Tarafların birbirinden faydalanmasından doğan ilişki, mutualizm. Çıkarların çatıştığı ilk anda bitmeye mahkumdur çünkü arada sevgi vs. bağlayıcı başka bir unsur yoktur.
Hayatımın hiçbir anında, kimseyle yaşamadığım ilişki türü. Neden biriyle bir ilişkimden bir çıkar elde etme isteği gütmeliyim. Saf insan özünde buna yer var mıdır? Ya da bunun karşılığı nedir? Bu soruların cevabı beni tatmin etmiyorsa ki etmiyor. Biriyle ilişkimden tek çıkarım saflık ve iyilik olmalı. Ona da bunu sunmalıyım.
çıkar ilişkisinde taraflar ne kendilerini ve ne de karşılarındakini koruyabilir. çıkar ilişkisinde korunabilen sadece çıkardır. çıkar korundukça da karlı çıkan hangi taraf olursa olsun, olayın kahramanı olan insanlar kayba uğrar; fakat çıkar yani kar büyür. kar insanlara egemen olur. insanlar kendilerine çalışmazlar, kara hizmet ederler ve kendilerinin karlı çıktığını düşünürler.
insanlar arasında çıkar bağlı değil de gönül bağı var ise, her biri muhatabını korumayı gözeterek davranacaktır. bu nedenle taraflar ilişkilerin dengeli ve eşit olmasını istemeyecek ve bilakis dengeyi ve eşitliği karşısındaki lehine bozmaya çalışacaktır. karşısındaki dedik ancak gönül bağı ile bağlı insanlar bağlandıklarını karşılarında görmezler.
bütün ülkelerin yaşadığı ilişkidir. hiçbir devlet diğerinin kara kaşına gözünü sevdiğinden onla iyi gecinmez, tüm devlet politikaları cıkar ilişkisine bağlıdır.
