ırvin yalom 'un nietzsche ağladığında adlı kitapta, nietzsche'nin öne sürdüğü düşünce. çok zeki insanların çok mutlu olamayacağını, çok mutlu olmanın ancak aptallara özgü olduğu fikrini savunur. zaten kendiside öyle mutsuzdur ki, sürekli başağrıları çeker ve kusar. çektiği migreninin nedenini de, mutsuzluğa bağlar.
dünyayı anladıkça insan, tanıdıkça, bilinçlendikçe; aynı oranda mutsuzluğa sahip olur.
görür çünkü artık, düşünür ve bilir.
mutlu anlarında bile hatırlayıp hüzünlenebilecek bir şeyleri mutlaka vardır.
mutlu olsa bile hep bir yanı mutsuzdur.
maske edinir bu yüzden. ya da göz ardı etmeye çalışıp mutlu olmaya çabalar.
ama mutsuz yanı hep içinde kalır.
gerçi anlattığım zeki değil de akıllı insan olabilir. aralarındaki farkı hep unutuyorum.* ama daha fazla düşünenin daha çok üzüldüğüne eminim.
doğruluk payı çok yüksek olan önermedir. değişik açıklamalar yapılabilir bu konuda ve bunlardan bir tanesi de şudur:
insan sosyal bir canlıdır ve böyle olmak zorundadır, zira "yalnızlık allah'a mahsustur". insanlar kendilerine benzeyen, kendilerinden olan, uyuşabilecekleri kişilerle birlikte olmak isterler. kısaca herkes kendi cinsiyle birliktedir. ortalama zekaya sahip bir insan, kendi gibilerden çok olduğu için, etrafında uyuşabileceği çok sayıda başka insan bulacaktır ve en önemli insani ihtiyaçlardan biri olan "sosyalleşme"yi tatmin etmiş olacaktır. zeka seviyesi ortalamanın epey üstünde olanlar ise, kendi gibilere çok az rastlayacak, rastlasalar bile, belki, birtakım sebeplerden dolayı uyuşmazlıklar yaşayacak ve yine yalnız kalacaklardır. ayrıca sıradan insanlarla yaşayacakları sorunlar yalnızlıklarının üstüne tuz, biber ekecektir.
not: bu sadece basit bir açıklamadır; hayat kolayca formülize edilemez.
not 2: yaptığım açıklama konuyla ilgili yapılabilecek açıklamalardan sadece bir tanesidir, olayı basite indirgemedim.
not 3: bunları okudun ya, senin de okuyanın bol olsun canım.
MUTSUZLUĞU SAĞLAYAN BELKi ZEKA DEĞiLDE FARKINDALIK OLABiLiR. OLUP BiTENLERi GÖRMEK, YALANLARI YAKALAMAK, ZAAFLARI HiSSETMEK, SEViLMEDiĞiNi ANLAMAK GiBi.
(bkz: ZiHNiN SAHiP OLDUĞUN ASIL CEHENNEMiNDiR)
(bkz: SAHiP OLDUĞUN HER BiLGi iÇiNDE ÇÜRÜDÜĞÜN BiR HÜCREDiR)
zeki insanlar mutsuzlardır çünkü çok fazla sorgular ve kolay güvenmezler. Körü körüne arkadaş yada dost ilan etmezler birilerini, önemli olan kalabalık gruplarla gününü gün etmek değil, konuşabildiği,tartışabildiği,insanlarla günü ve zamanı anlamlı kılmaktır. zaman kavramı ve bunu kimlerle değerlendirdikleri önemlidir onlar için. seçicilikleri ve olayları bakmaktan ziyade görme yetenekleri onları mutsuz kılar.
dünyada iki tip insan vardir galeyana gelip bir eylemi becerenler ve zekalari ile akillarini bir yana getirip bir eylemi yapanlar.
genellikle zekasi biraz kisitli olanlar galeyana gelip bir eylemi yaparlar ve belki basarili olur belki basarisiz olurlar.
ama zeki insan sunu cok iyi bilir hayatta mutluluk diye birsey yoktur. ve anca yerine mucadelen gelen hakedilmiş dinlencenin keyfi vardir en fazla.
zeki kişiler etraflarinda dönen dolaplarin farkina bir bakışta varirlar ve cogu zaman işi budaliğa vurmadan firar ederler. yaHUT bir tecrubedir deyip kendilerini aptalastirip o dolaba gelirler.
sunu kabul edelim insan lanetlenmiş bir yaratiktir. mutlulugu bulma yolunda kendini lanetlemiştir. cünkü daha ilk yaziyi buldugu vakit geçmiş caglardaki fikirler ve tecrubeler geçmiş ile bugune yansir.
ancak kaz kafalilar geçmişte olan bitene aldirmadan ya tutarsa deyip kumar oynarlar. bu kumar ve galeyana gelme halleri onlari büyüler. aha buna mutluluk denir.
ama zeki kişiler bir parcasi hikmetse 9 parcasi temkin olan yöntemler gelistirir. ve tabiki yaptiklari eylem zevk alamazlar.
zeki ile zekasi kısıtlı kişileri suna benzetebiliriz. zeki kişiler roma ordusu gibi organize, zekasi kıt kişiler ise barbar ordulari düzensiz.
sonucu tahmin edersiniz tabiki. zekanin karsininda zekasi kıt kişiler mahv-i perisan olma sonucuna muktebirlerdir.
ki tarihsel olarak bakildiğinda roma imparatorlugunun asirlari devir bir imparatorluk oldugu anlasabilir.
hayatta tercih edilen sey ,hakikati bulmak isteyenler için tabi, zeki ama korkak olmaktir. istikrarli bir şekilde ileryebilmek. gerci bu biraz da despotlugu dogurur ama ne yapalim.
tercih edilmeyen sey ise cesur bir mankafa olmaktir. bunun da sonucu buyuk risklere girip ya herro ya merro yapabilmektir. işi bir yazi tura bırakabilmektir.
ama en güzeli ne odur ne de budur. ikisini birden harman edip yasamin keyfine maksimum varabilmektir.
tekrar tekrar söylüyorum, hayatta mutluluk bulmak aptalliktir. esas olan huzurdur. ve insan hayat denen hediyeyi maksimum verimle kullanmasi iktiza eder. yani mutluluk bulmak için bokuna bokuna harcamamalidir.
eger zeki ve akıllı değilsek, bari hiç olmazsa gibi yapalim.
saçma bir iddiadır bence. bir insan yeteri kadar komple bir zekilik de ise, mutsuzken de, mutluyken de hala zekidir. değişmez. ama mutlu veya mutsuz olmak bir duygu değişimidir. bu değişimler hayatın getirisidir. hayatın bu tip getirilerine karşı, zekiler mutsuzdur, aptallar mutlu veya zekiler mutludur, aptallar mutsuz denilmemelidir. herkeste, kesin bir yargıya varma, ya da tam bir genelleme yapma isteği var, uyuz oluyorum bu duruma. bırakın ya yaşayın işte akışına.
