günümüzde irdelenmesi gereken sorunsallardan biridir. caz dinleyenin orço, türkü dinleyenin kıro olması kültür etkileşimi yapalım derken kültür baskısı altında kaldığımızın bir göstergesidir. turkche konuşmak değildir medeniyet.
çağa ayak uydurmak demektir çağdaşlık. kapitalist dünyanın metalaştırdığı maddi manevi bütün değerlerimi para sahibi kodomanların koynunda kaybetmektense çağdışı olmayı ama kendim olmayı tercih ederim.
maalesef ki öyledir. çünkü, çağdaşlaşma kriterini batı koyuyor. yani, oyunun kuralları onlarca belirleniyor. çağdaş olmanın kurallarını koyana uyulmak zorunda kalınıyor. çağ denilen zaman biriminin modasını kim belirtirse yüz ona çevrilecektir. bunun en güzel örneği şu: tanzimattan itibaren bizim için en medeni dünya fransa idi, tüm davranış kalıpları, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin adı, görgü kuralları fransızlara öykünerek düzenleniyordu. oysa, 1950' lerden sonra amerikan etkisine girildi. yarın, iran daha güçlü bir konumda olursa muhtemelki ona uyulmaya çalışılacaktır. sözün özü, çağdaşlık kavramı, dünyadaki sosyoekonomik ve politik trendlere göre şekillenecek. demek ki, yeni bir belirteç olana kadar yüzler garbın afakına bakacak. ama, bana sorarsınız çağdaşlık kavramının son derece eşitsiz ve tek taraflı olduğunu düşünüyorum. kapitalizmin sosyal modası olarak görüyorum.
bir sorunsal değildir. nedir bu sorunsal takıntınız arkadaşım ya?
sorusu de, sorunu de. ama yok sorun-sal.
çağdaşlaşmak, çağı yakalamak demekse ve zamanında çağa yön veren ülkeler avrupa ülkeleri idi ise, çağdaşlaşmak bir yerde avrupalılaşmak demek "idi". ancak şimdi bilim ve teknoloji o kadar gelişti ki, çağdaşlık tekelden çıkıp, ahlaki boyutları da yanına alarak kıtalara yayıldı. yani bir asya ülkesi bir afrika ülkesinin bir ideolojisini kabul edebilir bir döneme gelindi. ya da destekleyebilir. çağdalşamak sadece teknoloji ve bilim alanında değil fikir işçiliği alanında da önemliyse, afrika kıtasında doğacak bir fikrin benimsenmesi ya da işlenerek kendi toplumuna geçirilmesi de bir çağdaşlaşma örneğidir. ya da bir asya ülkesinden doğan fikrin işlenmesi de bir çağdaşlaşmadır.
