''sevmedigin bir iste asgari ucretle calisirsin,
sonra yorgun argin eve gelir ve uyursun
ruyanda bir de bakarsin ki
bunlarin hepsi bir ruyaymis
hayatini asgari ucrete sattigin yetmezmis gibi
ruyalarini da bedavaya satin alirlar.''
2001 yapımı richard linklater filmi. Daha sonra a scanner darkly 'de kullanacağı rotoscop tekniğiyle düşsel görüntüler eşliğinde, lucid dreaming halindeki bir gencin felsefi sorgulamalarını anlatır.
2001 yılında gösterime girmiş, dünya üzerindeki en muhteşem filmlerden biri. çekimi, (film gerçek karakterli çekimden sonra üstüne animasyon eklenerek sunulmuştur. fakat bazı karakterler ise sadece animasyondan ibarettir.) kurgusu, senaryosu, müzikleri vs vs.. hepsi birbirinden başarılıdır.
rüya, gerçeklik, varoluş temalarını, karakterler arasındaki vurucu dialoglarla izleyiciye sunmustur filmin yönetmeni ve yazarı richard linklater. müziklerde filmle inanılmaz bi bütünlük içindedir.
rüyayla uyanıklık arasında geçen bi film. kesinlikle zaman geçirmek için izlenmemesi gerekir hatta mümkün olduğunca zihin açıklığının tavana vurduğu sıralarda izlenmelidir.
bi dakka filmi durdurup not ediyim ben bunları...ne demişti?hımm evet mantıklı...çok doğru bunu bu kadar kolay başka nasıl anlatabilirdim ki...yaz yaz bitmiyor en iyisi bir daha izliyim ben bu filmi...en iyisi bir daha izliyim ben bu filmi...en iyisi bir daha izliyim ben bu filmi...bir daha izlemesem benim için daha iyi olcak gibi...
Gerçek karakterlerle çekildikten sonra üzerinde oynanarak çizgi film haline getirilmiş ilginç bir izlence. Ancak filmin felsefe ve insan ilişkileri üzerine yoğunlaşması ve sürekli içeri dışarı zoom yapılıyormuş gibi bir efektle işlenmesi filmi izlenmesi zor bir hale sokuyor.
"eylemsiz kuram, kuramsız eylem" sahnesini tenzih ederek söylüyorum...
son sahnedeki rüya ve zaman konulu diyalog dışında aslında çok kuvvetli metinleri olmadığına ikinci, üçüncü izleyişten sonra kanaat getirdiğim bir filmdir.
filmde de geçen bir diyalogdan hareketle söylenebilir ki bu film, senaryo halinden çok da fazla bir sinemasal değer taşımamaktadır. metinler hakikaten hakkını vermektedir, fakat metin olarak kalmış olsaydı çok kayıp olmazdı kanımca.
direğin üzerinde çaresiz duran yaşlı adamı gördükten sonra "onunki kuramsız eylem, bizimki ise eylemsiz kuram" tesbiti vurucudur.