Deniz çocuğu olanlar bilirler. Yakamoz ayın deniz üzerindeki yansıması değildir. Onun adı ayın deniz üzerindeki yansımasıdır. Yakamoz adı Noctiluca Milliaris olan tek hücreli bir canlının kendisine dokunulduğunda fosforlu bir ışık yayması sonucu oluşan doğa üstü bir olaydır. Görüldüğünde insanlarda başka bir boyuttaymış hissi uyandırır.
yakamoz'u oluşturan canlılar , Karayib Denizi'nde yaşayan ve ışık üreten birçok deniz hayvanından biri olan , yüzlerce hatta daha fazla türü bulunan Ostracodlar'dır. Ostracodlar bir susam tohumundan daha büyük olmayan kabuklu canlılardır, fakat birçok canlının yapamadığı şeyleri yapar ve vücutlarında ışık üretirler. Ostracodlar ışık saçan zerreleri üst dudaklarının içinde bulunan bazı bezlerden bırakır. Yalnızca erkek Ostracodlar ışık üretir. Her gece güneş battıktan yaklaşık olarak 1 saat sonra yüzlerce erkek Ostracod, dişileri kendilerine çekebilmek için ışık saçmaya başlar. Erkek Ostracodlar etrafta yüzerken arkalarında parıldayan noktalardan oluşan bir iz bırakır. Yakamoz olarak adlandırılan bu iz nedeniyle Ostracodlar'ın bulunduğu sularda binlerce küçük, parlak ışık yanıyormuş gibi olur.
yakamoza kemolüminans denir.iki çeşidi vardır.
fosforesans:ölü organizmaların ayrışmasıyla serbest kalan fosforu görmemiz.
bioluminesans: organizmadaki luciferin proteininin luciferaz enzimiyle oksitlenmesi sonucu meydana gelen ışık olayıdır.****
Yakamoz olduğunda denizde uzun floresan lambalar yanıyormuş gibi olur. Ama bunun için ay ışığı olmaması gerekir. Ay ışığında (daha baskın olduğu için) göremezsiniz. O kadar muhteşemdir ki, o anda tüm romantizm biter sanki uzaylılar gelmiş gibi denize yönelirsiniz. Birde Yakamozlu ve Ay ışıksız gecelerde denize girince pırıl pırıl uzaylı gibi olursunuz. Özellikle gece dalışlarında (scuba) dalış sonrası su yüzeyine çıkınca yakamozlar binlerce yıldız halinde parmaklarınızın arasından büyüleyici biçimde geçerler.
Almanya'nın başkenti Berlin'deki Dış ilişkiler Enstitüsü tarafından düzenlenen, 60 ülkeden yaklaşık 2 bin 500 kelimenin göz önünde tutulduğu yarışmada, 3 kişilik jüri tarafından dünyanın en güzel sözcüğü olarak belirlenen türkçe sözcük...
Bu konuda yapılan açıklamada, ayın sudaki yansımasını ifade eden "Yakamoz" sözcüğünün, orijinalliği, anlamı ve kültürel önemi açısından birinciliğe layık görüldüğü bildirildi.
Yarışmada ikinciliği, horlamak anlamına gelen Çince "Hu lu" kelimesi kazanırken, üçüncülüğü de Afrika'daki Luganda dilinde "düzensiz" anlamına gelen "Volongoto" sözcüğü elde etti.
yunanca sözcüktür. (tdk)
dünyanın en güzel sözcüğü seçilmiştir.
yakamoz, dokunulduğunda ışık üreten bir planktondur.
ay ışığı olmayan gecelerde denize girdiğinizde milyonlarca ışık patlaması size eşlik eder. kendi ışığınızı yaka yaka dibe doğru gidersiniz...
özellikle, dalıştan sonra su yüzüne çıkarken yakomozlar binlerce yıldız halinde parmaklarınızın arasından akıp, gider. yüzünüz aydınlanır ve gümüş tozu ile kaplanır.
milyonlarca canlının bir araya gelmesinden kaynaklanan, incecik bir gümüş tozunda yüzerken romantizmin doruğuna çıkarsınız.
önce tanımsa eğer; ay ışığının su da yansıması. sonra;
Geçtiğimiz günlerde tam 60 ülke dilinden yaklaşık 2 bin 500 kelimenin yarıştığı sözcük yarışması yapıldı Berlin de. Dış ilişkiler Enstitüsü tarafından düzenlenen yarışmada, TürkçeYakamoz sözcüğü, 3 kişilik jüri tarafından dünyanın en güzel sözcüğü olarak belirlendi. Ve dendi ki ''Yakamoz, orijinalliği, anlamı ve kültürel önemi açısından birinciliğe layık görülmüştür''
Jüri, ikinciliğe, horlamak anlamına gelen Çince ' Hu lu' kelimesini, üçüncülüğe de Afrika daki Luganda dilinde düzensiz anlamına gelen Volongoto sözcüğünü seçmiş.
Bir yanlışı düzeltmekle başlayalım işe; Yaygın sanı ay ışığının sudaki yansımasının yakamoz olduğu yönündedir dedik ya, hayır, onun adı ayın şavkı dır. Ay ın şavkı suyun üstüne düştüğünde oluşan görüntü ise Selvi Simin dir. Selviyi biliyorsunuz, sim de gümüş demektir. Yani bunun adı Gümüşten selvidir.
Eeee, şair Ayın şavkı bir selvi simin imiş suda dediğinde işte bu durumu betimler. Yakomoz la uzaktan yakından alakası olamaz. Üstelik Ay olan gecelerde, Ay ın ışığı baskın çıktığından yakamozların oluşturduğu o şahane pırıltı görülemez bile.
Yakamoz bir canlı türüdür. Planktondur, boyutları milimetriktir. latince ismi Noctiluca Milliaris dir. VücudundaLimunisans maddesi bulunur ve bu madde, canlı hareket ettikçe ışık saçar.
Kapkara denizin üstünde ışıltılı bir masalsı yol oluşmuşsa, o karalığın üstünü sanki gümüşten tozlar kaplamış gibi görünüyorsa orada yakamoz var demektir işte.
O nedenle, çoğu balıkçı teknelerinde yüksek bir direk ve bu direğin ucunda oturulacak bir yer bulunur. Bir balıkçı ay olmayan gecelerde buraya oturarak yakamozları gözlemler. Eğer yakamoz varsa o bölgede balık var demektir tekneler yakamoza doğru yönlendirilir. *
