orta asyadaki göçebe yaşam tarzını anadoluda da sürdüren günlük kullanımlarında hala öz tükçe kelimeler kullanan topluluk.sarıkeçililer,ayaşlar,boynuinceliler,karakeçililer*,tahtacılar* gibi bir çok kolu vardır. ayrıca evliya çelebi seyahatnamesinde güney toros yörüklerini öve öve bitiremez yaşantılarını kişiliklerini misafirperverliklerini göklere çıkarır.
not:evimdeki yörük çulunu* gören amerikalı bir arkadaşım bu kızıl derili eşyasını nerden aldın diye sormuştu.
anadolu'ya göçen öz türklerdir. türkmenlerin yürüyenlerine verilen isimdir çokça. ama çok azı göçebedir artık. eğer genler çok karışmamışsa gözleri çekiktir. aydın üzerinden gelen atalarım dolayısıyla benim ve bir çoklarının da en sevdiği ata oyunumuz "harmandalı" dır.
bkz:efe
bir dönem şah ile sultan arasında kalan köy ve kent yaşamını, toprağı işlemeyi, ticaret yapmayı sevmeyen yürüyen türklere verilen isimdir. aşağıdaki dizeler hayat felsefeleri hakkında bize değerli bilgiler vermektedir.
ekin ekme eğlenirsin
bağ dikme bağlanırsın
sür sürüyü çek davarı
günden güne beğenirsin (bey olursun)
ege bölgesinde alevi-bektaşi inancını benimsemiş olanlara türkmen,sünni olanlara ise yörük deniliyor.yörükler fiziksel olarak türklerin genel özelliklerini-geniş ve etli bir yüz,çekik gözler...- fazlasıyla barındırıyor.bunun dışında çetin doğa şartlatıyla yıllardır savaştıkları için modern yaşama uyum sağlamakta zorlanıyorlar,direnç gösteriyorlar,inatçı insanlar...fakat gerçekten çalışkan,zorluklardan yılmayan kişileri barındırıyorlar içlerinde.bugün bir yörük köyüne gittiğinizde sırtında kilolarca odunla ormandan gelen bir nineyle karşılaşabilirsiniz örneğin.şivelerinde hala öztürkçe kelimeler vardır,dilimize giren yabancı kökenli sözcükleri reddetmişler,onlara ana dillerine uygun yeni sözcükler türetmişlerdir,örneğin balon<şişirgen,terlik<şipidik...
orta asya türk kültürü ve dilini günümüze kadar getirebilmede payları çok büyüktür. ben de bir yörük olduğum için çok mutluyum. hala kışın düzde* , yazın yaylada yaşamlarını sürdürürler ve bu şekilde konar göçer kültürlerini devam ettirirler. teknolojiyle ve modern yaşamla tanışıklıkları çok yenidir. örneğin,bundan 20 yıl öncesine kadar akdenizde hala talvar denen çalı çırpıyla örülmüş barakalarda yaşan yörükler vardı, günümüzde var mı çok emin değilim.
bu kelime ilk defa, osmanli burokratlari tarafindan, dogu anadolu'da akkoyunlu ve sah ismail'in turkmen tebaasindan, kendi turkmenlerini ayirt etmek ihtiyaciyla kullanilmistir.
göçebe yaşam tarzı süren topluluktur. türk kelimesinin temelini oluşturduğu söylenir. antalya civarında bunların torunlarından bolca bulunur ki içlerinden biri de benimdir.
