Yalan söyleme de, çalma gibi bir uyum ve davranış bozukluğudur.
Çocuklarda 6-7 yaşlarına kadar görülen abartılı söylemler ve hayallerle ilgili ifadeler gerçeğin tam olarak çarpıtılması anlamına gelen yalanla karıştırılmamalıdır.Çocuklar 6-7 yaş dönemine kadar hayali arkadaşlarıyla aralarında geçen diyaloglardan söz edebilir veya izledikleri bir olayı kendi algıladıkları biçimde süsleyerek veya biraz abartarak anlatabilirler. Çocuğun bu tip davranışları bir uyum davranış bozukluğu olan yalanla karıştırılmamalıdır.
Çocukları mutlaka yalan söylemeye iten ailesel, çevresel veya toplumsal bir faktör vardır. Aile içinde veya çevrede çok sık yalan söyleniyor olması çocuğun da yalan söyleme davranışını taklit etmesine ve yalan söyleyen kişileri model almasına neden olur.
Çocuklarda bir uyum ve davranış bozukluğu olarak görülen yalan söyleme davranışının altında yatan sebepler aşağıdaki gibi özetlenebilir;
Sevgi ve şefkat eksikliği
ilgi eksikliği
Değersizlik ve onaylanma gereksinimi
Aileden taktir görememe ve yetersiz ödüllendirilme
Aşırı takdir ve aşırı ödüllendirilme
Aşırı cezalandırıcı tutuma maruz kalma
Kıyaslamacı tutuma maruz kalma
Küçümseyici ve aşağılayıcı tutuma maruz kalma
Korku ve kaygılar
Çocuk, kardeşleriyle veya başka çocuklarla sıklıkla kıyaslanıyorsa ailenin onayladığı çocuğa benzemek amacıyla yalana başvurabilir.Kendini değersiz hisseden bir çocuk çevresindekiler tarafından değerli algılanma ve onaylanma ihtiyacıyla sahip olmadığı bir şeye sahip olduğunu veya yapmadığı bir şeyi yaptığını ifade edebilir.Ailesinden hiç göremediği takdiri görebilmek yada sürekli hale gelmiş takdiri devamlı kılabilmek amacıyla kendini elde etmediği bir başarıyı elde etmiş gibi gösterebilir.
Aileler çocuklarına karşı baskıcı, aşırı disiplinli, cezalandırıcı tutumlardan kaçınarak, çocuklarının eksik yönlerinden ziyade olumlu yönlerini de ön plana çıkararak ve çocuklarını korkutan, kaygılandıran durumlar konusunda daha bilinçli davranarak çocuklarını yalan söyleme davranışından uzak tutabilirler.
Çocukları yalan söyleyen ailelerin bu davranışı nedeniyle çocuklarını cezalandırmaları sergileye bilinecek en hatalı tutum olur. Böyle davranan bir aile çocuğunu daha çok yalana ve yeni davranış bozukluklarına iter. Bunun yerine, aile çocuğun neden yalan söylediğini araştırmalı ve bu sebepleri çocukla birlikte ortadan kaldırmaya çalışmalıdır. Bazı durumlarda sorun çok ilerlemiş, bu nedenle çözümsüzmüş gibi görünebilir. Böyle bir durumda aile bir psikologdan yardım almaktan çekinmemelidir. Bir uzman yardımıyla bu davranışın altında yatan etmenler tespit edilerek ortada kaldırılmalı ve çocuğa daha sağlıklı davranışlar kazandırılmalıdır.
belli bir dönem küçük yaştaki çocukların bayağı bir çoğunluğunun içine düştüğü durum.psikolog veya psikiyatriste götürmekle olmaz; aileden ve çevreden gelen davranışların çocuktaki yansımasıdır bu. bu konuda yapılacak şey çocuğun bilinçlendirilmesi. ileride kişisel bozukluğa neden olabilir.
çocuğun sürekli yalan söylüyorsa önce ona lotoyu kazandığınızı ve bileti bozdurduğunu söyleyeceksin. paraların hepsini köydeki evdeki kasaya koyduğunu söyleyeceksin.
daha sonra hemen bir ajanstan 4-5 tane oyuncu tutacaksın. onları mafya gibi giydireceksin. çocuğunla bir gün yolda yürürken bu mafya sizi yakalayacak ve bir depoya kapatacak. ikinizi de bağlayacaklar ve sana işkence yapmaya başlayacaklar.
sana paranın yerini soracaklar ve sen sürekli bilmiyorum diyeceksin. günlerce, evladının önünde sana işkence edecekler ve sen yalan söylemeye devam edeceksin. en sonunda kafana sıkacaklar.
tüm bunları gören çocuğun, kafana yalan söylediğin için sıktıklarını düşünecek ve yalan söylemenin ne kadar kötü bir şey olduğunu anlamış olacak. sen tabii geberip gideceksin ama bu boşa olmayacak. evladına önemli bir ders vermiş olacaksın.
Çoktur maalesef. Çocuğunuz varsa daha iyi anlıyorsunuz bunu. Geçen hafta bir kız çocuğu oğlumun onun ğöğsüne tekme attığını söylemiş ailesine. Olay anında oradaydım oyun oynarken şakalaşıyorlardı neyse babaannesiyle konuştum ortada bir sorun yok. Birbirinize şakadan da olsa vurmayın dedim. Çünkü benimkisi arkadaşı canını da yaksa gık demeyen bir çocukken bazı çocuklara yanlışlıkla çarpsan bile "beni öldürmeye kalkıştı" diyecek tiynette. Bu haftada bir anne sınıf grubuna oğlumun kızını yumrukladığını ve merdivenden ittiğini yazdı. Görür görmez anneyi aradım ve yabancı uyruklu bu yüzden babayla görüştüm. Kızının canının yanmadığını ve merdivende düşmediğini söyledi.
Oğlum vurmadığını ve itmediğini söyledi. Ben ister miyim bir çocuk zarar görsün. Annenin yazdıklarını gördüğümde kız merdivenlerden düştü, kıza bir şey oldu sandım. işin daha da ilgincini yazayım bu kız çocukları oğlumla oynuyor, arkadaşlık yapmaya devam ediyor. Nasıl bir ilişkileri var anlayamıyorum. Bir gün kalp krizi geçirtecekler bana korkudan.
