Kendisini, hayata pozitivist olarak başlayan sosyolog Emile Durkheim'ın şakirdi olarak tanımlayan ittihatçı-Türkçü ideolog. ileriki yıllarında Durkheim'ı eleştirerek pozitivizmden rasyonalizme kaydıysa da, özellikle dinle ilişkileri açısından pozitivistti. Nitekim 1916-1917'de, Şeyhülislamlığın kabine dışına çıkarılması, medreseler ve vakıflarla ilgili konuların laik bakanlıklara aktarılması ve medeni hukukta düzenlemeler yapılması, dinci çevrelerden gelen büyük protestolara rağmen Kuran'ın Türkçeye çevrilmesi ve cuma hutbelerinin Türkçe yapılmaya başlanması, Ziya Gökalp'in görüşleri doğrultusunda olmuştu.
ziya gökalp araştırmaları, çoğu zaman araştırmacıların bile uğraşmaya vakit ayırmadıkları boş, uydurulmuş, anlamsız bilgi yığını ile doludur. birde türk bilim dünyasının "descartes"i diye görenler var ki akıllara zarar, ziya gökalp'in bilim anlayışı üzerinde yazılmış, söylenmiş bir tane bile eseri veya sözü yoktur. ırkçılık üzerine kurulmuş turancılık'tan başka, bu akıma hayat vermesine rağmen çömezi 'nihal atsız' kadar da değer görmez ve sevilmez.
--spoiler--
Etnik temelli yani yaygın adıyla ırkçılık ile suçlanan Gökalp hiçbir zaman ırkçılığın savunuculuğunu yapmamıştır.
Gökalp ulusculuğu, kültürel bir ulusçuluktur. Yoğun bir şekilde kültür milliyetçiliği vurgusu yapan Gökalp,
etnik milliyetçiliğe/ırkçılığa karşı bir düşünce yapısına sahip olmuştur.
Ona göre, toplumların karakterleri kalıtımsal değil, kültür ve eğitim yoluyla şekillenmektedir.
--spoiler--
türkçülüğün fikir babalarındandır. yusuf akçura ve zeki velidi togandan etkilendiği söylenir. türkçülüğü diğer etkilendiği diğer iki isime göre daha ılımlıdır. kafatasçılık yapmaz. severiz kendisini.
Osmanlı Devleti'nin parçalanma sürecinde yeni bir ulusal kimlik arayışına girmiştir. Düşüncesinin temelinde, Türk toplumunun kendine özgü ahlaki ve kültürel değerleriyle, Batı'dan aldığı bazı değerleri kaynaştırarak bir senteze ulaşma çabası yatıyordu. "Türkleşmek, islamlaşmak, Muasırlaşmak" diye özetlediği bu yaklaşımın kültürel öğesi Türkçülük, ahlaki öğesi de islamdı. Uluslararası kültürün yapıcı öğesinin ulusal kültürler olduğunu savundu. Saray edebiyatının karşısına halk edebiyatını koydu. Batı'nın teknolojik ve bilimsel gelişmesini sağlayan pozitif bilim anlayışını benimsedi. Dini, toplumsal birliğin sağlanmasında yardımcı bir öğe olarak değerlendirdi.
Toplumsal modeli, Emile Durkheim'in teorik temellerini kurduğu "dayanışmacılık" temelinde şekillendi. Bireyi temel alan liberalizm ve kapitalist toplumun sınıf mücadelesiyle yıkılarak sınıfsız toplumun kurulmasını hedefleyen Marksizm'e karşı; sınıfsal ayrımları değil mesleki ayrımları gören, mesleki örgütleri temel toplum birimi olarak kabul eden, meslek örgütlerinin dayanışmasıyla toplumsal huzurun kurulabileceğini savunan solidarizmde karar kıldı. Toplumsal ve siyasi görüşlerini anlattığı sayısız makale yazdı. "Türkçülük" düşüncesini sistemleştirdi. Milli edebiyatın kurulması ve gelişmesinde önemli rol oynadı. Ziya Gökalp önce Türkiye Türkçülüğü sonrasında Oğuzculuk daha sonra ise Turancılık fikirlerinin destekçisidir.
Güzel dil Türkçe bize,
Başka dil gece bize.
istanbul konuşması
En sâf, en ince bize.
Lisanda sayılır öz
Herkesin bildiği söz;
Manâsı anlaşılan
Lûgate atmadan göz.
Uydurma söz yapmayız,
Yapma yola sapmayız,
Türkçeleşmiş, Türkçedir;
Eski köke tapmayız.
Açık sözle kalmalı,
Fikre ışık salmalı;
Müterâdif sözlerden
Türkçesini almalı.
Yeni sözler gerekse,
Bunda da uy herkese,
Halkın söz yaratmada
Yollarını benimse.
Yap yaşayan Türkçeden,
Kimseyi incitmeden.
istanbuLun Türkçesi
Zevkini olsun yeden.
Arapçaya meyletme,
iraNa da hiç gitme;
Tecvîdi halktan öğren,
Fasîhlerden işitme.
Gayrılı sözler emmeyiz,
Çocuk değil, memeyiz!
Birkaç dil yok Tûranda,
Tek dilli bir kümeyiz.
Tûranın bir ili var
Ve yalnız bir dili var.
Başka dil var diyenin,
Başka bir emeli var.
Türklüğün vicdânı bir,
Dîni bir, vatanı bir;
Fakat hepsi ayrılır
Olmazsa lisânı bir.
çalışmalarında emile durkheim'den etkilenmiş (mason) olduğu söylenen ve türkçülük fikirlerinin öncüsü olan sosyologdur. bkz. http://www.mason.org.tr/?page_id=46
--spoiler--
Bir ülke ki, camiinde Türkçe ezan okunur.
Köylü anlar manasını namazdaki duanın
Bir ülke ki, mektebinde Türkçe Kuran okunur
Küçük büyük herkes bilir buyruğunu Hüda'nın
Ey Türk oğlu, işte senin orasıdır vatanın.
--spoiler--
türkçülüğün fikir babasıdır. genç kalemlerle başlayıp kendini geliştiren geliştirdikçe güzel fikirleri sunan adam. türkçülüğün esasları okumaya değer deniyor ne değeri zorunlu ders kitabı yapacaksın. evet.
