gerçek adı françois marie arouet olan mahlası voltaire olarak tanınan fransız yazar ve filozoftur. yazdığı felsefe sözlüğü adlı kitap ile fransız devrimi ve aydınlanma hareketlerinde büyük katkısı olmuştur. ayrıca 1694 paris doğumludur. yazmaya yeni başladığında shakespeare'i kendine örnek alsa da sonradan kendini ondan büyük görmüştür.
"insanlığın iki büyük baş belası var: birincisi veba, ikincisi türkler..."
"Hümanizm ilkem olmasaydı, Türklerin hepsinin kökünün kazınmasını görmek isterdim.
Ben en azından birkaç Türkün öldürülmesine katkıda bulunmak isterdim.
Gerçi bu benim hoşgörü ilkeme uymuyor, ama insanlar çekilişlerle yoğrulmuştur.."
sözlerinin sahibi sözde aydın özde yobaz şahsiyet.
fransız düşünce tarihinin ve avrupa aydınlanmasının kuşkusuz en renkli isimlerindendir voltaire. fransızdır ama inanılmaz bir ingiliz hayranlığı vardır. eserlerinin çoğunda fransız ve ingilizlerin yönetim biçimlerini, düşünce yapılarını ve düşünürlerini karşılaştırır ve ingilizleri galip görür. descartes ve newton'u karşılaştırırken de tahmin edebileceğiniz gibi newton'u göklere çıkarır. felsefe sözlüğü önemli eserlerinden. diğer bir ünlü eseri candide de rousseau ve leibniz in iyimserlik düşüncesini kıyasıya eleştirir. asıl adı farklı, voltaire takma adı fakat küçüklüğünden beri bu adı kullanmış.
aydınlanma döneminde hristiyanlığı hoşgörü noktasından da eleştirmiş ve bunu yaparken türkleri örnek göstermiştir. merak etmeyin, bu konuda hakkımızda olumlu şeyler söylüyor. eserinden anlaşıldığı kadarıyla da başta yahudilik ve islam olmak üzere dünyadaki dinler hakkında detaylı bilgi sahibi. velhasıl peşinen google daki birkaç sözünden hareketle türk düşmanı damgası vurup uzak durmak yerine okunması gereken bir arkadaş.
aydınlanma çağının jean jacques rousseau ile birlikte baş aktörü olan fransız filozof. zannımca o da zamanın ötesine geçti.
--spoiler--
Önyargı, akıl yürütmeden kabul edilmiş bir inançtır. Onun için dünyanın her yerinde çocuklara, akıl yürütebilecek çağa gelmeden, istenilen bütün inançlar aşılanabilir.(...)
Sütnineniz size Keres'in buğdaylara gözcülük ettiğini, yahut Vişnu ve Xaca'nın birkaç kez insan biçimine girdiklerini, yahut Sammonokodom'un gelip bir ormanı biçtiğini, yahut Odin'in sizi Jutland dolaylarındaki salonunda beklediğini, yahut Muhammed'in veya başka birisinin gökyüzüne çıktığını söylemiş; son olarak lalanız da sütninenizin kafanıza kazıdığı şeyleri sonradan oraya büsbütün sokup yerleştirmişse, artık ölünceye kadar bunlara bağlı kalırsınız. Aklınız bu önyargılara karşı isyan etmeye kalktı mı, komşularınız, hele komşu kadınlar, dinsizlik ettiğinizi haykırır, sizi ürkütürler; gelirlerinin azalmasından korkan dervişiniz kadıya gider, sizi suçlar; bu kadı da, elinden gelirse sizi kazığa oturtturur, çünkü budalalara hükmetmek ister, budalaların başkalarından daha iyi boyun eğdiklerini sanır. Komşularınız da, derviş de, kadı da budalalığın hiç bir işe yaramadığını, insanlara baskı yapmanın yürekler acısı bir şey olduğunu anlayıncaya kadar bu böyle sürüp gidecektir." - Voltaire, "Felsefe Sözlüğü", (Özgün adı: "Dictionnaire Philosophique"), inkılap ve Aka Basımevi, cilt 2, Çeviren: Lûtfi Ay, istanbul, 1977, s. 290, 294-295
--spoiler--
"Hoşgörü nedir? Hoşgörü insanlığın bir parçasıdır. Hepimizin hataları ve eksikleri var; karşılıklı olarak birbirimizin hata ve eksiklerini bağışlayalım, çünkü, hoşgörü doğanın ilk yasasıdır."
1764 yılında yayınlanan "hoşgörü" isimle kitabında böyle açıklamıştır hoşgörüyü.
Fransız aydınlanmasının en önemli temsilcisidir. Kendisi aynı zamanda Paris sosyetesinde önemli bir rol oynamış, onu hem eğlendirmiş, hem kızdırmış iki kez bastill hapishanesine kapatılmış, ingiltere ye sürülmüş daha sonra da 15. Ludwig in tarih yazıcısı olmuştur
Bir başka reis, osmanliyi ve turkleri biliyir.
Yarı türk biri olarak bu adamın türkler hakkındaki sözlerini seviyorum.
Zamaninda turklere atilan iftiralardan bahsetmis, her ne kadar türkleri sevmese de, iftiraya karşıdır.
(bkz: türkler müslümanlar ve ötekiler)
Leibnizin her sey bir nedene bağlıdir diyen monadolojisine "leibnize katılıyorun tanrı burnumuzu da gözlük takalım diye yarattı" diyerek ayar vermis. Yetmemiş fikre karşı çıkmak için kitap yazmış
(bkz: Candide, ou l'Optimism)
(bkz: Candide, ya da iyimserlik)
