1974 yılında çekilen metin erksan tarafından çekilen turk korku filmi.
film çoçuğa görsterilse korkutur. Büyüklere gösterildiğinde güldürmesinin sebebi ise komik olması değildir. Bir filmde yer alması gereken alt metinin olmayışıdır.
Şöyle ki. Erksan'ın şeytan filmi the exorcist adlı roman ve bundan uyarlanmış filmin yeniden çevirimdir. Orjinali hristiyanlık 'şeytan'ı ile ilgiliyken, metin erksanislamiyet'te şeytanın nasıl algılandığına bakmadan, bir imam ve arapça koyarak şeytanı müslümanlaştırmıştır.
Öyle ki, filmin orjinalinde içine şeytan giren karakter etrafındakilere fuck diye küfrederken, türk şeytan'da allah belanızı versin der. Amacı insanları korkutmaktan daha çok "Allah yolundan çevirmek" olan şeytanın, beddua da allah'tan medet umarak tasvir edilmesi, doğal olarak bir filmde olması gereken alt metnin hiçbir zaman var olmamasına yol açıyor.
çok zeki, kültürlü ve kurnazdır. her çeşit kandırma yöntemini bilir. insana sağdan, soldan, yukardan ve aşağıdan yaklaşarak onu kandırmaya çalışır. bazı insanlar şeytana kul haline gelerek şeytanlaşırlar, şeytanın uşağı olurlar. cehennemin dibinde bu insanlar şeytandan şikayetçi olacaklar ve şeytana "hep senin yüzünden" diyeceklerdir.. şeytan ise gayet cool bir şekilde "ben sadece davet ettim, sen de bana uydun" diye karşılık verecektir.
öyle onurludur ki, kırmızı götlü, ağaçtan ağaca zıplayarak meyve toplayan mahluklardan türemiş sözüm ona üstün yaratıklara secde etmeyi reddetmiştir! *
(bkz: ad majorem sathanas gloriam)
şeytan, insanın diğer yarısıdır. melek gibi insan tanımı ise diğer yarı. allah'ın ilahi mekanizması icinde insanların yada görünümlü varlıkların tercihlerini, liste başı yaparak seçim konusunda ne kadar becerikli olduğunu, neyi nasıl sececeğini belirleyen varlıktır. insanın nefsini temsil eder. akıl sahibi olanlar iyiliği, dallamalar ise şeytanın yol göstericiliği ile kötülüğü ve bencilliği. asla allah'ın rakibi büyük bir varlık değildir, sadece o'nun yarattıklarından biridir.
Çoğu insanoğlunun yanlış bildiği gibi bir melek değil, ilk yaratılmış olan cindir, cinlerin atasıdır. Ateşten yapıldığı için topraktan yaratılan Adem'e itaat etmeyip karşı gelmiştir, cenetten kovulmuştur ve insanoğlunun cinlerden daha basit varlıklar olduğunu ispatlamak için Allah'tan kıyamet gününe kadar izin istemiştir. Eğer melek olsaydı zaten karşı gelip cennetten kovulma gibi bir lüksü olamazdı çünkü Allah meleklere seçme hakkı vermemiştir, iradesiz varlıklardır.
ilahi dinlere göre; göre tanrı HZ. Adem'i yarattıktan sonra tüm meleklere ona secde etmelerini emretti ve tüm melekler bu emre uydu "azazil" hariç. o "beni dumansız bir ateşten, onu ise çamurdan yarattın" diyerek kibirlendi ve secde etmedi. tanrı da onu cezalandırarak cennetten kovdu ve ona "rahmetten uzaklaştı, hak'dan uzak oldu" anlamına gelen şeytan* adını verdi. şeytan o günden itibaren kendisinin cennetten kovulmasına neden olan insanoğundan intikam almak için ant içti ve "yemin ederim ki, yeryüzünde kötülükleri onlara güzel göstereceğim" dedi...
insanların günahlarından sorumlu tutulan ateşten yaratılan şaki. kıyamet gününe kadar süre verilen ve insanları allah ın emir ve yasaklarına uymaktan uzaklaştırmak için çabalayan ve insanların kendisine daha fazla uyduğunu ve dinlediğini ifade eden, allah a karşı kibirli tavırlarıyla ve adem a.s. ye secde etmemesiyle cennetten kovulmuş, dünyada mesaisini, kıskandığı adem oğlunu allah yolundan ayırmaya harcayan negatif güç kümeleri.
burada kendisinden üstün olarak nitelenen ademoğlu üzerinden melekler ile bir anlamda rekabet halinde olduğu düşünülebilir.
''namaza çağrıldığında (ezan) şeytan geri geri gidip uzaklaşır. ve ''zart'' (zurat) diye sesli yellenerek gider. ezan sesini işitemeyeceği yere değin uzaklaşır''.
(buhari es-sahih ezan/4)
mitolojik öykülerden kutsal kitaplara aktarılan canavar-yılan-ejderhadır. tek tanrıya geçilince hem rab'ın yarattığı hem de savaştığı tanrı leviathan'dır.
aslında zamanında sürekli ibadet ederek yaşayan bir cindi bu kişi. o kadar inandı ki ve o kadar ibadet etti ki 7. kata kadar yükseldi*. allahın huzurunda meleklerin yanında cennette vesairede yaşamaya ara sıra aşağı imeye başladı, ermişti. fakat allah insan ırkını yaratınca bu durumu acayip kıskandı çünkü daha üstün özelliklerle daha önemli amaçlar için var olacaklardı. meleklerden ve ondan hz. ademin önünde eğilmesini istedi fakat bunu reddedince lanetlendi. cehennemde sonsuz hayat sürecekti. allaha meydan okudu ve kıyamete kadar süre isteyip, ona inanan cin ve insanları kendi yanına çekeceğine yemin etti. bu kabul edildi. ilk işi dünyaya gönderilip geri alınan ve her şey iyi gitse üremeden cennette yaşayacak olan hz adem ve havva'nın aklını karıştırmak oldu. ona kandıkları için onlar da cezalandırıldı ve dünyaya geri gönderildiler. ikisi iki ayrı uçta iken birbirlerini bulup burada yaşamaya ve çoğalmaya başladılar.
şeytan kendi çocukları ve yanına çektiği cinler ve insanlarla yayılmaya devam etti. aslında bütün bu insan ve cin yandaşlara şeytan denilebilir.
bence asıl önemli olan şeytanın bir kurgu uğruna kurban edilmiş kısmen iyi biri olması.
edit: yazım yanlışı.
4 yıl sonra gelen edit: neler de bilirmişim. gnostizm kasırgasından agnostizm limanına sürükleniş sürecimde feci bi kopukluk var gibi görünüyor entry taymlaynımda. o ara ekşide yazmaya başlayıp uçurulana kadar geçen süreye tekabül etmektedir.