başkan ya da lider gibi anlamlarda kullanılan bir deyimdir. "voy"=ordu, "voditi"=komuta eden anlamında kullanılır. osmanlı imparatorluğu çağında siyasi tarihte yer alan bir adlandırmadır.
osmanlı devleti'nin kadrolarında sancak beylerine eşit konumdaydılar. anadolu ve rumeli'deki resmi hristiyan yöneticilere bu ad verilmiştir. bergama voyvodası, edremit voyvodası, işkodra voyvodası denilmiştir.
osmanlıların eflak, boğdan ve erdel prenslerine verdikleri ünvan. bu sözcüğün lehçesi wojewoda'dır ve vali anlamına gelir. ayrıca sırbistan'ın kuzey bölgesi olan ve önemli bir macar azınlığın yaşadığı vojvodina (macarcası vajdasag) buradan gelir.
zamanında aldığı mortgage kredilerinden dolayı bir türlü belini doğrultamamış kasaba, manava, bakkala çakakkala derken uçan kuşa bile borçlanmış nitekim yüzünü kime dönse "kazıklanmış" ve volvoya binen bir adamdır
değilse bile eski çarlıklara dayanan bir kıdem,rütbedir işte.
Osmanlı devleti adına romanya ve civarını yöneten bir nevi genel valilerin ünvanı. Bunun arabistan'daki mevkidaşı şerif, cezayir karşılığı dayı, mısı karşılığı hidiv'dir.
rumence olan ve 15.yüzyılda eflak ile boğdan'ın fethiyle beraber yavaş yavaş dilimizde yer edinmeye başlayan bu kelime kendi topraklarındaki mânasıyla "asker sürücü, bölge komutanı", osmanlı'daki kullanımları ile eflak ve boğdan vâlililk ünvanı (idâri), imtiyazlı bir vergi ve vakıf geliri tahsildârı (mâli) anlamına gelir.
ağa, efendi, bey, reis, subaşı gibi mânalara gelmez. görevi voyvoda olan birinin "ağa" ünvanı ile anılıyor olması voyvoda/ağa kelimelerini anlam bakımından eşleştirmez. misal ; "tokat voyvodası hüseyin ağa'ya hüküm ki "hitap cümlesindeki ağa ünvanı hüseyin adlı görevlinin sosyal statüsünü, voyvoda ise hüseyin ağa'nın tokat vergilerini toplamakla görevli vergi tahsildârı olduğunu bildirir.