oguz boyunun yigit evladi yildirim bayezid; kendisine siginan bir sarhos emirle bir dag eskiyasini, 'zamanin ve mekanin en büyük hükümdari' olarak bilinen timura vermeyerek, ve topraklarindan kaçan iki küçücük beği de bir daha istemeyerek büyük savasi göze aldi.
nigboluda avrupayi dize getiren bayezid han, yaralanmis bir arslan gibiydi. timura yazdigi mektuplardan biri söyleydi:
"kuduz köpek! kuduz köpek! kuduz köpek! seni cezalandirmadan, topraklarimdan sürüp çikarmadan haremime girmeyecegim!"
ve adini timurun adi üzerine altin harflerle yazdiriyordu. timura 71 yillik tantanali ömrü boyunca hiç bir hükümdar, Yildirim cüretiyle hakaretler yagdirmamistir.
sonrasi zaten malum. ankara faciasi falan iste...
oysa iki hükümdar el ele verse, kardes iki orduyu birbirine çarpistirmasa ne önümzde rusya, ne çin ne avrupa durabilirdi!
bursaya giren ordusunun , büyük bir zafer çilginligiyla osmanli arsivini yaktigi dogrudur. ama elde böyle karanlik bir emrin timur tarafindan verildigine dair bir belge yoktur. bursayi yagmalayan ordunun basinda timurun sevgili torunu muhammed mirza vardi.
yıldırım bayezid'in timur'u yenilgiye uğratabileceği karşılaşmadır. zira "yıldırım" ünvanı bayezid'e ordularını hızlı hareket ettirmesinden dolayı verilmiştir. timur daha savaş hazırlıklarını tamamlamadan yıldırım savaş alanına tam hazırlıklı gelmiş ve timur'a büyük bir baskın yapabilme pozisyonunu yakalamıştır. fakat yıldırım taarruz etmemiş rakibinin de tam hazırlıklı olmasını beklemiştir. hazırlıksız düşmana saldırmayı bir türk'e yakıştıramamıştır.
savaş başladığında ordusunu sağ, sol ve orta olarak ayıran yıldırım karşı tarafın ordularını sıkıştırma konusunda zorluk çekmemektedir. ama işler beklediği gibi gitmez. osmanlı'nın himayesinde olan beyliklerden toplanan sağ ve sol kanat askerleri yıldırım'a ihanet eder ve timur'un tarafına geçer. orta cephede zor durumda kalan osmanlı askerleri ağır kayıplar vermeye başlar. yıldırım'ın komutanları sultana savaş alanından gitmesini, savaşın yenilgiyle sonuçlanacağını, kendini tehlikeye atmamasını söylerler. yıldırım komutanları dinlemez. ordusuyla son kez saldırıya geçer bir türk'e yakışır şekilde sonuna kadar çarpışır ve timur'un askerlerine esir düşer.
biraz gerçekçi bakacak olursak timur´un kazanacağı karşılaşmadır. timur ankara savaşından önce andolu beyliklerini ve tatarları kendi tarafına çekmişti.yıldırım bayezid'in timur ordusunu toplamadan ani bir saldırıya geçmemesi ise tamamen yıldırım bayezid'in hatasıdır.
aslında yıldırım bayezid timur'un ordusu dağınık durumdayken saldırsa bile kazanamazdı.çünkü:osmanlı ordusunaki anadolu beyliklerinden toplanan askerler ve kara tatarlardan toplanan askerler ordunun büyük bir kısmını oluşturuyordu.yıldırım ani bir saldırıya geçseydi bu birlikler saldırıdan kısa bir süre sonra timur'un tarafına geçecekti.
yıldırım bayezid'in ordusu sırp ve arap dolu iken timur'un ordusu tatar ağırlıklı türklerden oluşur.
timur dünya tarihinin en büyük kumandanlarındandır ve türk oğlu türk'tür.
timur'a devlet yıldıram'a kaldığı gibi babasından kalmamıştır. o dağlarda yaşam sürmüş, bazen tek başına kalmış en sonunda dünyanın sayılı kumandanlarından olmuştur. geldiği yere çalışarak gelmiştir.
ama yıldırım'da cesur bir kumandandır. cesur olmasaydı oradan kaçar ve esir düşmezdi.
