tarihinde onaylayarak taraf devletler arasında yer aldığı, sırf çalışanlara hasredilmemekle birlikte, esas amaç olarak onların durumlarını değerlendiren sözleşme. Avrupa Konseyi Avrupa Sosyal Şartı (ASŞ), sivil ve siyasal haklara yer veren insan Hakları Avrupa Sözleşmesi'nin ekonomik ve sosyal alandaki uzantısı durumunda bir özel sözleşmedir. 1961 yılında imzalanan ilk ASŞ, Avrupa Ekonomik Topluluğu bünyesinde 1965 yılında yürürlüğe girmiştir. 1961 tarihli ASŞ'nin zaman içerisinde ortaya çıkan olumsuzluklarını ve eksikliklerini gideren ve sosyal hakları kapsamlı bir biçimde güvence altına alan Gözden Geçirilmiş ASŞ ise Mayıs 1996 da imzaya açılmış ve Avrupa Birliği düzeyinde 1 Temmuz 1999'da yürürlüğe girmiştir. Ancak Avrupa Konseyine üye ülkeler içericinde bu gün, iç hukukta eksik düzenlemeler nedeni ile hala bazı ülkelerde 1961 tarihli ASŞ yürürlükte olup Avrupa düzeyinde hala iki ASŞ uygulamadadır. Gözden Geçirilmiş ASŞ 12 Kasım 2004 tarihi itibarı ile 46 Avrupa Konseyi Üyesinden 37 si tarafından imzalanmış, 19 ülke tarafından da onaylanmış bulunmaktadır. Türkiye, 09.04.2007 itibariyle Gözden Geçirilmiş AŞŞ in 2. maddesine konulan çekince haricinde, tüm çekinceleri kaldırılmıştır.
