bir döneme damgasını vurmuş kültürdür zuxxi. kulağının arkasında vesikalık fotoğraf taşıyanlar, direksiyon üstünde patlıcan musakka yiyebilenler bulunurdu orada. şimdi bile birisi zuxxi dese, bir fısıltı duysam ko$ar tutarım elinden o kişinin, çay ikram ederim, sigara uzatırım.
müzesini ziyaret için; http://www.zuxxi.com
internetin ilk yaygınlaşmaya başladığı zamanlarda sıklıkla girdiğimiz mizah ve eğlence sitesi(ydi). baldırbacak bölümü vardı bir de oraya çok gülerdik. ünlü hatun yıldızlardan fotoğraflar koyup altına komik notlar düşerlerdi. bir gün siteye girdiğimizde sitenin kapanmış olduğunu ve bavullarımızı ilgili linkten toplayacağımızı söylediler.
sene 1998, evime aldigim ilk bilgisayarim ile dandik bir internet baglantisi sayesinde daha arama motoru nedir bilmezken internet explorer denen zimbirtida bulunan arama tusu ile "sohbet" yazarak karsima cikmis olan sitedir zuxxi.com. sonrasinda hastasi olduk, 2000'li yillara kadar tek girdigimiz siteydi. hatta zuxxi.com varken daha eksi sozluk yeni yeni palazlaniyordu, gidip oraya uye olmayi bile dusunmezdik. zuxxi.com matrakti, eglenceliydi. hatta o yillarda turkishtop500 site degerlendirme seysinde uzun sure ilk sirada kalmisti zuxxi.com.
şimdilerde arşiv hizmeti veren,sözlüklerin mayoz bölünmeyle çoğalmasının ardından unutulduğu için üzen,girdikçe eski günleri yad ettirip hüzünlendiren site.aradan 10-11 yıl geçmiş ve aynı kalitede,eğlendirici bir site yapılmadı.bak gözlerim doldu yine hatırlayınca..
tüm sanal alemin en kaliteli sitesiydi. cümle alemin sözlüklerinden daha komik, daha zevkli, bazen daha acıklı..
sözlüklerden önce orda gördük biz; aynı küçük ayrıntıları kafaya takmış başka başka insanlar da olduğunu.televizyonun üstündeki dantel örtüleri kaldırınca dantelin modelinin tozlanan televizyonda birebir çıktığını farkeden tek insan olmadığımızı anladık. ya da clementine den 30 yaşında hala tırsan tek bünye olmadığımızı farkettik. bi sürü insan vardı ne güzel biz gibi çocuk, biz gibi büyük, biz gibi bi sürü gereksiz ayrıntıyı saklayan hafızasında.
arada girilir bakılır. bi hüzünle efkarlanılır. aynı şeyler bin defa okunup bin defa gülünür. akabinde efkar basar. "gözüme bişey kaçtı" denilip temiz hava alınır..
bir kaç yıl önce zuxxi ile ilgili yazılmış bir yazı:
topluma ait müşterek yerleşik değerler kümesi ve o toplumu oluşturan bireylerin kendilerinde yansımalarını buldukları ögelerin kesişim kümesi bize kültür kavramına giden yolun, ok yönlü tabelalığını üstlenir.kültür ciddi birleştirici bir unsurdur ve hatta mevcut unsurların harmanından,birbiri içinde erimemeksizin hayatiyetini idame ettiren insani değerler bileşenidir.nefesleri bir birine karışmış kitlelerin kadim ortak yanlar atmosferi,solunmaya değer teşrik-i mesai ambiyansı ürettikleri varlılıklarının birikimidir.bizi bir arada tutan hedeler hödöler kafa yapısında ,kimi zaman milliyetçi hususiyetleri gözden kaçmayan entelijansiya salınımlarından ibaret ,yürüyen inkılap tarihi kitabı düzeyindeki nasihatçi amcaların ağzıyla salık verilen ortak yanlar toplamıdır birde…eğer onda hayat bulan bir parıltı sizin için anlam ifade etmiyorsa,onunla hayatlanan bir lema sizin dünyanıza akis katan bir şule niteliğinde değilse söz konusu kavramın ana hatlarını kucaklayan felsefi dayanaklara, yabancı kalışınız’’aynı kültürün insanı’’ belirtecine uygun vasıflara haiz olmanıza ve hatta o ortamın bir ögesi olmanıza rağmen mezkur yabancılıktaki yerliliğinizi ilel ebed devam ettirecektir.kültür mefhumu adına yapılacak tüm tanımlarda asla atlanmaması ve zaten alabildiğine hakkıyla ifa edilen klasik tanımlama geleneğimize parmak basma adına;-toplumsal ortak davranışlar- parantezi kısa ve öz bir betimdir.bir kurum veya kişi eliyle imal edilemeyecek hüviyeti ,kütür denen ayırt edici bir şahs-ı manevi yi bilinçli bir yapılanma neticesinde de üremeyeceğinin esaslı bir çözümlesidir.birilerinin bir araya gelmesi ve bu iştiraktan doğan havaya, iştirakı oluşturan bireylerin adaptasyonu, kendin pişir kendin ye mantığıyla anlatılabileceği gibi,paylaştıkça artan tat hümanizmini de tanımlayan bir döngü mekanizmasının izah sadedidir kanımca.
