adeta koşmak için yaratılmıştır, koşmaya programlanmış müthiş bir beden sistemi vardır.
ama bu hayvanı sevmemdeki en büyük neden asaletidir.
sadece kendi avladığını yer ve asla leşlere dönüp bakmaz. aslan, leopar ve sırtlan başkasının öldürdüğü leşleri lüpletirken çita sadece kendi avını yer taze taze.
ayrıca çita büyük kediler içinde sadece gündüz avlanan tek kedidir, diğerleri gibi gece tuzak kurarak avını kapmaz.
uzaktan avına kilitlenir, 3 saniye içinde 100 kmye ulaşır, toplamda 130 kmye kadar çıkabilir çita. 130 km hızla koşarken güçlü ve uzun kuyruğuyla akıl almaz manevralar yapabilir. 130 km hızla koşan çitanın yaptığı manevraları günümüzde dünya üzerinde hiçbir araç yapamaz.
avını diğer kedilere göre tuzak kurmadan yakalamasına rağmen aslan kaplan ve leopara göre avdaki başarı yüzdesi çok daha yüksektir.
özel bir kedidir, sevdiğimiz bir kardeşimizdir vesselam.
üç milyar yıldır evrimsel süreçte gücü bir kenara bırakıp sadece hız istemiş hayvandır. burnundan kuyruğunun ucuna kadar tüm her şeyi hız için oluşmuştur. kafası diğer kuzenlerine göre hafiftir ve küçüktür. aerodinamik için oluşmuş bu kafa yapısı koşarken fazla hava direncine maruz kalmamasını sağlar. burun delikleri ise büyüktür çünkü öylesine bir koşu yaparken inanılmaz bir oksijen ihtiyacı duyar. bu bağlamda, kalbi ve akciğerleri çok büyüktür. tüm vücudu bu anlamda bir şaheserdir. çita dünyadaki en hızlı kara hayvanıdır. ama onu asıl en iyi yapan şey hızlanmasıdır. üç saniyeden daha az biçimde 100 km/s hıza, 3.5 saniye gibi bir sürede maksimum hızı olan 120 km/s ulaşır ki, bu gerçekten bir biyolojik varlık için inanılmaz bir şeydir. çita diğer kuzenlerinden ayrı olarak, koşarken her seferde tek bir ayağı yere değer. yani koşarken, ayakları yerden daha çok havada vakit geçirir ki, bu da ayrı bir inanılmaz şeydir. insanlar hızlı koşmak için kaslı bacaklara ihtiyaç duyarlar çünkü ne kadar güçlü ayaklarınız varsa yere o kadar sert vurursunuz. fakat çita böyle değildir. bacakları çok incedir, kırılgandır. çitanın hızındaki en önemli unsur esneyebilen omurgasıdır. bu da çitanın koşarken 6-7 metre gibi inanılmaz bir şekilde ileri doğru atlayarak koşmasına yardımcı olur. vücuduna göre kuyruğu ağırdır. bu da koşarken hızlı yön değiştirmesi için işine yarar. bununla birlikte, her zaman açık olan tırnakları sayesinde yere tam basma gücü sağlar ve özel omurgası sayesinde yüksek hızlarda çok keskin dönüşler yapmasına yardımcı olur. tabi evrimsel süreçte her şeyde mükemmel olamazsınız. çita hız konusunda dünyadaki en adapte olmuş hayvandır; fakat bunun da bir bedeli vardır. asla kavgalara karışmaz ya da bölgesel bir rekabete karışamaz. velhasıl, şu gezegende hayran olduğum tek hayvandır. çünkü yapabileceği tek şey koşmak ve onu da mükemmel bir biçimde yapıyor.
vahşi hayattaki hayatı aslında en iyi anlatan hayvandır çita. güçlü olan zayıfı ezer misali. neyse, belgeselin yalancısıyım. çita sarı uzun otların arasında kamufle olup, avına yaklaşır. avının onu gördüğünü anladığı an roket gibi yerinden fırlar. hatta öyle bir fırlar ki, kamera zoom out yapar onu daha iyi yakalamak için.* yalnız, en ilgi çekici nokta önündeki avın hemen kıçının dibinde gitmesi ve hiç sahte manevraya* kanmaması. yani güdümlü füze gibi kilitlenir. bu nasıl bir reflekstir anlamış değilim. ben bu kadar sınava konsantre olsam, herhalde ortalama yapardım.***
tamamen hız için dizayn edilmiş bir tasarım harikasıdır.
hız için gerekli her şeye sahiptir.
- esnek omurga
- küçük kafatası
- büyük göğüs kafesi (akciğerler ve kalp için gerekli alan demektir bu)
- kalın bir kuyruk ( ani manevraları çok çok rahat bir şekilde yapabilmek için)
- hafif iskelet
- iri burun delikleri (soğutma ve oksijen takviyesi için)
- ön patilerin tınaklarının yarım dışa çıkık olması (yol tutuşu arttırmak için)
bu yaratığı görüp doğanın gücüne hayran olmamak imkansızdır.
azami hızı 127 km olarak ölçülmüştür. 0'dan 100'e 3.4 saniyede çıkmaktadır. koşusu esnasında bir sıçrayışı 7 metreden fazladır. kaynaknational geographic (büyük kedi saldırıları)
afrikanın güneyinde yaşar, en hızlı koşan kara hayvanıdır, **
maksimum 127 km hız yapabilirler lakin bu hız maksimum 600 metre sabittir.
avlanma sırasındaki koşusu genellikle bir dakikadan daha kısa sürer.
Zira koşu sırasında vücut ısısı ölümcül derecede yükselir.
Av girişimlerinin yalnızca yarısında başarılı olur.
kemikleri çok incedir
Bu nedenle avını bir yerde yerken sırtlanlar gibi hayvanlar gelirse o bölgeden çekilerek avını oracıkta bırakır. Çünkü sırtlanların çeneleri çok kuvvetlidir. Bu ince kemikler ise bu güçlü çeneye asla dayanamaz
vahşi kedi familyasında insana zarar vermeyen tek türdür
nedenlerinden biri ** çitaların bebeklilerinden itibaren ar-ge araçlarına aşina olmaları, dolayısıyla bunu kendilerinden büyük bir hayvan sanmaları, çevrede araştırma yapan bu araçların bugne dek kendilerine hiç saldırmamış olmaları,
ki ben bu görüşe katılmıyorum, o zaman aynı önerme aslan, kaplan, ayı, sırtlan, yılan, timsah vs için de geçerli olmalıydı, zira özel hayatı karıştırılmadık hayvan kalmadı.
çitalar neden insan dostudur, bir başka akşam araştıracağım dostlarım *
daha fazla statik duramayacağım **