dolar işareti ($) bilindiği gibi normalde abd'nin para birimi olan doları simgelemek amacıyla kullanılan bir semboldür. son yıllarda özellikle interaktif sözlüklerin ülkemizde gelişmesiyle maalesef yazı dilinde ş harfi yerine normalde dolar sembolü olarak kullanılan ($) işareti kullanılmaya başlanmıştır.
bu sembolün amacı dışında kullanımının ülkemizde gelişimine bir göz atarsak, bilindiği gibi türkiye'de interaktif sözlük oluşumunun başlangıcı olan ekşi sözlük 15 şubat 1999 tarihinde ssg adlı nicke sahip sedat kapanoğlu tarafından kurulmuştur. ekşi sözlük'ün kurucusu olan ssg'nin ş yerine dolar işareti kullanmasıyla beraber ilk olarak ekşi sözlük yazarları arasında yayılan bu dalga ekşi sözlük'ten başka sözlüklerin ülkemizde kuruluşu ve yaygınlaşması, ayrıca da ülkemizde msn'in daha yaygın bir halde kullanılmasıyla dilde yapılan bu tahribat giderek artan bir kullanım oranına ulaşmıştır.
bu olay ilk zamanlar ekşi sözlük içerisinde gelişen masumane! bir moda iken bugün aldığı şekil itibariyle giderek artan ve dilimizi katletme konusunda önemli pay sahibi olan bir konu haline gelmiştir. şimdi bu modaya uyan ve dilimizde tahribat yapan kişilerin neden bu olayı yaptıklarını bir irdeleyelim.
bu konuda ilk neden yurt dışında yaşayan türklerin türkçe klavye bulamayıp bilgisayarlarında ingilizce klavye kullanıyor olmaları ve doğal olarak o klavyelerde ş harfi olmayışıdır. bu konu hakkında insanların savunmaları ise efendim klavyemizde ş harfi bulunmamakta biz de anlaşılsın ve bir karışıklık olmasın diye ş harfi için s harfi yazmak yerine $ işaretini kullanıyoruz. kabul edilebilirmiş gibi gözüken bu sebebin biraz altına inersek siz ingilizce klavye kullansanız dahi rahatlıkla ş harfini yazım dilinde çıkarabilirsiniz. bunun için büyük ş harfini kullanmak için alt+0222 kısayolu, küçük ş harfi için ise alt+0254 kısayolunu uygulamak yeterlidir. diyelim bu yöntem size zor geldiyse yine windows tabanlı işletim sistemlerinde bulunan bilgisayarınıza run/çalıştır bölümüne charmap yazarak çıkan bir program olan character map'i kullanarak da çok rahatlıkla ş harfi çıkarılabilinmektedir. peki iki ayrı yöntemi olmasına rağmen bu insanlar hala neden böyle bir bahanenin altına sığınıyorlar? bu sorunun tek bir cevabı var o da "kolaycılık" kavramı. zaten dilimizde olan tüm tahribatların altında bu kolaycılık anlayışı yatmaktadır.
bu konuda ikinci bahane de şöyledir. işte ben sözlüklerde yazarlık yapan birisiyim, ilk başta ssg'ye özenerek bu akıma uydum artık bu durum bende alışkanlık oldu yanlışlığını bilsem de bırakamıyorum. ne olacak canım zaten ş yerine $ işareti kullanırsak türkçe mi yok olacak. zaten böyle söyleyen veya bu düşüncede olan insanlar kolaycılığın katmerlisini yapan, dilde yapmış oldukları tahribatı önemsemeyen, üstüne üstük özenti bir üsluba sahip olan kişilerdir.
işin komiği türkçe klavye kullananlar için ş yerine $ işareti kullanmak daha zordur. çünkü bilindiği gibi klavyenizde ş harfine bastığında normal bir şekilde çıkarken, dolar işaretine basmanız için alt gr ve 4 sayısına aynı anda basmanız gereklidir. yani bu kişiler kolaycı bir zihniyete sahip olmalarına rağmen pratikte kolayı varken daha zor bir işi gerçekleştirmektedirler.
