insanların aksine, yarasalar, bağışık sistemini bir tehlike anında olsun veya olmasın 7/ 24 açık tutar.
Yarsalar 100 den fazla virüs için doğal bir konukçudur.
Bu virüslerden bazıları (Ortadoğu solunum sendromu (mers), ebola ve hendra virüsü), insanlar için öldürücüdür.
Buna rağmen ilginçtir ki yarasalar, bu virüslerden bir hastalık kapmazlar ya da bu virüslerin sebep olduğu hastalık belirtilerine yasalarda rastlanılmaz.
Yakın bir zamanda Ulusal bilimler akademisi’nin bildirilerinde yayınlanan bir çalışmada bilim insanları dünyada yarasa türleri arasında en büyük tür olduğu iddia edilen Avustralya kökenli black flying fox’un genlerini ve bağışıklık sistemini incelediler. Sonuçlar ise bir hayli şaşırtıcı olmuştur.
Avustralya’da hayvan sağlığı laboratuvarında çalışan yarasa immünolojisti dr. Michelle’in belirttiğine göre; vücudumuz bakteri veya bir virüs gibi yabancı bir organizma ile karşılaştığında, karmaşık bir dizide bağışıklık sistemini harekete geçirir. Bu, doğal bağışıklık olarak da bilinen savunma mekanizmasının harekete geçme durumudur.
Bizler yapmış olduğumuz çalışmada, yarasaların doğal bağışıklık sistemine odaklandık, Özelllikle interferonların rolleri üzerine gözlemlerde bulunduk. Bu şunun için önemlidir, interferonların rolü yarasaların doğal bağışıklık responsları için ayrılmaz bir unsurdur, tamamlayıcı bir yapıdır.
ilginçtir ki, çalışmalarımız neticesinde bir fraksiyonda yarasalarda bulduğumuz interferonların sayısı insanlarda bulunan interferonlardan yaklaşık olarak 4 kat daha fazladır. Bu durum, insanlarda ölümcül olan viral enfeksiyonları kontrol altına almada yarasaların eşşiz bir yeteneğe sahip canlılar olduğunu göstermiştir. Üstelik yarasalar çok düşük seviyelerde interferonlar salsalar bile viral enfeksiyonların üstesinden gelebilmektedir. Gerçekten şaşırılacak bir durum.
Yapılan araştırma neticesinde , yarasalarda herhangi bir virüs enfekte olmasa bile , doğal bağışıklık sistemi responslarını (tepkileri) daima yükselttikleri de görülmüştür.
Bilim insanları çalışmalarında ayrıca tip 1 interferonunda yer alan alfa ve beta interferonunu da kıyasladılar.
Sadece Bir enfeksiyon anında bağışıklık sistemini aktif hale getirebilen insanlar ve farelerin aksine, yarasalar alfa interferonunu sürekli olarak 7/24 açık tuttukları için bir hastalık anında ön savunma hattı her zaman faal bir şekilde çalışmasını sürdürmüştür. Bu noktada şunu da söylemeliyiz ki, Diğer memeli türlerinde immün sistemlerinin sürekli olarak açık tutulması tehlikelidir. Sürekli açık tutulduğunda Doku ve hücrelerde zehirlenmelere sebebiyet verebilir.
Ama memeli canlı türünde yer alan yarasalarda durum çok farklıdır. yarasalarda immün sistemi her daim bir uyum içerisinde çalışır.
Eğer bilim insanları, yarasaların bağışıklık sisteminde verdiği responsları, immune mekanizmanın işleyişini daha iyi kavrayıp, yarasalardaki işleyişi diğer memeli türlerine de yönlendirmeyi başarabilirse, insanoğlu birçok öldürücü viral hastalıkla başa çıkabilecektir.
Çoğumuz belki hayatımızda hiç yarasa görmemişizdir. Çünkü yarasalar insanlardan uzaklarda, genellikle mağara kovuklarında yaşar ve geceleri zifiri karanlıkta ortaya çıkarlar. Yarasalar tabiatın harikulade yaratıklarından biridir. inanılmaz özelliklere ve örnek bir toplumsal dayanışmaya sahiptirler.
