şivlilik, Konya’da Hicri takvime göre üç ayların başlangıcı olan recep ayının ilk perşembesini cumaya bağlayan gecede ve Regaip Kandili sabahı çocuklarca yapılan kandil kutlama geleneğidir.
Kandil gecesi kutlama geleneği Osmanlı Devleti döneminde padişah II. Selim’den (1566-1574) itibaren sürdürülmektedir.
Konya Büyükşehir Belediyesi, bu yıl pandemi sebebiyle yapılmayan ve bir Konya geleneği olan Şivlilik için internet üzerinden başvuruda bulunan 20 bin çocuğa şivlilik hediyelerini dağıtmıştı hatta.
bu geleneği sürdürmek adına ben de dün gece kandil simitleri yaparak bu duruma dahil oldum, yakın çevre dahilinde karakoldaki polislere,askerlerimize,jandarmaya ve çocuklara bu kandil simitlerinden dağıtıma çıktım.
Regaip kandilini kutlama amaçlı çocuklara şeker, püskevit vs dağıtıldığı hoşgörü şehri konya'nın geleneğidir.
Fakat bu yıl virüs tedbirleri kapsamında yapılmayacağı açıklanmıştır.
Açıklama, bugünü dört gözle bekleyen çocuklarda bir travma yaratmasa bari.
Unutulmuyor ama lanet olası teknoloji bu geleneği bitiriyor, önceden biz sokakta ordu gibiydik meramda organize olurduk dondurma gofret ceren yerleri istihbaratımız sayesinde çabucak tüketirdik, nerede ulan o eski çocukluğum. Nerede ulan o zaman ki cocuklar o çocuk ordusu?
konya da bile duymadım çünkü yaş müsait değildi. eşek kadarken gittik konya ya.
sonradan öğrendim. cocuklar şeker falan topluyor, kandille de ilgili.
kandille ilgili olunca feriköy deki benzer bir adet geldi aklıma.
kandil akşamları böyle bi kutunun içine mum yakılır, çocuklar kapı kapı dolaşıp yağ parası mum parası akşam oldu kandil parası
diye harçlık toplarlardı/toplardık.
Üç ayların başlangıcı, Konya'da "şivlilik" denilen bir âdetle kutlanıyor. "Şivlilik" kelimesinin kökeni tam olarak bilinmese de en güçlü tahmin, yöresel dilde "şivlilik"in, "kandil" anlamına geldiği yönünde.
Konya'da Şivlilik kutlamaları Regaib kandilinden bir gün önce, geceleyin başlıyor. Akşam namazından sonra kağıttan yapılmış fenerlerini ellerine alan çocuklar, anne-babalarıyla beraber sokaklara çıkarak fenerlerini ateşliyorlar ve birlikte neşeyle sokakları dolaşmaya başlıyorlar. Bu âdete "fener alayı" deniliyor. Sonra da sokakları dolaşan çocuklar, gençler, anneler, babalar; onlar gelmeden mahalle abilerinin mahallenin bir köşesinde yaktıkları ateşin etrafında toplanıyorlar. Dileyenler ateşin üzerinden atlayabiliyorlar. Şenlik, eğlence ve kutlamalar gecenin ilerleyen saatlerine dek devam ediyor.
Ertesi gün ise Şivlilik günü. Regaib kandilinin sabahında, ellerine poşetlerini alan çocuklar, mahalle mahalle, ev ev dolaşarak kapıyı açanlara "kandiliniz mübarek olsun" sözleriyle birlikte "şivlilik" diye sesleniyorlar. Ev sahipleri ise buna zaten önceden hazırlıklı olduklarından, çocuklar gelmeden hazır edilmiş gofret, bisküvi, çikolatalardan küçük misafirlerine ikram ediyorlar. Gidenlerin peşinden yeni gelen çocuklar yine "şivlilik" nidalarıyla çalıyorlar kapıyı ve bu böylece akşama kadar devam ediyor.
Regaib kandilinin gündüzündeki âdetlerden biri de "bişi" dağıtımı. "Bişi", hamurdan yapılan ve yağda kızartılan bir yiyecek. Kimi hanımlar, hamurun içine peynir vs. de koyuyorlar. Pişirilen "bişi"ler, kandil tebrikleri eşliğinde konu komşuya dağıtılmaya hazır hale geliyorlar.
Değişen zaman, âdetleri unutturmak için çabalasa da, Konya'da üç aylar her yıl hâlâ bu güzel âdetlerle başlıyor. Çocuklar mutlu, evler şenlikli...
"Allah'ım bize Recep ve Şaban'ı bereketli kıl ve bizi Ramazan'a ulaştır."
memleketime özgü güzel bir eylem. bu senedik kafana hüplet sloganlı cipsle, eti puf aldım saat 8 30 gibi zil çalmaya başladı. an itibarile cephane yarıya indi her ikisindende 150 şer tane almıştım. şimdi sıra bende açtım pufları yiyorum çay eşliğinde*
Öğrenciliğim Biga'da geçti. Bir gün zil çaldı vefatına birgun küçük çocuk belirdi, kapıyı almamıza beraber tekerleme söylemeye başlayıp ellerini açtılar. Anlam veremedik serde gavur izmirli'lik var. Ee şimdi ne olacak dediğimizde şeker vereceksin bize dediler, evde en zor bulunan şey. Neyse bayramın gibi. Biraz bozuk para tutuşturup ellerine yolladık. Daha sonra konu komşuya sorduk öğrendik. Her kandilde çocuklar kapı kapı gezip çikolata şeker toplarlarmış. Ama bir isim verilmiş mi bu aktiviteye hiç hatırlamıyorum
regaip kandilinin habercisi.
konya'da o gün ziller çalar. gruplar halinde dolaşan çocuklar tek bir ağızdan 'şivlilikkk' der. saatler 12 yi gösterdiğinde ise evde o gün uyanamamış çocuğun ağlama sesleri arasında kardeşleri alerji olana kadar çikolata yerler. ahh! keşke çocuk olsam da, hocacihan'da ayaklarım zonklayasıya kadar şivlilik toplasam.
sadece konya'da kutlanan gündür. gecesinden dilek fenerleri uçurulur etkinlikler yapılır. sonraki gündüzünde ise çocuklara okul tatildir, gezerler, çikolataları toplar dişleri çürütürler.
bu sene çok manidar bir zaman da denk gelmiştir. ülkemiz de çocuk cinayetlerinin ayyuka çıktığı bir zaman da, bu geleneği bilen ebeveynler çocuklarını dışarıya bırakmak istemeyeceklerdir büyük ihtimalle.
