3 uzay boyutuna ek olarak, zaman boyutunda da tekrar eden bir örgüye sahip olan kristal yapı.
zaman kristali, normal kristalden farklı olarak, dışarıdan enerji almadığı halde sürekli olarak jöle gibi titreşim halindedir. maddenin temel hali dediğimiz hareketsiz durumların oluştuğu koşullarda dahi salınım halindedir.
bir maddedir ama bildigimiz maddelerden degildir. anlatmasi zor konulardan biri olabilir bu cunku insan hic gormedigi bir seyi hayal de edemez malum. kristal gibi 3 boyutlu maddeler uzayda tekrar eden desenlere sahiptir. kristalize haldeki dort boyutlu madde ise hem uzayda hem de zamanda tekrar eden bir desene sahiptir. yani kisaca bu kristalize bir yapının ek olarak zamanda tekrar eden turu olarak dusunulebilir. bu onu kafanizda canlandirmaniza yardimci olacaktir. zamanda tekrar eden bir patterne sahip olduklari icin bunlar normal elle tutulur veya gozle gorulur maddeler degildir. bir baska bakis acisi ile madde bile diyemeyebiliriz bunlara ancak sanal da degillerdir. belki bir hiperkup gibi dusunulebilir. sonucta o da zamanda tekrar ediyor ama sadece bu bakimdan diyebiliriz cunku o tamamen farkli bir sey. evrenin bir hiperkup oldugu fikri hipotezler arasindandir ki zaman kristalinin ozellikleri ile kiyaslarsak arada buyuk bir fark vardir. bu kristaller zamanda tekrar ederken herhangi bir enerjiye ihtiyac duymazlar ve sureklilik gosterir. bu ise termodainamik kanunlarina aykiridir ancak bu bizi ilgilendirmiyor cunku zaman kristali icin boyle bir kural gecerli degil.
bu seyi anlamak ne isimize yarayacak dersek cok isimize yarayacak. her seyi kokten degistirebilir. somut bir kac ornek vermek gerekirse; bos olarak tanimlanan ve fazla onem verilmeyen uzayin tasidigi dusunulen yuksek enerjilerden faydalanabilmek, tekillik probleminin cozulmesi, buyuk patlamadan once ne oldu sorusunun cevabina bir adim daha yaklasmak, atom alti parcaciklarin mutlak sifir noktasina yakinken sergiledigi davranis bicimlerinin mekanigini daha iyi anlamak gibi seyler.