zemini alabildiğine kaygan,sahibi çekebildiğine uçsuz ve sayısız bir alemler zembereği olan internet evrenini bileşenlerine ayırdığımızda ;siber big bang in-uydusal ulaşım miladı, kalabalık siteler haritasından sıyrılan nostalji harikaları,gönlümüzde hep üst yerlerde koruduğu yerin sebatkar payitahtlarıdır.o tür mekanların internet camiasında hep müstesna bir yeri olmuştur.zira sahibi tarafından belirlenen konseptini, aslında kendi şekillendiren bir kültür hanedanlığı peyda olur katılımın kalitesiyle birlikte.zuxxi.com interaktif yazım kültürünün döl yatağı,peyda olacak web evlatlarının muhafazakar rahimi,doğum anına dek besleyen uterusu oldu.zuxxi.com da filizlenen tespit kültürü,malayani arkadaş sohbetlerinde itiraf.com formatındaki;ben bu gün şöyle bir aptallık yaptım enstentanelerininin lokomotif üretkenliğine ivme kazandıracak nitelikteki başucu sitesiydi.kimbilir belki de bu değersiz ayrıntıları sistematik bir dille ele alıp kimi zaman da entelektüel bir tarzda değerlendirir ve adeta bir stend up şovunun yazılı metnini inceliyormuşsun hissi uyandırırdı.gaye zuxxi.com a hak ettiği methiyeyi ödenmesi gereken bir borcun ifası için tetikleyici bir unsur teşkil eden taksim-i ücret kabilinden kağıt karalama değil,onun türk internet hayatının ne denli özgün bir konseptine sahip olduğunu anlatmaya çalışmaktır.zuxxi de yazılanlar ulen bunları bir tek ben yaşamıyormuşum,demek ki bu detaylar herkesin hayatında var olan insani kusurlarmış dedirtip rahat bir nefes aldırtsa da,ulen demek bu ayrıntıları tespit edip gülenler bir tek ben ve arkadaşlarım değil,bu kültürün bu insanın vasat ve hatta başat özelliklerindenmiş dedirtir nitelikteydi.zuxxi bende hep,-gerçekler acıdır- tezini,kendi içeriğiyle çürüten, -gerçekler tatlıdır- (komiktir)antitezini doğrulayan ve zihinlerde peyda olan geyik takviyeli tebessüm destekli ve pratik argümanlarla doğruladığı evrensel bir gerçek olarak hayat bulurdu.işlenen konular tamamen insanı anlatan,irdelenen detaylar tamamen insanın insan olmasından kaynaklanan şirin pürüzleri süsleyen gerçekler (komiklikler) deryasıydı.yazılmamış hiç bir şey yoktu ki evet evet bu durum benim başıma da gemişti,itiraflarına şahsına dönük müstehzi bir gülücük kondurmuş olmasın.
yazınızı gönderin çizgimize uyarsa yayınlayalım tarzındaki enaniyetli duruşu asla antipatiyi celb etmez, tam aksine adamlar kalifiye yazı istiyor tebriklerini gerektiren bir tür ulaşılmazlık terennüm ediyordu.on yazıdan sadece birinin yayınlandığı görmek zuxxi gibi bir yerde yayınlandığından ibaret olsa gerek heba olan dokuz yazıya üzülmeyi unuttururdu.dedim ya basit bir itiraf.com beslemesi değil,itirafcom.gibi sitelerin yüzeyselliğini tenkit edecek bir geyik pluralizmi savunucusu gençliğin imalathanesiydi.orada işlenen gençlerin günlük ayrıntılara bakış açılarının değiştiği-geliştiği yadsınamayacağı gibi beğeni konusundaki asil tavırları da zuxxi kültürünü teneffüs edebildikleri oranda göze çarpıyordu.4 yıllık bir süreç bu havayı endoplazmik retikulumlara kadar çekme şansını tanımış mıydı o ayrı bir yazının konusu kanımca.
