Haddime mi bilmiyorum. Ama bir imla kuralının ihlalini belirten kişi başka bir hata yapıyor. Bunun üzerine kendi bilgilerimi tazelemek üzere imla kurallarına tekrar göz attım. önemli noktaları sizlerle de paylaşmak istedim. Hatalarımızın farkına varmak dileğiyle.
=> Kısaltmaların Yazımı:
+Kurum, kuruluş, müessese, makam, üniversite adlarının kısaltmalarında bütün harfler büyüktür. Harfler arasına nokta koymaya gerek yoktur.
TRT, TBMM, iTÜ, DSi, TDK, TTK, MEB, AÜ DTCF, DAÜ, D, B, K, G, KB, GB, KD, GD (son sekiz yön adı)
Bu kısaltmalardan sonra gelen çekim ekleri kesme ile ayrılır. Ekler son harfin okunuşuna göre belirlenir; kelimenin uzun şeklinin okunuşuna göre değil:
MEB'e, TBMM'nin, DTCD'ne değil DTCF'ye, iTÜ'nden değil iTÜ'den
+Bazı kısaltmalar da kelime gibi oluşturulmuştur.
ASELSAN, BOTAŞ, iLESAM, SEKA, TÖMER, TEDAŞ
+Bunlara getirilen ekler de düz okunuşa göre belirlenir:
ASELSAN'da, BOTAŞ'a, iLESAM'n, SEKA'nın, TÖMER'den, TEDAŞ'ta
+Nokta kullanılan kısaltmalar da vardır. Bunlardan sonra getirilen ekler kesmeyle ayrılmaz:
K.K.K., M.Ö., M.S., P.K., T.C.
+Özel isim veya unvan olan bir kelime birkaç harfle kısaltılmışsa kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır; ekler kesmeyle ayrılmaz:
ist.da, Alm.yı, ing.ye
+Özel isim olmayan kelimelerin kısaltmalarına ek getirilirken kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır; ekler kesmeyle ayrılmaz:
vb.leri, vs.den, is.ler, sf.lar, hz.da, çev.e, ed.ı, fiz.le, kim.da
=> Mi soru ekinin yazımı:
+ -mi, kendinden önceki kelimeden her zaman ayrı (bir kelime gibi) yazılır:
Geldi mi?, okuyor mu?, onlar mı?, özgün mü?...
+Soru ekinden sonra gelen ekler kendisine bitişik yazılır.
Seni çağıran bu çocuk muydu?
+Soru anlamı vermediği zamanlarda da ayrı yazılır.
Yağmur yağdı mı dışarı çıkmak isterim.
=> "de" Bağlacı
+Her zaman kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı yazılır; bitiştirilmez, "te, ta" şeklinde yazılmaz.
+"ya" ile birlikte kullanıldığında da ayrı yazılır: "ya da"
isimlerden sonra da kullanılabilir, fiillerden sonra da.
+Kelimenin son hecesine kalınlık-incelik bakımından uyar. Ama ünsüz uyumuna bağlı değildir, yani -te, -ta şekilleri yoktur.
Gölgende ban da bana da yer ver.
Ateşten kızaran bir gül arar da
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi.
Bu soruyu Ali de mi bildi?
Sorsan da söylemem.
Çalış da çalış...
Büyüyecek de bana bakacak.
Çalışıp da kazanacaksın.
Alacak ya da almayacak.
=> "de" hal eki
+"-dE" hâl ekinin "-de", "-da", "-te", "-ta" biçimleri vardır. Bunun sebebi ekin bitişik yazılıyor olmasıdır. Yapım eki olarak da kullanılabilir.
Eski istanbul'da ne güzel günler yaşanmış.
Saat yedide mi gelecekmiş?
Her şey yerli yerinde.
Suyu bir yudumda içti.
Siz ayakta kaldınız.
Çamaşırları elde yıkıyormuş.
=> "-Ki" bağlacı
+Kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı yazılır.
Atatürk diyor ki: ...
Bir şey biliyor ki konuşuyor.
Ben ki hep sizin için çalıştım.
+Ancak bu bağlaç birkaç örnekte kalıplaşarak bitişik yazılmaktadır.
belki, çünkü (ünlü uyumuna girmiş), hâlbuki, mademki, meğerki, oysaki, sanki.
=> "-ki" ilgi zamiri
+Eklendiği kelimeye -ki sadece isim tamlamasında tamlayana eklenir- bitişik yazılır ve bir ismin (tamlananın) yerini tutar.
senin kalemin-seninki, Ali'nin eli-Ali'ninki, onun düşüncesi-onunki...
=> "-ki" Yapım Eki
bu yılki sınav, yarınki maç, dünkü film, bugünkü aklım...
masadaki kitaplar, duvardaki saat, evdeki hesap...
=> Birleşik kelimelerin yazımı
a. Anlam kayması yoluyla kurulan bileşik sözcükler bitişik yazılır:
Akbaba, suçiçeği, devetabanı
b. Ses değişimi yoluyla oluşmuş bileşik sözcükler bitişik yazılır:
Güllaç (güllü aş), Kahvaltı (kahve altı), Niçin (ne için)
c. Tür değişmesi yoluyla oluşmuş bileşik sözcükler bitişik yazılır:
mirasyedi, uyurgezer, sıkboğaz
d. Yardımcı birleşik eylemler, bileşme sırasında ses değişikliği olmuşsa bitişik; ses değişikliği olmamışsa ayrı yazılır:
hal-olmak, zan-etmek, seyir-etmek, kayıp-olmak, fark-etmek, muhtaç-olmak
-> hallolmak -> zannetmek -» seyretmek
-> kaybolmak -» fark etmek -»muhtaç olmak
e. Kurallı birleşik eylemler her zaman bitişik yazılır
anlayıvermek, görebilmek, uyuyakalmak, düşeyazmak
+Anlamca kaynaşmış birleşik fiiller bitişik yazılır:
vazgeçmek, başvurmak, hoşgörmek
=> Sayıların yazımı
+Küçük sayılar, yüz ile bin sayıları ve daha çok edebî karakter taşıyan metinlerde geçen sayılar harfle gösterilir.
dört kardeş, üçüncü sınıf, yüz yıllık tarih, bin yıldan beri...
Yaş otuz beş, yolun yarısı eder.
+Buna karşılık saat, para tutarı, ölçü, istatistik verilere ilişkin sayılar ile büyük sayılarda rakam kullanılır.
150 kg, 15 metre kumaş, 60.000.000.000 insan...
+Saat ve dakikaların metin içinde harfle yazılması da mümkündür.
Saat dokuzda, dokuzu beş geçe, yediye çeyrek kala, sekizi on dakika üç saniye geçe...
+rakamlardan sonra getirilen ekler kesme işareti (') ile ayrılır:
1972'de, 2000'den, 12'nci...
+Üleştirme sayıları harfle gösterilir:
ikişer, yedişer, dokuzar, üçer üçer, onar onar, ellişer bin lira...
+Harflerle yazılan birden fazla sayının her biri ayrı yazılır.
Yüz yirmi beş milyon, on yedi, yedi yüz iki,