Timur zamanında o kadar güçlüdür ki beyazıt'ın oğlu çelebi mehmet timur'un oğluna tahta çıkarsam iki gözüm önüme aksın size saldırmayacağım şeklinde mektup yollamıştır. Çoğu kişi bilmez.
Bahsedilirki mektuplasmalarinda su diyalog gecmistir. Bu dunya bir korle bir topala kalmaz. Rivayete gore yildirim hanin bir gozu cok az goruyordu, timur ise topaldi.
bayezid'in kurmaya çalıştığı kaynaşmamış imparatorluk ordusu, stratejik ve taktiksel deha olan sağlam bir ordusu bulunan timur'a mağlup olmuştur.
nitekim olayın birçok sebebi sonucu var. iyi takip etmeli tarihi iyi okumalı. osmanlı ordusu içindeki sırpların hristiyan oluşları bu yüzden müslüman osmanlı askerlerinin başka bir müslüman orduya karşı hristiyanlarla beraber savaşması gibi olumsuz durumlar mevcut idi. ayrıca bayezid, askerlerine savaşmaları ve ölmeleri uğruna birşey vaad etmiyordu. hazineyi harcamamakta çaba gösterdiği gibi seçtiği mevkinin ve tatarlarının ihanetinin de yarattığı sonuçlara bakılırsa güzelce yenildi. lakin kaçabilirdi. fakat son ana kadar beklemek istemesi esir olmasına neden oldu.
Özbekistan da duyduğum bir rivayete göre; timur, ölmeden önce akıl hocaları ihtiyarlardan helallik istemiş, onlarda "her şeyi iyi yaptın güzel yaptın ama kandaşlarına savaş açmayacaktın" demişlerdir.
aralarındaki savaşı timur kazanmıştır. ama uzun vadede osmanlılar, timurlulardan 4 yüzyıl daha uzun süre varlık göstermiştir. timurlu devletini timur'un ölümünden sonra başlayan taht kavgaları ve türkmen devletleri olan karakoyunlular ve akkoyunlular zayıflatmış ve 1507'de özbeklerce ortadan kaldırılmıştır. son timurlu hükümdarı bediüzzaman mirza önce safevilere, sonra da osmanlı'ya sığınmış, dönemin padişahı 1. selim tarafından saygı görmüş ve 1517'de vebadan ölmüştür. timurlulardan babür, özbeklerden kaçıp kabil'e sığınmış ve daha sonra babürlü imparatorluğuna dönüşecek devletin temellerini burada atmıştır.
Bir savaşta ordu ve stratejiyi önemsemeyenleri göstermiş versus.
Ayrıca sırplar ı savaş nedir bilmez bir millet olarak göstermek büyük talihsizlik.
Asker kaybetmeden yağmalamak... Sağlam güldüm buna. Yağma zaten savaştan sonra olur. Galip taraf yağmalar, neden asker kaybedilsin? Bahsi geçen sanırım asker kaybı olmadan şehri zaptetmek.
Ve evet ankara savaşı yüzünden birini üstün görmek mâkuldür. Bir devlet neredeyse çökme aşamasına gelmiş diğeri izmir'e kadar girip cihan devleti olmuş.
timur da bayezit de türktür. ikisi de birbirinden daha az türk veya daha çok türk değildir. timur dünya tarihinde gelmiş geçmiş en büyük 3 komutan, liderden biridir. özetle cengizhan, büyük iskenderden sonra timur gelir. sevmeyenlerin tabiriyle nam-ı diyar aksak timur. bir ayağında bir savaştan kalma ahraz bulunmaktaydı.
