Bir ülkenin ithalat harcamalarıyla ihracat gelirleri arasında dengeyi tanımlayan terimdir. Çift kayıtlı muhasebe sistemine göre tutulur.
Yabancılardan ödeme yapılmasını sağlayan işlemler alacak, yabancılara ödeme yapılmasına neden olan kalemler ise borçlu kaydedilir.
Dışarıya yapılan ödemelerin fazla olması durumunda pasif, tersinde aktif ödemeler dengesi söz konusudur.
Bir ülkenin belirli bir zaman dilimi içinde dünyanın geri kalan kesimiyle yaptığı uluslararası işlemlerin parasal değerini gösteren hesap açıklaması. Açıklamada bir ülkedeki bireylerin, işletmelerin ve hükümet dairelerinin tüm diğer ülkelerde bulunanlarla yürüttüğü işlemlerin toplamı yer alır.
Bir ülkedeki yerleşiklerin, yani bir ülkede bir seneden fazla ikamet edenlerin ( kişi-kurum-ülke hükümeti) diğer ülkelerle yani dış alemle belirli bir dönemde ( ki genellikle 1 yılda ) gerçekleştirdikleri iktisadi işlemlerin kayıt edildiği tabloya verilen addır.
Ödemeler dengesi, ülkenin dış alemle gerçekleştirdiği mal, hizmet, transfer ve varlık işlemlerini yansıtır.
Ödemeler Dengesi 4 kalemden oluşmaktadır, bunlar :
Ödemeler Dengesi = cari hesap dengesi + sermaye hesabı dengesi + resmi rezerv hareketleri hesabı dengesi + Net hata ve noksan = 0
unutmayın, ödemeler dengesi adı üzerinde daima dengededir.
ama günlük hayatta bazen duyuyor, fena sinirleniyorum, diyor vatandaş ödemeler dengesi açığı ..
bu ne derseniz? şu kastediliyor : Cari hesap dengesindeki açığın, sermaye hesabı dengesi fazlasıyla finanse edilememesi hali veyahut tersten de düşünecek olursak sermaye dengesindeki açığın cari hesap dengesindeki fazla ile finanse edilememesi halidir.. yani resmi rezerv hareketleri hesabı dengesinde ortaya çıkan açıktır. resmi rezerv gelir bunu tamamlar.
e iktisat bu. açığı olur da fazlası olmaz mı? olur.
Ödemeler dengesi fazlası der iseler, cari hesap dengesindeki fazlanın sermaye hesabı dengesindeki açık ile dengelenememesi veya sermaye hesabı dengesindeki fazlanın cari hesap dengesindeki açıkla dengelenememesi halidir. bu durumda resmi rezerv hesabında artış olur. örneğin, cari hesap dengesindeki fazla sermaye hesabı dengesindeki açığa atlayamazsa gelir resmi rezerv hareketleri hesabına atlar..
ancak dediğim gibi karıştırılmamalıdır. cari hesap dengesi, sermaye hesabı dengesi ve resmi rezerv hesabı ortalığı siler süpürür ve size bir ''0'' kalır. muhasebenin temel eşitliğinde olduğu gibi bir durum ortaya çıkar.