milli savaş dönemi, sipariş üzerine yazılmış kitaplardan bir tanesidir, lakin bunun edebi olup olmadığına karar vermek için çok iyi bir edebiyat tenkitçisi olup aynı zamanda bunun üzerine yazılmış olan değerlendirmelerin edisyon kritiğini oturup günlerce inceleyip son tahlilde ortaya bir bütün çıkartılmalıdır.
aydın- köylü kopukluğunun anlatıldığı kitaptır. dönem milli mücadele dönemidir. bizzat aydın olan yakup kadri, yaşadığı bildiği olayları anlatmıştır eserlerinde. kolu kopuk olan aydın, kolunu savaşta kaybetmiştir. takdir göreceğini düşündüğü köye gelmiş, halkın cehaleti karşısında hüsrana uğramıştır. bir aydın olarak, kendi görevi olan halkı aydınlatma görevini başaramamıştır. ve roman aslında, bir aydının vicdan muhasebesini anlatır. ve de evet edebiyattır. köküne kadar türk edebiyatıdır. köye musallat olan bir vampir yazmadığı iyi olmuştur.
o dönem edebiyatının, ideolojiyle ön plana çıktığını bilmekteyiz. ancak şu edebiyattır, bu değildir demek değil bize, kimseye düşmez, zira bu sorunun içinden çıkılamaz. en az "sanat için mi toplum için mi" sorusunun cevabı kadar farklı, temelli görüş çıkabilir bu soru için. ahmet hamdi, ihsan oktay'ın eserlerine edebiyat der miydi veyahut dostoyevski "fısıltı" kitabını nasıl değerlendirirdi biz bilemeyiz, bunu zaman gösterecek. efendim eğer ki işin içinde bir imza varsa ve bence bu insanlar bugün halen anılıyorlarsa yaptıkları beğenilmeyebilir ancak küçümsenemez.
