çocukluk yıllarında heyecanla bir günün gelmesini beklerken ne kadar vakit kaldığını belirten çocukluk, masumluk, heves, heyecan içeren sözcük.
mesela üç gün kaldı ise;
yatcaz kalkcaz, yatcaz kalkcaz, yatcaz kalkcaz, sonra ayşelere gideceğiz!
zihninde zaman kavramını henüz oturtamamış çocuğun dilinde "yarın, yarından sonra, yarından sonradan sonra..." anlamına gelen tekerlememsi zaman ifadesi.
zaman kavramının oluşmadığı yıllarda çocuklara bir şeyin gününü anlatan ifade *.
-anne tatile ne zaman gidicez
-salı günü kızım
-o ne zaman
-bak şimdi yatcaz kalkcaz yatcaz kalkcaz salı olucak o zaman gidicez.
-oleey
çocukken aileler tarafından aşılanmış olan yatmak kalkmak kavramı,özel bir günü bekleme süreci içinde kullanılan bir zaman birimidir.her sabah bir yatcaz kalkcaz azalmiş olur ve bu çocuk için daha fazla heyecan daha fazla mutluluk demektir.
büyüklerin çocuklara zaman kavramını açıklamak için kullandıkları ölçülerden birisi, 'gün'ü anlatma şeklidir.
bir diğeri de 'saat'i anlatmak için kullanılandır.
mesela, annenin işi vardır, çocuğu anneanneye bırakır birkaç saatliğine. çocuk anneye ne zaman döneceğini sorar. anne de saati göstererek açıklar;
'bak şu saatin üzerindeki çubukları görüyo musun? kısa olan şuraya (5'i gösteriyo mesela), uzun olan da şuraya (şimdi de 6'yı gösteriyo) geldiğinde burda olcam, seni alcam, eve gitcez.'
beyin fonksiyonları henüz gelişim evresinde olduğu için,fotosentez evresinde olan çocuklar ve işin garibi ebeveynleri tarafından da kullanılan zaman edatı.