Dünyada 900 değişik yarasa cinsi olduğu biliniyor. Kan ile beslenmeleri insanların gözünde onları vampir ile özdeşleştirmiş, hep korkulan bir hayvan olmuşlardır. Halbuki yarasaların Çoğu kan ile beslenmez. Zararlı böcekleri yiyerek insanlığa faydaları dokunur. Sadece bir yarasa bir saat içinde 300 böcek yiyebilir. Muz, avakodo gibi ticari değeri yüksek ağaçların çoğalmaları için polenlerinin taşınmasında en önemli rolü yarasalar oynar.
Şimdi gelelim yarasaların şaşırtıcı özelliklerine. Bir kere yarasa uçabilen tek memeli hayvandır. Dünyada nüfus sayısı olarak da ikinci sıradadırlar. Dünyanın en küçük memelisi de bir yarasa türüdür. ilk olarak Tayland'da keşfedilen bu minik yarasa 2-3 gram ağırlığında ve bir yaban arısı büyüklüğündedir.
Yarasalar yönlerini bulmak ve beslenmek için çok yüksek titreşimli ses dalgaları yayarlar. Bu ses dalgalarının frekansları 20 binin üzerinde, yani ultrasonik oldukları için insanlar bunları duyamaz. Bu ultrasonik sesler yerdeki avdan yansıyarak yarasaya geri gelir. işitme sistemi ile bu geri gelen sesi algılayan yarasa avının bulunduğu yeri kesinlikle saptar. Hatta devamlı gönderdiği ses dalgaları sayesinde onun hareketini de izleyebilir. Yarasaların bazılarının bir çeşit sonar olan bu sistemi o kadar gelişmiştir ki, dişilerini arayan erkek kurbağaların seslerinden büyüklüklerini ve iyi bir av olup olmadıklarını anında saptayabilirler.
Yarasalar gece ava çıkmak için, ay varsa onun kayboluşunu, yani tam karanlığı beklerler. Sıcak kanlı memeli hayvanların kanlan ile beslenen yarasalar genellikle atları sığırlara tercih ederler. Salgısında bulunan pıhtılaşmayı önleyici bir madde 20-30 dakika kanın sürekli akmasını sağlar ve beslenme gerçekleşir. Bir kez kanını emdikleri hayvanla karşılaşırlarsa diğerlerini bırakıp yine ona saldırırlar.
Vampir yarasalar arka arkaya iki gece kan içmedikleri takdirde ölürler. Her gece vücut ağırlığının en az yarısı kadar kan içmek zorundadırlar. Doğumdan sonra anne, emzirmenin yanında yavruya takviye olarak, kusarak kan da verir. Bu yetersiz kalırsa bir başkası yardımcı olur. Hatta yetişkin yarasaların, ölmek üzere olan bir başkasına ağızdan kan verip onu kurtardıkları görülmüştür. Toplumsal dayanışmanın bu kadar güçlü olduğu az canlı topluluğu vardır.
Ay benim bu hayvanla ilgili tuhaf bi anım var. Sene 2005 falan ben okula yeni başladım, babam bi aksam elinde yarasayla eve geldi, daha yavru minicik siyah bi şey. Arabaya girmiş gece, babam da bakmış ucamiyor eve getirmis. Internete yazamiyoruz yarasa ne yer ne içer diye, evde kek vardı yarasaya biraz kek yedirdik. Minik bi kutuya koyduk. Sabah oldu, ben öğretmenime ve sınıf arkadaşlarıma göstermek için cok heyecanlıyım, kafamda da yarasayi evcil hayvanim yapma hayalleri var.
Yarasa kutuda rahat edemez diye kuş kafesine koyalım dedik, kafese koyar koymaz yarasa tellerin arasından uçtu gitti. Sanırım kek çok şifalı geldi yarasaya *
