bilal-i habeşi hazretlerinin köle iken efendisi idi. hz. bilal'e her türlü işkenceyi layık gördü. fakat bedir savaşında peygamber efendimizin daha önce dilediği gibi öldü.
Rivayet'e göre, Hz. Bilâl, Ümeyye Bin Halef'in kölesiydi. Ama Hz. Bilâl müslümandı. işte bu sebepten Ümeyye ona eziyet ederdi. Güneş iyice kızardığı zaman onu çıkarır ve Mekke şehrinin taşlı geçidinde onu sırt üstü yere atardı. Sonra da büyük bir kaya getirilmesini emreder ve kaya getirilerek, Hz. Bilâl'in göğsü üzerine konurdu. Sonra da ona:
"Ya ölünceye kadar böyle kalırsın, ya da Muhammed'i inkâr edersin." derdi.
Hz. Bilâl, bu durumdayken yine: "Birdir, birdir" derdi. Hz. Bilâl'e bu işkenceler çektirilirken, Hz. Ebu Bekir ona uğradı ve Ümeyye'ye, "Bu zavallıya böyle yaparken, Allah'tan korkmuyor musun?" dedi.
Ümmeyye de ona: "Onu bana kışkırtan ve isyan ettiren sensin. Şimdi onu, gördüğün bu durumdan kurtar." dedi. Bunun üzerine, Hz. Ebu Bekir, Hz. Bilâl'i ondan satın alıp, serbest bıraktı.
Bunun üzerine müşrikler şöyle dediler: "Ebu Bekir'in Bilâl'e minnet borcu olduğu için onu serbest bıraktı."
Bunun üzerine de şu ayetler indi: "Onda, hiç kimseye karşı bir minnet borcu yoktur. O, yüce Rabbinin rızasını istediği için verir. Böylesi hoşnut olacaktır." (Leyl Suresi/19-20-21)
Ümeyye bin Halef(Halef oğlu Ümeyye), Bilal-i Habeşi'nin sahibi olan putperest bir Araptı. Ebu Bekir, Habeş Bilal'i birkaç dirhem karşılığında Ümeyye'den satın alarak köle azat etmiştir ve o tarihten sonra Habeş Bilal, islam'ın safına geçerek islam için mücadele etmiştir. Ümeyye bin Halef, Bedir Savaşı'nda eski kölesi ve yeni düşmanı Habeş Bilal tarafından öldürülmüştür.
