teorik olarak mantıklı ancak pratikte imkansız olan eylemdir. zira, yaşadığımız toplum, hiçkimsenin olduğu gibi görünmesine ya da göründüğü gibi olmasına izin vermez. mesele samimiyet, içtenlik meselesi değil, mesele, kalbinden geçen şeyleri tam olarak dışarı yansıtabilme meselesidir.
basit bir örnek; bir şirket çalışanı, patronundan nefret etse bile bunu dışarı yansıtamaz. içinden en ağır küfürleri ettiği adama, dışardan ses çıkaramaz. veya bir öğrenci, aslında hiç sevmediği hocası ile iyi geçinmek zorundadır. aralarında öğrenci-öğretmen ilişkisi olmasa suratına tükereceği adama, hoş görünmek durumundadır. bu örnekler çeşitlendirilebilir tabi ki...
sonuçta sistem ve yaşadığımız toplum, bizleri olmadığımız insanlara dönüştürmektedir. sisteme uymayanı ise, toplum dışına iterek cezalandırmaktadır.
şimdi, buna uyan kişileri, yani, olduğu gibi görünemeyen, ya da göründüğü gibi olmayan kişileri, ikiyüzlülükle, riyakarlıkla, yalancılıkla suçlayabilir miyiz?
uzun lafın kısası, bu söz, her ne kadar kulağa çok hoş gelse de, bazı insanlar bu sözü kendilerine prensip edindiklerini iddia etse de, "ben göründüğüm gibiyim aga, içim dışım bir, neysem oyum..." tarzı söylemleri beraberinde getirse de, aslında yalnızca bir ütopyadan ibarettir.
şahsi kanaatime göre şair, bu sözü zaten bir "hedef" olarak söylemiştir. konulan hedef, her ne kadar, çok gerçekçi olmasa da, hedefe yakınlaşılabildiği ölçüde, insani değerler artacaktır.
maskelerini kaldır bir tarafa, eğer içini dışına yansıtamıyorsan o zaman içini değiştirip dışına uydurmalısın anlamına gelen söz. sanki asırlar öncesinde kalmış gibi içi dışı bir olan insanlar, modern çağda maskeleri olmadan oksijensiz kalacağını sanıyorlar. korkak ve zavallı artık insanoğlu, sürekli bir savunma halinde yazık. oysa ne de güzel demiş mevlana...
tam olarak;
-cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol
-şefkat ve merhamette güneş gibi ol
-başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol
-hiddet ve asabiyette ölü gibi ol
-tevazu ve alçakgönüllülükte toprak gibi ol
-hoşgörülükte deniz gibi ol
-ya olduğun gibi görün
-ya göründüğün gibi ol.
(bkz: bırak düşünüyorum öyleyse varım saçmalıklarını,sen mevlana nın ettiği laflar üzerinde kafa yor.)
maalesef tüm çağlarda insanın doğasına aykırı bir ideal olmuştur ve modern zamanlarda kişi daha da uzaklaşmıştır bu felsefeden. Olduğu gibi görünmemek ya da göründüğü gibi olmamak bugün çağdaş insan için başarının, statünün, sınıf atlamanın anahtarıdır. Zaten o kadar çok kimlik parçalanması yaşamaktadır ki, kim olduğunu, ne olduğunu, görüntüsünün altındaki gerçek "ben"i bulması, anımsaması neredeyse imkansızdır. Yitiktir yani. Ama göründüğü gibi olmak ya da olduğu gibi görünmekten vazgeçmeyen bazı "sürüdışı" insanlar (kimine göre egzantrikler, kimine göre çatlaklar ya da deliler) allaha şükür mevcuttur aramızda hala, onlar insan olduğumuzu anımsatmayı sürdürecektir bize inatla.
çağımızın en büyük problemini daha o zamandan vurgulamış deyiş. birilerine benzeme, kendinden kaçma, cool olma, samimiyeti yitirme gibi yaralara en güzel reçete.