şimdiye baktığımzda ;internetin zuxxi den yoksun ve sözlük bereketinin durmaksızın bu çapsız internet dünyasına dışarıdan bihaber bir tarzda konuşlanmasıyla,artık herkesin ortalama on tanım yazıp seçildiği,çeşitli eften püften nedenlerden dolayı silinebilecek nitelikte,kimi zaman iki kelimeden veya bir bkz dan ibaret olan ve işin iç gıcırdatan yönüyle de yazar kimliğiyle tavsif edilen gençler yığınının can-ı gönülden hizmet verdikleri sözlükler var artık.iyi ki de varlar.zuxxi nin attığı tohumların hayatlanmasının diğer adı da diyebileceğimiz sözlük mantığı,içerik olarak zuxxi yi anımsatacak irdelemelerden yoksun olması yanında ,ona yakın görünen formatıyla da tespit ve tahlil seyrekliği münasebetiyle hep eksik bir tavır oluşturdu.bu gün sözlük camiasında yetkinliği şahsıyla tescilli olan yazarlar zuxxi den müstefit olan küçük bir güruhtur.kimi konularda entelektüel bir birikim gerektiren,yakın türk televizyonu tarihi bilgisine sahip olmayı iltizam eden zuxxi nin devamı özelliğini taşıyan sözlük mantığında böyle bir donanım gerektirmeyen ki malumatfuruşluğun da kol gezdiği, şahıslara münhasır başlıkların olduğu,paylaşımı da zorlaştıran yapay özgünlük ihtiva eden konular mütemadiyen yer almakta.söylemek istediğim şu an da yazma potansiyeli halen fazlaca zinde olan teferruatör kişiliklerin sözlüklerde yazması münasebetiyle,giren çıkanın artık sıfır denecek kadar az olması dolayısıyla arşiv hizmeti veren zuxxi ziyaret edilerek anlaşılabilir.zuxxi hayatımızın bir yerinde var oldu ve ondan aldığı bayrağı götürebildiği yere kadar götürecek olan sözlük mantığı hali hazırda hayatımızın bir yerinde mevcut.fakat ne zuxxi artık eskisi gibi ne de sözlük mantığı zuxxi gibi.biz her ikisini de seviyoruz.
bütün sözlüklerin atasıydı sanki. zaman geçirmenin * en güzel yoluydu. reha muhtar hakkında yazdığım bir yazının birkaç gün anasayfada kalması ne mutluluktu benim için. girdiğim entrynin reha muhtar olduğunu hatırlıyorum ama nick'imi unuttum şimdi. kurucusunun bir ünlü olduğunu öğrenmiştim ama kim olduğunu öğrenememiştim. kapandığını siteye girmek istediğim gün esprili ama hüzünlü bir mesajla öğrenmiştim. üzücüydü. ne güzel günlerdi be*.
sene bilmem kaç, o zaman at arabaları bile lükstü. o vakit tanışmıştım ben bu zuxxi ile. efsaneydi efsanee. ne de güzel günlerdi, beraber gezip tozardık kırlarda umarsızca. yıkıldım kapandığını duyunca. varımı yoğumu sattım, vurdum kendimi yollara. ne yapardım ben sensiz zuxxi?
evet, evet davayı çaktınız dimi? ben de o zamanlardan kalmayım. ben de gördüm zuxxi'yi. ben de dinozorum ulen! beni de alın aranıza. durun lan!? nereye gidiyorsunuz?!?
emekli olduğunda, eski mesai arkadaşlarının, "abi şöle bi iş var, anca sen yapabilirsin." teklifine "ben o işleri bıraktım." yanıtını vermeyi hayal edenlerin sitesi.
