atatürk milliyetçiliğinin, ilke ve inkilaplarına bağlılığın anayasa'dan çıkarılmasını isteyerek tartışma başlatan akp mersin milletvekili zafer Üskül'ün, bir grup akademisyenle tÜsiad için hazırladığı, tam adı: "türk demokrasisi'nde 130 yıl prof. dr. bülent tanör'ün anısına türkiye'de demokratikleşme perspektifleri" olan rapor;
raporda atatürkçülüğün siyasi partiler yasası'ndan da çıkarılmasını öneriliyor. Üskül, yükseköğretim yasası'nda "atatürk" adının geçtiği maddelerin bilim özgürlüğü ile bağdaşmadığını öne sürüyor. Üskül, sadeleştirilmesini önerdiği cumhurbaşkanı andında "atatürk ilkelerine bağlılık ve tarafsızlık" kavramlarının korunmasını öneriyor.
tÜsiad, bu rapora yazdığı önsözde, "tÜsiad, türkiye'de, atatürk'ün çağdaş uygarlık hedefine ve ilkelerine sadık toplumsal yapının gelişmesine ve demokratik sivil toplum ve laik hukuk devleti anlayışının yerleştirilmesine yardımcı olur" demişti.
Üskül, ilkbahar aylarında kamuoyuna açıklanan "türk demokrasisi'nde 130 yıl: prof. dr. bülent tanör'ün anısına "türkiye'de demokratikleşme perspektifleri: 10. yıl güncellemesi" adlı raporunda, tanör'ün geçmiş yıllarda kaleme aldığı benzer raporlardan hareket etti.
"tanör'ün siyasi partiler yasası'yla ilgili gerçekleşmeyen önerilerini aynen benimsediklerini" kaydeden Üskül, 4. maddedeki "atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı olarak çalışırlar" ibaresi ile 78. maddedeki "anayasa'nın başlangıç kısmında belirtilen esasları değiştirmek amacı güdemezler" ibarelerinin metinden çıkartılması önerilerini anımsattı.
Üskül, aynı raporda yükseköğretim yasası'ndaki atatürk ile ilgili bölümlere de değindi. Üskül, yükseköğretimin amaçlarından birinin "öğrencileri atatürk inkilapları ve ilkeleri doğrultusunda atatürk milliyetçiliğine bağlı yetiştirmek" olduğu ifadesinin bulunduğu 4. madde ile "Öğrencilere, atatürk inkilapları ve ilkeleri doğrultusunda atatürk milliyetçiliğine bağlı hizmet bilincinin kazandırılması sağlanır" hükmünü içeren 5. maddesinin, "bilim özgürlüğünü daraltıcı düzenlemeler öngördüğünü" kaydetti.
"4. madde, öğrencilere bilimin öğretilmesini, bilimsel bilgilerin aktarılmasını değil, belirli bir tip insan yetiştirilmesini öngörmektedir" diyen Üskül, bu iki madde için şunları kaydetti:
"bu iki uzun maddeyi bilim özgürlüğüyle bağdaştırmak mümkün değildir. bu iki madde, bilim insanlarının ifade özgürlüğün de ihlal edilmesine yol açmaktadır. Üniversitelerde çok sayıda öğretim üyesi hakkında bu maddelere dayanılarak soruşturma açıldığı, ceza verildiği, sicillerinin olumsuz düzenlendiği bilinmektedir. son olarak gazi Üniversitesi'nin bir öğretim üyesi hakkında (atilla yayla) bir panelde yaptığı konuşma nedeniyle soruşturma açılmış, sözkonusu öğretim üyesi, tedbir olarak ders verme görevinden uzaklaştırılmıştır."
Üskül'ün raporundaki diğer önerilerden bazıları şöyle:
* başkanlık sistemi türkiye için sakıncalıdır. türkiye'ye önerilmesi makul olan, yepyeni ve sınanmamış modeller değil, içinde pişmeye başladığı parlamenter rejimin hakkını verdirmeye çalışmasıdır.
* `tanör'ün, cumhurbaşkanının göreve başlarken yaptığı andın metninin sadeleştirilmesi önerisini aynen benimsiyoruz: atatürk ilkelerine bağlılık ve tarafsızlık kavramlarını koruyan, milletvekilleri için önerildiği gibi sade bir metin.
* bugün, üniversiteye öğrenci hazırlayan genel lise durumunda olan imam hatip liseleri, meslek lisesi olarak, ülkenin imam - hatip ihtiyacını karşılayacak biçimde yeniden düzenlenmeli, sayıları ülke ihtiyacını karşılayacak düzeye indirilmeli ve bu okullara kız öğrenci alınmasına son verilmelidir.
* ailelerin 'çocuklarına dinini öğretme' ihtiyacına cevap vermek üzere liselerde, normal ders saatlerinin dışında, din dersi okutulmasını sağlamak üzere, nota ve sınava tabi olmayan din dersleri konulmalıdır. bu hizmet, yalnızca belirli bir dine inananlar için değil, talep varsa, farklı inançtan kişilere farklı dersler düzenlenerek verilmelidir.
elbetteki tartışılması gereken ama sakin ve geniş bir çerçeveden bakılarak içindeki demokrat, ilerici yaklaşımların, atatürk düşmanlığı ile ilgisi olmayan görüşlerin, deniz baykal ve tuncay özkan'nın ceviz kabuğu taktiklerine kurban edilmesine izin verilmemesi gereken rapor.