timur, moğol ve tatar güçleri yani doğudan gelen önlenemez güçlerin son haliydi. cengizhan, hülagü artık o arada hangi hükümdarları sayarsanız bu hükümdarların ordusunun bileğini büken çıkamadı. her yerde kazandılar, çok nadiren güçsüz girdikleri savaşları kaybettiler. herkesle savaştılar. strateji kurmadılar. bugün osmanlının varisi isek sebebi kısmen de olsa bu güçtür. selçuklu gibi devasa imparatorlukla osmanlının ayrıştığı nokta maalesef selçuklu dönemi moğol istilası tarihine denk gelmiştir. selçuklu güçsüz olduğundan vs yıkılmamıştır. o güce kimse direnemezdi ve direnemedi. gel gör ki osmanlı da direnemedi. timur bir kere geldi, tabiri caizse osmanlının üzerinden geçti. öyle hızla çubuk ovasına kadar ilerledi ki, gücüne hayran kalan işgal ettiği yerlerdeki tüm birlikler ona katıldı. timura karşı savaşmak ahmaklıktır dediler. bayezitle karşılaşması ise bayezitin boyun eğmez yapısından kaynaklandı. timur o dönemin en güçlü ordusuna sahipti ve her hükümdar gibi en güçlü benim bana itaat edin dedi. bayezit timurun güçlü olduğunu bilse de boyun eğmedi, tabir doğru ise onu iyice gazladı. timur bir hışımla anadoluya girdi,talan etti ve tam oturmamış osmanlı ordusu çil yavrusu gibi dağıldı. ama yine de cesur bayezit direndi ve o sebeple esirdüştü yoksa çok rahat kaçardı. bayezitin yaptıkları tabii doğru değildir, koskoca devletin kısmen yıkılmasına sebep oldu. üzerine gelen timuru bir meydan savaşına çekmesi en büyük hatası idi. bayezit resmen timurla sidik yarıştırmak uğruna devleti, askerleri tehlikeye soktu ve birçok şehit verildi. bu sebeple bayezit cesur ama aptaldı. timur ise zeki, acımasız bir lider. timura yapılan onca haksız eleştiriye rağmen timur istese osmanlıyı tamamen tarih sahnesinden silerdi ama silmedi. tabiri caizse buraların kralı benim dedi ve boyun eğmeyenin boynundan tuttu esir aldı ve devletini rezil etti ve o halde bıraktı ve geri döndü semerkanda. bayezitin düşüncesizliği sebebiyle anadoludaki birlik bozuldu tekrar türkler uzun yıllar birbirini kırdı. osmanlının bu halinden de şuanda soyları devam eden içimizdeki o zamanların hainleri karamanoğulları faydalandı ama osmanlı devletiniayakta tutmaya çabalayan kayı boyu ileri gelenleri bir şekilde 14 yılın ardından anadoluda birliği sağladı. osmanlı devletini tekrar kuran çelebi mehmet başta karamanoğulları olmak üzere anadoludaki tüm beyliklere ayarı verdi.
bir bölgeyi ele geçirmek, kazanmak ile yağmalamanın aynı şey olduğunu sanan cahilleri ortaya çıkarmıştır. birde yazmış direnişler oluyordu diye. o sıcak çatışma. o an yağma olmaz. o direniş/savaş/isyan vs. sonucunda muzaffer olunur ve o zaman "yağma" başlar.
birde psikoloji ile ilgili tek sözcük etmeden psikoloji bilmediğimi ileri sürmüş. nasıl anladı hayretler içerisindeyim vallahî.
tarihten de bihaber. bilmiyor ki sırp toprakları o dönem bizde değildi. kaynı olan stefan lazarevic'in askerleri onlar. topraklarını fethettiğimiz için bizle değiller yani. gel gelelim tecrübesiz de değiller. ege'de ki türk beylikleri ile savaşmış, balkanlarda mücadele vermiş bir ordu o.
hadi bu kadar cahilsin anlarım da "madem o kadar güçlüydü sırplar, neden timur yendi neden osmanlı yendi" ne demek? bu kadar mı o dönemleri bilmiyorsun? bu kadar mı cahilsin cidden? Bu cümlene cevap veremeyeceğim. seviyemi düşürmeyeceğim şahsen.
