Nüzul sırasına göre putların ismi ilk olarak Necm suresinde geçiyor. Yani 6 yıl boyunca putların ismi hiç geçmiyor. ilk olarak Necm suresinde üç putun ismi verilerek şöyle deniliyor:
Lât ve Uzzayı ve diğer üçüncüsü Menatı gördünüz mü? (Necm; 53/19-20)
Sonra bunların aslında ne olduğuna geçiliyor. Onlar deniyor , gerçekte Sizin ve atalarınız taktığı bir takım isimlerden başka bir şey değildir. (Necm; 53/23) Yine Onlar deniyor Zanna ve nefeslerinin arzularına tabi oluyorlar (Necm; 53/23).
Kendi taktıkları bir takım isimler (esmâen semmeytumûhâ)
Zan ve nefislerinin arzuları (tehvel-enfüs)
Demek ki put denilen şeyin insanın iç dünyasındaki kökü heva ve heves ve bunlar bir takım isimlerden başka bir şey değil. insanlar o isimlere anlam yüklüyor ve perestij ederek yüceltiyorlar.
O isimlere dokundurtmuyorlar ve etraflarında atomu parçalamaktan da zor önyargılar oluşturuyorlar. Putları kırmak aslında bu isimleri alaşağı etmek ve etraflarında oluşturulan önyargıları kırmak demek oluyor.
**
Peki, madem putlar bir takım isimlerdir, taştan tahtadan yapılmış tasvirleri de nefislerin hevasının dışa vurmuş sembolleridir, dahası Lât , Uzza ve Menatın tahtadan taştan yapılmış tasvir ve heykellerinin şu an yerinde yeller esmektedir, o halde bu isimlerin hala Kuranda yer alıyor olmasının ve bizzat isimlerin anılmasının sebebi ne olabilir?
Bu putlar öyle bir şey olmalı ki hala yaşıyor, nefislerin hevasından kaynaklanıyor ve isimlerinin hala bir anlam ifade ediyor alması ve tapınç nesnesi haline getirilmiş olması lazım.
Hem de ne anlam ifade ediyor!
Hem de ne tapınç!
Bakın nasıl
***
Lât kelimesi etimolojik olarak ilah kelimesinin bozulmuş hali ve mutlak otoriteyi ifade ediyor; El/Elot/Elat/Lat/Elohim/Allot//ilah
Eski çağlarda Aramice/ibraniceye kadar uzanan Arapçanın kök dillerinde kişiyi içeriden yöneten şey, mutlak itaat /otorite kaynağı anlamında yukarıdaki kelimeler kullanılmaktaydı.
Demek ki Lât isminin bugünkü karşılığı otorite dediğimiz şeydir.
***
Uzza kelimesi bunu tamamlıyor. Kuranda kullanılan Aziz isminin daha değişik söylenişi. Güç kuvvet anlamına geliyor: Aziz/Muız/Muaz/Izzet/Muazzez
Demek ki Uzza isminin bugünkü karşılığı da güç, kuvvet dediğimiz şeydir.
***
Üçüncüleri olan diğer Menat ise yine çok tanıdık: Menna/Mamon/Money/Many/Menat/Manat
O bildiğiniz para demek yani.
Çarlık Rusyasının para birimi: Manat
Bugünkü Azarbaycanın, Türkmenistanın hala para birimi; Manat
***
Lât: Otorite
Uzza: Güç
Menat: Para
Şimdi ayeti yaşayan yorumu ile yeniden okuyalım:
Otorite, güç ve üçüncüleri diğer para Bunlar sizin ve atalarınızın takdığı bir takım isimlerden başka bir şey değildir Onlar gerçekte zanna ve nefislerinin isteklerine/arzularına tabi oluyorlar
Nefislerinin istek ve arzuları otorite, güç ve para arzuluyor. Bunlara ulaşmak için, üçüne de perestij ediyorlar ve gözleri başka bir şey görmüyor, put gibi tapınç nesnesi haline getiriyorlar
Otoriteyi, gücü ve parayı kendilerinde toplamak/biriktirmek istiyorlar. Bunları elde etmek için girmedikleri kılık, atmadıkları takla kalmıyor. Bunlar için savaşıyor, vuruşuyor, kan döküp fesat çıkarıyorlar