döneminde kanuni gibi padişaha bile alenen eleştirel hatta yergi dolu şiirler yazdırtmış osmanlı için sonun başlangıcı olan şehzade. hürremden doğman cihangir o kadar üzülmüştür ki bu olaya, kendini asmıştır. padişah ne bok yediğini olayın sonrasında anlamış kendisine bu denli ağır şiirler yazanlara dahi ses etmemiştir. anadolunun her yerinde sahte şehzade mustafalar türemiştir infial o boyutlardadır düşünün artık.
edit: bu şehzadenin diğer önemli özelliği ise annesi türkmen babası ise 3/4 türkmen olan hanedana ismini veren osman ve osmanın oğlu orhandan sonraki en fazla "türk" geni taşıyan kişi olması.
bunun bir diğer örneğide cem sultandır. genç osman ise diğer örnek sayılabilir. bu 3 şahsından ortak özelliği türkmen kökenlerine çok bağlı olmaları ve bu nedenle bir şekilde yok edilmeleridir. bu da osmanlıdaki devşirmelerin yerini ve gücünü gösterir bize.
dedesi selim'e benzediği rivayet edilen şehzade...
hürrem'den doğma kardeşlerinden cihangir'in öldürülmesi üzerine üzüntüden öldüğü, bayezid'in ise hürrem'e* "o bizim güvencemizdi, şimdi yaşıyor olmanın sebebi annem olmandır" demesini sağlamış şehzade.
edit: bu diyalog da rivayettir. bu editi de entırinin beğenilmesi üzerine yapma gereği duydum. ha bu arada, haksızsın süleyman!
şehzade mustafa kanuni'nin beş oğlundan biridir. Şehzade Mehmet'in ölümünden sonra, tahtı haketmesine rağmen hürrem sultan ve damat rüstem paşanın kanuni'ye yaptıkları baskı sonucu boğdurulur ve kanuni'den sonra tahta geçen Sarı Selim ile birlikte duraklama devri başlar.
kimi aydınlara göre Osmanlının yukselısten duraklamaya gecısındekı donum noktası sehzade mustanın hurrem sultanın entrikaları sonucu kanuni tarafından 38 yasında bogdurulmasıdır. halk tarafından cok sevılen sehzade mustfanın oldurulmesı osmanlıda ınfıal yaratmıstır. ve 1600 lerde baslayacak olan celali ayaklanmalarına on ayak olmustur.
taçyalılı yahyanın şehzade mustafa hakkında yazdığı şiir
MEDED meded bu cihanın yıkıldı bir yanı
Ecel celalileri aldı Mustafa Han'ı
Dolundu mihr-i cemali bozuldu erkanı
Vebale koydular al ile al-i Osman'ı
Yalancının o kuru bühtanı, buğz-ı pinhanı
Akıtdı yaşımızı yakdı nar-ı hicranı
N'olaydı görmeye idi bu macerayı
Yazıklar ane ki reva gördü bu re'yi gözüm
Nesim-i subh gibi yerde koyma ahımızı
Hakaret eylediler nesl-i padişahimizi
Bunun gibi işi kim gördü kim işitti aceb
Ki oğluna kıya bir server-i Ömer-meşreb
ilahi cennet-i firdevs ana durağ olsun
Nizam-ı alem olan padişah sağ olsun
37 yaşında, babası kanuni sultan süleyman tarafından boğdurulmasına karşın hakkında yazılan mersiyelerin sayısı, osmanlı'nın tüm şehzadeleri için yazılanlardan daha fazladır.
sultan mustafa'da da denir. ordu ve halk tarafından cok sevilirdi. hatta bu asiri sevgi sonunu da hazirladi. kendi oglunun padisah olmasini isteyen aleksandra lisovska ile yonetimde daha etkili olmak isteyen rüstem pasa'nin birlikte hazirladigi bir komplo sonucunda kanuni tarafindan idam ettirildi. rustem pasa onun muhrunu calarak onun kaleminden cesitli mektuplar hazirlamis ve bunlari daha sonra kanuni ye teslim etmistir. olumu ardindan halk ve ordu da rustem pasa yi yerinden etmis lakin onun yerine gelen ve cok iyi bir sadrazam olan damad kara ahmet paşa da rustem pasa nin entrikalarindan nasibini alacak ve idam edilerek yerini tekrar ona birakacaktir. sultan mustafanin arakasından pek cok agıt ver mesriye yazilmis devletin kotu gidisi bu olaya baglanmıstır.