londra'daki aziz paul katedralinde bir bölüm, fısıldayan galeri.
galerinin sessel tasarımı bir acayiptir. anlatınca neden acayip dediğim anlaşılacak. biraz didaktik gidecek yazı, çemkirmeyin.
lise fiziğinden, bir prizmaya giren ışığın nasıl yansıdığını hatırlayın. bir topun düz bir zemine açılı atılması ve aynı açı ile yansıması olayı(snell yasaları). imdi bu anlatılan aslında bir yaklaşım, ışığı oluşturan fotonların titreşim sıklıkları* çok yüksek kabul ediliyor. peki ben burada iki şey yapsam, hem foton titreşim sıklığını sonlu bir değere çeksem hem de bunu bir oval yüzeye göndersem ne olur. bir topu oval bir yüzeye atmanız gibi.
eğer sıkılığı ve yüzeyin ovalliğini iyi ayarlayabilirsem, gönderilen foton(ışık), o şekilde yüzeyden yansıyacaktır ki sonraki yansımalarla birlikte uzaktan bakıldığında yüzeye çok yakın sinusoidal bir değişimle yoluna devam ediyor görünecektir. örnek olarak bir yarım küre düşünün, ışığı gönderdim ve sonuç örüntü* küre yüzeyine koşut* bir yol izledi.
ses bir mekanik dalgadır yani yayılmak için bir ortama ihtiyacı vardır. fısıltının frekansı, sıradan konuşma sesine göre daha yüksektir. işte bu galeride fısıldarsanız eğer, sizin fısıltınız galerinin yüzeyinde sürüklenecektir ve galerinin dışına çıkan biri sizin fısıltınızı aynı şekilde duyacaktır(fısıldayanın ve dinleyenin galeri duvarına çok yakın olması koşulu ile - insan kulağının da bir duyarlığı var haliyle). olağan konuşmalar(sıklıklarından dolayı), rastgele galeri duvarlarından yansıdığı için, galerinin dışına çıkan biri bunları duyamaz.
eğer bunu ışık ile yaparsanız bunun teknik adı da whisperin gallery mode olup, yüksek kalite faktörüne sahip ışık rezonatörü yapımında kullanılır. zira rezonatöre giren çoklu sıklıklı bir işaretin sadece belli sıklığa sahip olanları fısıltı galeri kipi oluşturacak ve biz rezonatörün çıkışında sadece bu işaretleri duyabileceğiz(ölçeceğiz).
derinek: konuya başlangıç yapmak isteyenler için güzel bir bakınızı unutmuşum