bu konuda bir diğer görüşte, ya canım zaten bu olay sadece sözlüklerde kullanılan bir durumdur, sözlüklerde yazan kişilerde zaten sayı olarak kısıtlı bir kitledir, yapılmakta olan bu olay türkçe için hiçbir sıkıntı doğurmamaktadır. zaten her şey böyle başlamıyor mu? biz millet olarak her konuda ya canım bundan da birşey olmazki diyoruz ve sonraki zaman dilimlerinde bir bakıyoruz ki hiçbir şey olmaz dediğimiz durum çok büyük bir problem olarak tam da karşımızda duruyor. artık bu kolaycı zihniyeti bırakmamız gereklidir. bugün artık görüyoruz ki dilimizde oluşan en ufak bir tahribat dahi ilerleyen zamanlarda ciddi sıkıntılar doğurmaktadır. bundan 10 yıl önce ekşi sözlük ile başlayan ş harfi yerine $ işareti kullanılması konusu bugün msn, forum v.b. ortamlarda sıkça kullanılan ve git gide yaygınlaşmaya başlayan bir husustur.
türkçeyi konuşan ve yazı dili olarak kullanan bizlere düşen tek bir görev var o da ş harfi yerine bir para birimi sembolü olan $ işaretini kullanmayı ivedilikle bırakmaktır. yukarıda ayrıntısıyla belirtildiği gibi ingilizce klavye kullanan kişiler topu topu iki tane alt kodu ezberleyecekler, türkçe klavye kullananlar ise zaten klavyelerinde bulunan dilimizin canım ş harfini kullanarak bu özentiliğe bir son vereceklerdir.
bu konuyla ilgili olarak dilimizde yapılan başka bir tahribat için;
özentidir, kompleksidir, agresiftir. bazen mavikadife yerine bluevelvet, hatta onun yerine bluevelve şeklinde kullanan modelleri de vardır. ve hatta yavru yerine yawru, antilapyavrusu yerine antilapyawrusu kullanan ezikleri de vardır, bildiğin davardır.
Kendi tercihi olan yazardır. Bizi bağlamamalıdır. Herşeye özenti yaftası yapıştırmak için tetikte bekleyenlere yakalanmıştır tek sorunu budur. Böyle bir ortamda özentilikten bahsedilmesi de ayrı bir saçma olacaktır. Zira bu kadar ayrıntıdan bakarak bu tür yargılara varabiliyorsak biraz geri çekilip uzaktan inceleme fırsatı bulursak sözlüğün tamamen özenti bir oluşum olduğu kanısına varırız. Ben varmıyorum ama bu düşünceye sahip bir insan varabilir. Kullansındır kime zararı vardır bilinmez. o zaman şükela da kullanmayalım ukte sözünü de kullanmayalım onlar da ek$*i sözlükte yok mu? Ayrıntılara takılmayın. Bahsedilmek istenen konuya her ne kadar katılıyor da olsam yani evet bence de saçmadır kullanılması desem de bana göre saçma olan şeyleri insanlara diretmenin daha da saçma olacağı kanısındayım. yazım şekli olsun içerik olsun görünüşü olsun butonları olsun uludağ sözlük buram buram ekşi sözlük kokmaktadır. Ancak takdir edersiniz uzun süre koklayınca insan burnun yorulmasından mütevellit kokuyu almıyor. olayın içine gelenek görenek gibi kavramlar katılırsa iyice komplike bir hal alacaktır durum. Zirve de yapmayalım o zaman o da ekşi sözlük geleneği değil midir bir nevi? gizli bkz'ların içine kendi yorumlarımızı falan da yazmayalım o da ekşi sözlük geleneği değil midir? bkz'larla konuşuyormuş gibi yapmakta ekşi sözlük geleneği değil midir? Kısaca başlıkların altına subjektif tanımlar girmek tamamen bir ekşi sözlük geleneği midir acaba? *