yer cevresinde gecici ya da kalici bir yorungeyle oturtulan insanli ya da insansiz uzay araci.yapay uydu dusuncesini ilk olarak sir isaac newton 1687 yilinda doga felsefesinin matematik ilkeleri adli kitabinda ortaya atti.newton,evrensel cekim yasasina uygulyarak uzaya saatte 29.000 km hizla firlatilan bir cismin,yer yorungesine sokulabilecegini kurumsal olarak gosterdi.yercekimi nedeniyle cisim yer yuzeyine dogru dusme egiliminde olmakla birlikte,sahip oldugu momentumun etkisiyle egrisel bir yol uzerinde dolanip duracakti.newton un bu kuramini ortaya atmasindan yaklasik 300 yil sonra 4 ekim 1957 de sscb ile yer uydusu "sputnik 1" i firlatti."sputnik 1" yer cevresinde 96 dakikada bir tur atiyor ve yaydigi radyo sinyalleri tum dunyadaki bilim adamlari ve telsiz operatorlerince algilanabiliiuyordu.ABD nin ilk uydusu olan "explorer 1" 31 ocak 1958 de yorungeye oturtuldu.
uydular cok sayida farkli yorungeye oturtulabilir.yorungede izlenecek yol uzay aracinin islevine bagli olarak belirtilir.ornegin meteorolojive kesif uydularinin cogu,yer in kutup ekseninin yorunge duzlemi uzerinde yer aldigi bir kutupsal yorungeye sokulur.yer,kutupsal yorungeli uydularin altindan dondugunden bu araclar belirli bir zaman suresinde tum yer yuzeyinin uzerinden gecebilir.ote yandan batidan doguya nufus yogunlugunun en fazla oldugu bolgelerin uzerinden gecmelerini saglamak amaciyla haberlesme uydulari ekvotaral bir yorungeye oturtulur.yerdeki bir ag ya da sistemle,birlikte calisan bir haberlesme uydusu yer den 35.980 km lik bir yukseklikte dolanir.bu yukseklikte uydunun hareketi yer inki ile eszamanli hale gelir,boylece de arac yer in belirli bir noktasinin uzerinde sabit kalir.dogru konumlandirmalari durumunda bu bicimde yerlestirilmis uc uydu dunyadaki tum istasyonlar arasinda sinyal baglantisi kurulabilir.
(bkz: uzay araci)
