bazı kendinibilmezler tarafından "kürtçe'nin bir lehçesi" olduğu yönünde provakasyonlar yapılan, hint avrupa dil grubuna dahil bir lisan.
zazaca----->türkçe---->kürtçe
kosik------>kaşık----->kevçi(ne alaka amk)
legan------>leğen----->teşt(oha)
samani----->saman----->ka(çüşşş)
çuvale----->çuval----->çewal(ok)
sekar------>şeker----->şekir(tamam reyiz)
begir------>beygir---->bergir(vay amk)
dusmeni---->düşmanlık-->neyari(bak şimdi)
ucağ------->ocak------->kürre(tey allam ya)
usil------->usul------->hawe(harf bile benzemiyor)
sekuy------>seki------->sekü(benziyo ya la)
tırpun----->tırpan----->tırpan(kesin bizden arak)
siya------->siyah------>reş(hoşt)
kertal----->kartal----->derüş(kartalı ne bilsin garipler)
berazhoz--->domuz------>beraz(oldu mu ya)
ekrew------>akrep------>tirk(yok hacı bu da olmadı)
görüldüğü üzre random seçilen bazı kelimelerde zazaca ile türkçe arasındaki benzerlik, zazaca ile kürtçe arasındaki benzerlikten daha fazladır.
şu durumda zazaca'nın kürçe'nin bir lehçesi olduğunu söyleyebilmek için yukarıda örneklediğimiz kelimelerin tamamının benzeşmesi gerekmez mi?
neyse ya,
uzatmaya gerek yok.
zazaca'nın kürtçe ile alakası yoktur, başlı başına ayrı bir lisandır.
ülkemizin doğusunda tunceli bölgesinde rastlanabilecek bir dil ..
bazıları zazaca'nın kürtçe'nin kolu olduğunu savunsada, zazalar kürt olmadıklarını söylerler ve dillerinin de farkını dile getirirler..
kürtçe :yek,du,se,çar,penç
zazaca:yo,dıdı,heri,çar,ponç
bazı kelimeler(türkçesi,kürtçesi,zazacası)
su,av,ok
erkek çocuk,lavo,laj
kız çocuğu, keçe, kene
nasılsın, tu çavane, tı ha sekena
iyiyim, ez rınde, ez hola
yanlışım varsa düzeltin. bunlar bingöl yöresi kürtçe ve zazacasıdır.
çocukken, daha ilkokula bile gitmezken sokakta saklambaç oynayabilmek için sayılarını, bir kaç kelimesini doğaçlama olarak öğrendiğim dil.
bu yaşımdan o yaşıma baktığımda, çocukların ortak yaşama nasıl kolay adapte olduklarını, birbirlerini nasıl kolayca ve farkında bile olmadan kabullendiklerini ve sevdiklerini görüyorum.
ah! çocukluğumun zaza kasabası, ah! çocukluk arkadaşlarım, ah! ülkem.
Zazaca, Kurmançça (Kürtçe) ve Farsça Hint-Avrupa dillerinin Batı-iranî alt-dil grubuna girmektedirler. Farsça ve Kürtçe Güney-Batı iranî diliyken, Zazaca bir Kuzey-Batı iranî dilidir. Fakat Kurmançça kendi içinde daha çok Kuzey-Batı unsurları içermektedir.
iranistik dilbiliminde Zazaca başlıbaşına bir dil olarak görülmektedir. Aynı şekilde ünlü Alman dilbilimci Oskar Mann da Zazacanın başlıbaşına bir dil olduğunu savunmuş ve bunu "Mundarten der Zâzâ. Hauptsächlich aus Siverek und Kor" (Zazacanın Ağızları. Özellikle Siverek ve Kor yöresinden) adlı çalışmasında ispatlamıştır. Oskar Mann'ın ölümünden sonra Karl Hadank bu çalışmayı Berlinde 1932 yılında bir kitap haline getirmiştir. Kitabının 18den 23. sayfasına kadar olan "Das Zaza nicht Kurdisch" (Zazaca Kürtçe değildir) bölümünde bu konuyu bilimsel olarak irdelemiştir.
bingöllü arkadaşlarımın su gibi konuştukları dil. kürtçe de çok duydumda zazaca'nın gerçekten ayrı bir havası var. çok akıcı bir dil. gırtlaktan konuşulmuyor pek. zazaca konuşan birisi dinlediğinizde doğu dillerindeki incelikten bahsetmek yanlış olmaz, sanırım.
zazaca bilen birisi rahatlıkla farsçayı öğrenebilir.
